سینماسینما، محمد تقیزاده
لایههای دروغ ساخته رامین سهراب یکی از ضعیفترین فیلمهای ادوار جشنواره فیلم فجر است که با تبلیغات فراوان در جشنواره چهلم فیلم فجر به نمایش درآمد. تبلیغات از آن جهت که در معرفی فیلم در سایتها و تریبونهای جشنواره از آن به عنوان تنها اکشن جشنواره امسال یاد میشد، حال آنکه تنها اکشن جشنواره امسال به کمدیترین فیلم به نمایشدرآمده تا روز سوم جشنواره تبدیل شد، کمدی از آن لحاظ که اشکالات ساختاری و فیلمنامه و اجراها به قدری ضعیف بود که خنده حضار را در هنگام تماشای فیلم در آورد.
رامین سهراب یک ایرانی مقیم فنلاند است که به گفته خودش ۱۰ سال برای ساخت پروژه لایههای دروغ زمان گذاشته و قصدش از ساخت این فیلم احیای ژانر اکشن در سینمای ایران و خارج شدن بدنه سینما از فیلمهای مدل اصغر فرهادی بوده است (نقل به مضمون از مصاحبه اخیرش در نشست مطبوعاتی فیلم در جشنواره فیلم فجر و گفتوگو با پانا).
فیلم از ابتدا با نماهای ضعیف و کادرهای تلویزیونی که سریالهای چنددهه قبل صداو سیما را تداعی میکند، آغاز میشود و هرچه پیشمیرود بر حجم گافها و نقایص فیلم افزوده میشود چنانکه در سالن همایشهای میلاد، خبرنگاران به جای همراهی با موقعیتهای روایی فیلم، با خنده و سوت و کف، واکنش خود را به نمایش فیلم ابراز داشتند تا سوال اصلی بسیاری از اهالی رسانه و نویسندگان سینمایی در روز سوم جشنواره این باشد که هیات انتخاب جشنواره دقیقا با چه متر و معیاری این فیلم را برای رقابت سیمرغ در میان ۲۲ فیلم حاضر انتخاب کرده و بار دیگر این موضوع مطرح شود که فیلمهای جامانده و کنار گذاشته از جشنواره که امکان حضور در جشنواره را پیدا نکردند آیا از نظر کیفیت فنی و هنری در سطحی پایینتر از لایههای دروغ بودند؟
فیلم قرار است یک تریلر اکشن و جذاب باشد که رامین سهراب در جایگاه نویسنده و کارگردان، در نقش بازیگر اصلی داستان نیز ظاهر شده است. حضور کاریکاتوری او و اجرای حرکات رزمی وی که یک تنه همه بدمنهای فیلم را از جلوی پای خود برمیدارد، علاوه بر خودنمایی فیلمساز در جایگاه قهرمان فیلم، تداعیگر کارتونها و برخی فیلمهای سینمای شرق آسیا است که یک تنه و بدون هیچ منطق فکری و عقلانی یک جماعت بدکار را قلع و قمع میکند. حال آنکه دوران این بزن بزنها سالهاست گذشته و لایههای دروغ از این حیث به بیمنطقی و پادرهوا بودن فیلمفارسیهای قبل از انقلاب طعنه میزند.
مشکلات فیلم به این موارد محدود نمیشود و لایههای دروغ در بخشهای مختلف فیلمنامه و کارگردانی گرفته تا بازیگری و طراحیهای بصری و فیلمبرداری از جمله ضعیفترین فیلمهای تاریخ جشنواره فیلم فجر است. استفاده از جغرافیای قهوهخانه برای بومی و ایرانیزه کردن فیلم، انگلیسیصحبت کردن نوچههای یکی از شخصیتهای ثروتمند و شخصیتپردازی ضعیف و روابط عاشقانه کلیشهای، از دیگر وجوه منفی این فیلم است که بیش از آنکه اعتباری برای سینمایی اکشن ایران باشد، به بیاعتباری کلیت سینمای ایران کمک کرده است!