
سینماسینما، فرزانه متین؛
خاطرم هست در جشنواره فیلم فجر ۱۴۰۳ بود که پژمان جمشیدی در کنفرانس خبری فیلماش از اوضاع اقتصادی جامعه گلایه کرد، اوضاعی که گریبانگیر همه است و دستانش، در حال خفه کردن گلوی هموطنان است اما در آن بزنگاه شما به دوربین زل زدید و از الفاظ بی ادبانه چون «قیمت دلار به تو چه ربطی دارد؟ پولت را بگیر و تبلیغات لوازم خانگیات را بکن و برو پی کارت» استفاده کردید.
طی یادداشتی به شما گفتم به عنوان منتقد آثار هنری، مسئولیت و وظیفهی شما و سایر منتقدان این است که به بازی، شخصیت پردازی، محتوا و ساختار فیلم بپردازید و فیلم را به دور از هر گونه تعصب نقد کنید نه این که کارشناس اقتصادی و یا سیاسی شوید و به بازیگر حمله کنید، این ماجرا و حرکت به دور از ادبتان را به پای قضاوت نابخردانه گذاشتم که البته غیر از بخل و حسد از فحوای کلام تان، منظور دیگری نمیشد برداشت کرد اما شما همچنان روی این موج، سواری می کنید و می تازید؛ چه فیلم سینمایی باشد وچه سریال نمایش خانگی. از همان ابتدا به جای نقد،از ادبیات رکیک استفاده می کنید. شما که خود را به عنوان آرتیست در پیج رسمی اینستاگرام تان معرفی کردهاید و خود را از اعضای جامعهی هنری می دانید چرا در چارچوب نقدهای مفید، نظر نمیدهید تا دیگران از جمله خودِ من از نقد شما لذت ببرم؟ شما دیشب فیلم پیرپسر را کثیفترین فیلمفارسی خطاب کردید بدون آنکه به نقد جامع فیلم بپردازید؛ منتقد حداقل باید دوبار فیلم را تماشا کرده باشد، به داستان، شخصیت ها ، دیالوگ ها و فضاسازی دقت کرده باشد، روی ریتم و ضرباهنگ فیلم، دقیق شده باشد و در انتها تاثیر احساسی آن اثر را بر خودش برای ما نقل کند. اما شما دیشب چه کار کردید؟ ابتدا یک قمه برداشتید و فیلم را شرحه شرحه کردید و با بدترین نوع ادبیات و به دور از انصاف، ضرباتی را بر بدنه پیر پسر وارد کردید.
چرا شما از اساس با هر نوع اثر اجتماعی مشکل دارید و مطمئنا ما با این نوع قضاوت شما در مورد فیلم زن و بچه هم، مواجهه خواهیم شد. جهت گیریهای منفی، قضاوتهای تحقیرآمیز و توهین آمیزتان فارغ از آن که اسلوب و پایه های فیلم را مورد بررسی قرار دهید، نابخشودنی است و این اجازه را به مجری دادید که به پیشینهی شخصی فیلمساز بپردازد که در چه خانوادهای بزرگ شده اگر می خواهید فیلمساز را نقد کنید او را باید نسبت به اثر قبلی اش نقد کنید نه با توجه به نام خانوادگی براهنی بزرگ. شما به صورت افراطی، بر صورت عوامل تولید سیلی زدهاید. این نه نقد است نه قضاوت بلکه در یککلام، غرض ورزی است که از تریبونی که در اختیارتان قرار داده، نهایت سوءاستفاده را میکنید. شما به نقد اجتماعی در این فیلم پرداختهاید که ما در حال زیست در آن هستیم.
شما که فیلمفارسی را تماشا کردهاید به ما بگویید چه المان هایی در آن بوده که پیر پسر را با آن یکی دانستهاید و توصیفهای ناپسندی که در مورد آن به کار بردهاید در کدام فیلمفارسی به یاد دارید که شخصیت پردازیها این گونه قوی باشد، دیالوگ ها از جان برخاسته باشد و جرئیات، یک ساختار منسجم را ارائه دهد. حداقل پیرپسر را با آثاری شبیه خودش مقایسه کنید. البته میدانم یکی دو اثر بیشتر شبیه به آن ساخته نشده که به نقد جامعه این گونه بپردازد. شاید چنینی فیلمی بی پروا که معضلات جامعه را به ما گوشزد می کند، به مذاق شما خوش نیامده و این گونه بر بدنهی آن تاخته اید.
جناب فراستی، نقد کردن آداب دارد. دورانی که وطن و هموطن برای شما بسیار مهم بود و از آن تن و وطن نام می بردید گویا به سر آمده است.