سینماسینما، رویا فتح اللهزاده
فیلم داستانی«شنای پروانه» به کارگردانی «محمد کارت» روایت گر مناسبات میان قشری از تبهکاران در پایین شهراست. این تبهکاران به ظاهر روابط و مناسباتی برادرانه، دوستانه یا مسالمت آمیز با یکدیگر دارند اما در زیرپوست این روابط، دشمنی، کینه جویی و انتقام جویی های غیرمستقیم و پنهانی جریان دارد. کاراکترهای اصلی فیلم دو برادر با دو مَنش و دیدگاه متفاوت به نام هاشم(امیر آقایی) و حجت(جواد عزتی) هستند. تم اصلی فیلم درباره تعصب افراطی است. این تعصب افراطی می تواند یا از نوع تعصب نسبت به یک زن(تعصب هاشم نسبت به پروانه)، تعصب نسبت به یکی از اعضای خانواده(تعصب حجت نسبت به برادرش هاشم) یا تعصب نسبت به یک دوست یا یک شخصیت قدرتمند(تعصب جوان های محله نسبت به هاشم) باشد. فیلم، روایتی ساختارمند و تراژیک دارد و مخاطب به صورت قطره چکانی و تدریجی در سیر و حرکت داستان به واقعیت هایی مهم و تأثیرگذار پِی می برد. «شنای پروانه» فیلمی اجتماعی، واقعگرا، تلخ و خشن است که با محوریت کلان- موضوع تعصب، روایتی تراژیک و جسورانه از مسائل و معضلات اجتماعی از جمله فقر، اعتیاد، حاشیهنشینی و بیخانمانی، سوء استفاده از زنان سرپرست خانوار، نقض حریم خصوصی در اماکن عمومی، سوء استفاده از تصاویر خصوصی افراد، زورگیری در محلههای جنوب شهر را به تصویر میکشد. داستانِ ملتهب و تعلیقآمیز، ضرباهنگ پیش رونده، دیالوگهای سنجیده و متناسب سبک زندگی کاراکترها از ویژگیهای تاثیرگذار فیلم «شنای پروانه» به شمار میآید.
مهم ترین ویژگی فیلم شخصیت پردازی آن است. به ویژه در مورد هاشم که ما او را زیاد نمیبینیم اما شخصیت و هویت واقعی او تا سکانس های پایانی از طریق کنجکاوی و تجسسهای حدیث(با بازی جواد عزتی) به صورت مداوم شکل می گیرد و کامل می شود. در این میان بازی حرفهای و نزدیک به واقعیت امیر آقایی در نقش هاشم به فرایند شخصیتپردازی این کاراکتر کمک قابل توجهی کرده است. با این تفاصیل اما نقطه ضعف فیلم، بازی بومی نشده «جواد عزتی» است. بدین معنا که بازی او در«شنای پروانه» در مقایسه با بازی هایش در فیلم های اجتماعیِ چندسال اخیرش تمایز آشکاری ندارد. می توان گفت که بازی او در «شنای پروانه» نسخهای دیگر از بازی هایش در فیلم«جان دار» (حسین امیری دوماری و پدرام پورامیری، ۱۳۹۸) و « مغزهای کوچک زنگ زده» (هومن سیدی، ۱۳۹۶) است.