سینماسینما، پوریا ذوالفقاری:
اعلام افزایش ۳۵ میلیاردتومانی بودجه ساخت فیلمهای فاخر از سوی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی و طرح دوباره این عبارت در رسانهها یادآور دورانی نه چندان دور است. شاید این یادآوری برای متولیانی که دورانی دشوار از مدیریت فرهنگ و هنر را تجربه میکنند، بد نباشد. عبارت سینمای فاخر شعار رییس سازمان سیمایی دولت دهم بود. رقمهای زیادی هم برای ساخت فیلمهایی که از نظر مدیران با ارزشها و مسائل مربوط به امنیت ملی ارتباط داشت، هزینه شد.
اما متأسفانه هیچ یک از آن آثار نه در انتخابهای منتقدان جایی یافتند، نه فروش بالایی را تجربه کردند که بگوییم مردم دوستشان داشتند و نه خود مدیران توانستند پای آن فیلمها بایستند. به همین دلیل در آخرین سال فعالیت دولت دهم، علیرضا سجادپور روی خط یکی از قسمتهای برنامه هفت آمد و از رویکردی جدید گفت که نشان میداد متولیانی که در سردادن شعار سینمای فاخر از هم سبقت میگرفتند، به شکست آن پروژه پی بردهاند. سجادپور که نمیدانست مدتی بعد باید از سمتش کناره بگیرد گفت رویکرد جدید ما در سازمان سینمایی فیلم فاخر ارزان است. مشخص نشد فیلم فاخر ارزان چیست و مدیران چه تعریفی از آن داشتند.
ولی میشد حدس زد اگر شعار سینمای فاخر از مدیریت سینمایی ادامه مییافت به کجا میرسید. مقصد محتوم این شعار همان سرزمینی بود که در نهایت سینمای معناگرا به برای فرار از سرگردانی در آن رحل اقامت افکند. سینمای معناگرا شعار معاونت سینمایی دولت نهم بود. شعاری که برای تحقق و ساخت مصادیقی متناسب با ان هزینههای زیادی شد ولی باز هم مدیران نتوانستند یک فیلم را به عنوان مصداق تعریفشان از مجموع تولیدات خود معرفی کنند.
در آخرین سال فعالیت دولت نهم محمد حسین صفارهرندی- وزیر فرهنگ و ارشاد وقت- گفت منظور از سینمای معناگرا فیلم سوپراستار (تهمینه میلانی) است. میلانی هم در چند مصاحبه گفت که اصلاً در پی ساخت فیلم معناگرا نبوده. آن اتفاق نشان داد رسیدن از تعریف به فیلم و از مفهوم به مصداق نادرست است. ژانرهای تاریخ سینما اینگونه به وجود امدهاند که ابتدا مجموعهای فیلم با شباهتهایی ساخته شدهاند و بعد در فضاهای فرهنگی و رسانهای و آکادمیک با بررسی آنها و با در نظر گرفتن اشتراکهایشان، عنوانی به ان آثار بار شده است. کسی نگفته فیلم نوآر یا وسترن باید این مشخصهها را داشته باشد و بعد عدهای بروند و بگوشند متناسب با آن دستور فیلم بسازند.
یکی از شعارهای دولت یازدهم تدبیر و امید است. ما هم امید میبندیم در آزمودن آزمودهها تدبیر کنند. سهم وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی از بودجه فرهنگ زیاد نیست. حیف است بخشی از آن صرف هزینه تولیداتی شود که در نهایت متولیان نتوانند پایش بایستد و ارقامی که میتوانست به تقویت زیرساختها یا حمایت از استعدادهای جدید و جوان اختصاص یابد، در نهایت تبدیل به فیلمهایی فراموش شدنی شود.