سمبلیک و مضمون‌گرا/ نگاهی به فیلم «برادران لیلا»

سینماسینما، محمد تقی‌زاده؛
سومین فیلم سعید روستایی را باید بهترین و کامل‌ترین اثر او دانست هر چند که این اثر نیز فاقد عیب و ایراد ساختاری و دراماتیک نیست. سعید روستایی در «برادران لیلا» از فضای خانوادگی فیلم «ابد و یک روز» استفاده کرده و درام طولانی خود را که فراز و فرودهای زیادی نیز دارد، روایت کرده است بنابراین نخستین مواجهه مخاطب با «برادران لیلا» به شباهت آن به فیلم اول روستایی مربوط می‌شود اما این شباهت بیشتر به همین فضای خانوادگی و تاحدی تِم بدبختی و فلاکت خانواده باز میگردد و فراتر نمی‌رود.
طبقه فرودست و فقیر جامعه از نظر اجتماعی و سینمایی طبقه مورد علاقه روستایی است و تمایل بیشتری برای پرداختن به آن دارد چرا که ظاهرا از یک سو آشنایی و اُنس بیشتری با این طبقه دارد و طبق گفته‌های خودش سال‌ها در این مناطق زندگی و زیست کرده و از سوی دیگر طبقه فرودست و فقیر از نظر سینمایی، می‌تواند هم‌دلی‌ برانگیزتر باشد و سمپاتی بیشتری ایجاد کند. از این رو پرداخت به این بخش از جامعه در عمده کارهای روستایی نه بر اساس اتفاق بلکه بر پایه هوش و انتخاب فیلمساز صورت گرفته است.
«برادران لیلا» دو مضمونِ محوری در حوزه‌های اجتماعی و فردی را در داستان خود دنبال می‌کند: مضمون فردیِ حرص و طمع که در پدر خانواده با بازی درخشان سعید پورصمیمی تبلور یافته از مهمترین بخش‌های داستان فیلم است که روستایی توانسته علاوه بر دراماتیک کردن این تم برجسته‌ی انسانی، تلخی و گزندگی آن را نیز به خوبی منتقل کند. مضمون اجتماعی که فیلم به آن می‌پردازد درباره شرایط ملتهب اقتصادی کشور است جایی که از یک سو بیکاری و تفاوت طبقاتی همچنان از مهمترین معضلات جامعه است و از سوی دیگر نوسانات لحظه‌ای ارز باعث برهم زدن زندگی و افزایش نگرانی طیف‌های مختلف جامعه شده که فارغ از اهداف سوداگرانه، سعی دارند پیشرفتی در زندگی‌شان داشته باشند و نابسامانی‌های اقتصادی نه تنها باعث پیشرفت آنها نمی‌شود بلکه زمینه سقوط آن‌ها را فراهم می‌کند.
جنبه سمبلیک فیلم یکی دیگر از وجوه مهم و مناقشه‌برانگیز «برادران لیلا» بوده که باعث بازخوردهای متفاوت سیاسی و اجتماعی در میان تماشاگران آن شده است. انتقاد از شرایط نابسامان جامعه سبب شده که برخی فیلم را سیاه‌نما و بیش از حد اغراق شده بدانند و جایگاه آن را تا اندازه‌ی جشنواره‌ای بودن تقلیل دهند، از سوی دیگر ارجاعات و نمادگرایی فیلم‌ساز در طول فیلم، تاویل و تفسیرهایی را برای برادران لیلا به ارمغان آورده تا جایی‌که عنوان سیاسی‌ترین فیلم سال را نیز می‌توان به آن نسبت داد.

ثبت شده در سایت پایگاه خبری تحلیلی سینما سینما کد خبر 185577 و در روز یکشنبه ۶ فروردین ۱۴۰۲ ساعت 12:28:51
2024 copyright.