سینماسینما، شادی حاجی مشهدی
وقتی می خواهید درباره یک استاد تمام سینما، مطلبی کوتاه بنویسید، مغزتان قفل می شود نمی دانید از کجا شروع کنید و به چه وجوهی از او بپردازید که هم سخن دل بگویید و هم حق مطلب را ادا کرده باشید.
بیضایی همان استاد تمام سینمای ایران است، مردی که عمر بلندی را در بوته تجربه و هنر، تاخت و گداخت. ایزد سلامت بدارش که او البته همهفن حریف است؛ نویسندهٔ نمایشنامه، مقالهنویس، نویسندهٔ داستان، کارگردان تئاتر و سینما، مدرس و مشاور و یک ایرانی میهن دوست…
بهرام بیضایی خودِ سینماست؛ جهان او کلمه ها و تصاویرند. برای او حرکت و پرداختن به جزئیات بسانِ جریان و سیلانِ زندگی نامیرا و حقیقی ست. گاه آن چنان تلخ و گزنده که به سیلی می ماند بر گونه زنی که از گرفتن حقش بازمانده(اشاره به سکانس طلایی از فیلم سگ کشی) و گاه آنقدر شیرین و جاندار که همچون آغوش گرم مادری است برای ناپسری مهاجر و جنگ دیده اش!(اشاره به سکانسی از فیلم باشو غریبه کوچک)
بیضایی مردِ ریز بین و تیزبین جهانِ جزئیات است؛ جزئیاتی که تک به تک مهم و موثرند. عناصر کوچک و بزرگی که خالقشان با وسواس و هوشمندی بسیار بر حیات و افولشان احاطه دارد، چه از جنس کلمه باشند و چه از جنس نور و تصویر و اشیاء.
آنها به درستی و دقت کنار هم قرار می گیرند و این چیدمان به آن ها، جایگاهی مهم و کارکردی مربوط، در هر اثر می بخشد.
از این وجه مهم هنری و حرفه ای استاد که بگذریم و به طور تخصصی تر آلبوم رنگ به رنگ سینمای او را ورق بزنیم، با مجموعه ای به یاد ماندنی و منحصر به فرد روبه رو می شویم که بسیار بعید است در تاریخ سینمای این مرز و بوم دیگر بار تکرار شوند. از فهرست چهارده تایی آثار سینمایی شاخص او و در سیاهه مجموعهٔ فیلمهای -عاقبت «مجاز»- بیضایی که آنها را بیشتر در حافظه سپردیم، نام شش فیلم به یادماندنی است: عمو سیبیلو، باشو غریبه کوچک، شاید وقتی دیگر، مسافران، سگ کشی و وقتی همه خوابیم .
برای بیضایی و دوستدارانش همچنین فهرست کارهای «اجازه نیافته» کماکان به اندازه آثار قدر نادیده اش پر اهمیت است و به همین دلیل کفه آثار منتشر نشده و اکران نیافته، همانقدر سنگین و پر دریغ!
در فیلمِ حیات این دیار، برخی از سکانس های فرهنگ و تاریخ ایران فقط یک بار ثبت و برداشت می شوند، مثل آدم هایی که تنها یک بار آن را زندگی کرده اند.
اینان کمیابند! نابند! دیگر تکرار نمی شوند!
اگر همین گزاره را به درستی درک می کردیم و فرصت ها را با تنگ نظری ها، اما و اگرها و تبصره و بندها نمی سوزاندیم، شاید احوال مردمان و هنرمندانمان خوش تر از این بود.
