سینماسینما، مهگان فرهنگ

«سرود کریسمس ماپت» (The Muppet Christmas Carol)، ساخته برایان هنسون

این فیلم در گروه فیلم های معروفی است که با موضوع کریسمس و سال نو میلادی ساخته شده است. فیلمی آمریکایی در سبک موزیکال که برایان هنسون آن را کارگردانی کرده است و در ۱۹۹۲ منتشر شد. 

فیلم بر اساس داستانی از چارلز دیکنز با نام سرود کریسمس(A Christmas Carol) ساخته شده است. این کتاب در ابتدای دهه‌ی ۱۸۴۰ در انگلستان به چاپ رسید.

چارلز دیکنز یکی از نویسندگان نامدار انگلیسی در عصر ویکتوریا بود. داستان های او بازتابی از رویدادها و شخصیت‌های زندگی واقعی در جامعه‌ی آن زمان هستند.

او در گروه نویسندگانی است که در طول زندگی اش دارای محبوبیت  بوده و آثار بسیار مطرح و تاثیرگذاری چون دیوید کاپرفیلد، آرزوهای بزرگ، الیور توئیست و داستان دو شهر را نوشته است. اقتباس های موفق مختلفی از آثار چارلز دیکنز برای  سینما، انیمیشن و سریال و نمایش صورت گرفته است. 

سرود کریسمس نیز یکی از این آثار موفق است، که به فرم های مختلف ساخته شده است. شخصیت اصلی این داستان، مردی ثروتمند و خسیس است، که اسکروچ نام دارد. این شخصیت (اسکروچ)  به گونه ای در داستان و آثار ساخته شده بر اساس آن، خوب و قوی است که به مرور تبدیل به یک صفت برای افراد خسیس شده است. در این داستان اسکروچ توسط روح دوستش مارلی و سه روح کریسمس دچار تغییراتی می شود.

برایان هنسون در سال ۱۹۶۳ در نیویورک ایالات متحده آمریکا با نام برایان دیوید هنسون متولد شد. به جز سرود کریسمس ماپت (۱۹۹۲)، فیلم‌های بازگشت به اُز (۱۹۸۵) و هزارتو( لایرنت) (۱۹۸۶) از آثار مطرح او هستند.

فیلمنامه‌ی فیلم را جری جول آمریکایی نوشته است، که در کارنامه اش نگارش فیلمنامه های سسمی استریت، فیلم ماپت‌ها و ماپت‌های فضایی نیز دیده می شود. مایکل کین در این فیلم نقش اسکروچ را بازی می کند که  نقشی بسیار متفاوت از اوست. او در میان عروسک هایی است که باید مطابق انسان های عادی با آنها رفتار کند. قبل از شروع تولید، سِر مایکل کین به تهیه‌کننده و کارگردان برایان هنسون گفته بود: «من این فیلم را بازی خواهم کرد، به گونه ای که گویی با کمپانی رویال شکسپیر کار می کنم و کار را به گونه ای انجام می دهم که انگار یک نقش کاملاً دراماتیک است.»

علاوه بر بازی خوب مایکل کین، باید به حضور عروسک ها و عروسک گردانی آنها نیز اشاره کرد. جهان عروسک ها در تعامل با اسکروچ واقعی، همان داستان اسکروچ چارلز دیکنز را به مخاطب نشان می دهد. وجود عروسک ها و موزیکال بودن فیلم از نکاتی است که باعث می شود این اقتباس متفاوت به خوبی به یادگار بماند. 

در داستان فیلم و همچنین داستان اصلی چارلز دیکنز، همیشه سایه‌ی رفتارهای گذشته اسکروچ و خطاهایش دیده می شود. درون‌مایه داستان  اجتماعی و روانشناسی است. ضمن اینکه تاثیر و کارکرد تربیتی خوبی بر مخاطب به ویژه مخاطبان کم سن و سال دارد. 

دگرگونی مردی خسیس، در یک شب کریسمس که او را تبدیل به  انسانی شایسته و نیک می کند در اصل داستان واقعیت و رویا به خوبی در هم تنیده است و در فیلم نیز با حضور عروسک ها و جلوه های ویژه فضای فیلم دوست داشتنی، متفاوت و تاثیر گذار است. حضور عروسک هایی که به مرور تبدیل به کاراکتر هایی هویت‌دار می‌شوند و این در توان تیم برایان هنسون است. 

به خود آمدن و هویت‌یابی یکی دیگر از نکات مهم در این فیلم است. اسکروچ با دیدن رفتارهای خودش در گذشته و آن چه در آینده بر سرش خواهد آمد، نیاز می بیند خود را بازیابی کند. سرود کریسمس از آن جمله فیلم هایی است که همیشه در گروه فیلم های مطرح با موضوع کریسمس و همچنین اقتباسی قرار می گیرد. 

منابع:

• www.britannica.com/topic/A-Christmas-Carol-film-1951
• www.imdb.com/title/tt0104940/
• www.imdb.com/title/tt0104940/