بسیار گفته اند و شنیده ایم، اما باید هزاران بار رساتر و بلندتر فریاد برآورد که: هنرمندِ زنده و پویا را قدر بدانیم و به جای مدح و ثنای نام و خاطرهشان یا مویه بر سنگ سیاه مزارشان، به ایشان تا وقتی هستند و توان دارند، مجال تنفس و حیات بدهیم. سد راه تراوش و تلاششان نباشیم، که عمر کوتاهست و ما پند نیاموز…
لینک کوتاه
مطالب مرتبط
- کالبد شکافی کارنامهی سینمایی بهرام بیضایی/ نگاهی به کتاب «موزاییک استعارهها»
- همزمان با زادروز بهرام بیضایی و سالمرگ اکبر رادی؛ «سرفصل» با یادکردی از نصرتالله نویدی منتشر شد
- بهرام بیضایی: من هزار سال بعد از مرگم هم فکر نمیکنم از ما گذشته
- اکران «دونده» در جشنواره فیلم ویسکانسین آمریکا
- سینما در ذات خود معترض است/ بررسی تاریخچه «سینمای اعتراضی» در ایران در گفتوگو با احمد طالبینژاد
- عکسی زیرخاکی از حاشیه اجرای نمایش «سلطان مار» بیضایی
- تهرانی که اشغال بود/ ادای احترام «خاتون» به بهرام بیضایی
- وقتی عدنان «باشو» شد
- باغ را فراموش نکن
- بر سر چهار راه خویشتن
- یادداشت اینستاگرامی مازیار فکری ارشاد درباره نمایش «چهارراه» بهرام بیضایی
- عشق مرکب حرکت است و نه مقصد / «روز واقعه»؛ باشکوهترین فیلم ساخته شده درباره عاشورا
- منوچهر افسری، بازیگر پیشکسوت، درگذشت
- مژگان خالقی، کارگردان «خنده در تاریکی» در گفتگو با سینماسینما/ میل زیادی به ابتذال در تئاتر ما وجود دارد
- انتشار نسخه ویژه نابینایان «مسافران» با صدای صابر ابر + تیزر
نظرات شما
پربازدیدترین ها
آخرین ها
- فیلم کوتاه «چوپان» در جشنواره ژاپنی
- «طاووس خانم و ازدواجهایش» در فرهنگسرای نیاوران روی صحنه میرود
- حسن فتحی: جهانِ پر از طمع و ویرانی را با افعال خود سیاهتر نکنیم
- شهاب حسینی؛ تنوع در پذیرش نقش، تناقض و شتابزدگی در واکنشها/ یادداشت کیوان کثیریان
- جزئیاتی از فیلم «کارآموز» علی عباسی/ صعود ترامپ
- جزئیات برنامههای جشنواره ترایبکا اعلام شد/ نمایش فیلمهای خاطرهانگیز هیچکاک، اسکورسیزی و اسپیلبرگ
- برگزاری دوازدهمین کارگاه بینالمللی تئوری اطلاعات و مخابرات با حمایت همراه اول
- این هنر و تجربه آنتی ویروسی ست بر فیلم های به هرقیمت مسخره
- جشنواره «هاتداکس» در ایستگاه پایانی؟/ گرفتاریهای تهدید کننده
- رخشان بنیاعتماد و روبن اوستلوند در مجمع سرمایهگذاران بازار فیلم کن
- نظارت سازمان سینمایی به نمایش آثار سینمایی خارجی در پلتفرمها
- پل استر درگذشت
- رامین حسینپور بهترین آهنگساز فستیوال لسآنجلس شد
- رقابت ویژه چند فیلم و تعطیلی یک روزه سینما
- «پر» در جشنواره ورونژ روسیه نمایش داده میشود
- مسعود اسکویی درگذشت
- برگزیدگان جشنواره فیلم پکن معرفی شدند/ تجلیل از چن کایگه با حضور ییمو
- «سیم خاردار» در کازابلانکا
- راهیابی مستند «دوربین فرانسوی» به جشنواره ارمنستانی
- نمایشگاه نقاشی «درخت جان» در گالری کاما
- رضا شیخی فیلمبردار سینمای ایران درگذشت
- پایان فیلمبرداری «خالد» در زیگورات
- معرفی آثار راه یافته به بخش فیلمنامه جشنواره ملی فیلم اقوام ایرانی
- امیر جدیدی، منصور بهرامی میشود
- زیر پوست شهر/ نگاهی به سریال «افعی تهران»
- هیات داوران جشنواره فیلم کن معرفی شدند/ گلادستون، کورئیدا و بایونا در فهرست
- هفته دوم «مجنون آن لیلی» هم به سانس فوقالعاده رسید/ «فین جین» پرمخاطب ترین نمایش عمارت نوفللوشاتو شد
- حسام منظور به سراغ دراکولای برام استوکر میرود
- بزرگداشت بهرام شاه محمدلو برگزار میشود
- ده جایزه جشنواره هندی برای «انتقام تیرهروزان» ایرانی/آمریکایی
بسیار زیبا عالی تشکر فراوان از شما انشاالله خوب وخوش باشید