سینماسینما، مینو خانی
فمینیسم در تاریخچه خود غالبا به جنبشی سیاسی-اجتماعی برای دفاع از حقوق زنان و برابری آنها با مردان در عرصه های خانوادگی، اجتماعی و … مشهور است و در اصل به معنی زن باوری و زن محوری و چشم اندازی است که در پی رفع فرودستی، ستم، نابرابری ها و بی عدالتی هایی است که زنان از آنها رنج می برند.
این نظریه وقتی به عرصه هنر وارد می شود، معتقد است چنانچه هنرمندی موضوعاتی با محور زنان (موضوع زن)، یا برای زنان (مخاطب زن) را موضوع اثر خود قرار دهد، اثری فمینیستی خطاب می شود. این نظریه همچنان معتقد است چنانچه زنان موضوع ثابت اثر هنرمندی باشند و این هنرمند به موضوع زنان به گونه ای بپردازد که دیگر هنرمندان (مرد یا زن) به آن نپرداخته باشند، می توان این هنرمند را «فمینیست» خطاب کرد.
برای همین به نظر می رسد سهیل بیرقی با سومین اثر زن محور خود فمینیستی است که دغدغۀ مسائل و مشکلات زنان را دارد. در «من» اولین فیلم این کارگردان شخصیت محوری با بازی لیلا حاتمی زنی بود که آلوده کارهای خلاف بود و از قاچاق الکل گرفته تا قاچاق انسان ابایی نداشت. در «عرق سرد» مشکل زنان ورزشکاری را بازنمایی کرد که اختلافات خانوادگی مانع از پیشرفت آنها می شود. و در سومین فیلمش، «عامه پسند» که روز اول جشنواره فیلم فجر در سینمای مطبوعات به نمایش درآمد همچنان نشان داد که موضوع زنان، دغدغۀ جدی او در فیلمسازی است. «عامه پسند» درباره زنی در آستانه ۶۰ سالگی است که از همسرش جدا شده و تلاش می کند در زندگی جدید، توانایی های سرخورده خود را به کار گرفته و استقلال داشته باشد؛ آن هم در جامعه شهری شهرستانی کوچک که کوچکترین کار افراد زیر ذره بین اهالی قرار دارد و یک زن مطلقه نباید و نمی تواند هر کار که صلاح می داند انجام دهد.
برخی از نظریه پردازان فمینیست در هنر به وجود «سبک زنانه» در اثر هنری معتقدند. به این معنی که زنان به دلیل ماهیت زنانه همچون فرزندآوری (که تفاوت اصلی با مردان در جنیست ایجاد می کند)، مسائل و موضوعات خود را بهتر از مردان درک می کنند و به همین دلیل بهتر می توانند مسائل خودشان را در اثر هنری بازنمایی کنند. اما تجربه و ساخت آثاری توسط مردان که توانسته حس زنان، مسائل، مشکلات، دغدغه ها، نیازها و … زنان را به گونه ای بازنمایی کند که زنان با آن همذات پنداری داشته باشند، وجود «سبک زنانه» را نفی می کنند. به نظر می رسد سهیل بیرقی با سومین اثر خود توانسته تا حد زیادی این فاصله را از بین ببرد و به شخصیت «فهمیه» و مسائل مبتلا به او به گونه ای نزدیک شود که این احساس همذات پنداری را در مخاطب زن ایجاد می کند؛ حتی اگر این مخاطب زن، سرنوشتی بسیار متفاوت از فهیمۀ «عامه پسند» داشته باشد.
لینک کوتاه
مطالب مرتبط
- سه فیلم سینمایی پروانه نمایش گرفتند
- یا در اوج یا سوار بر موج/ بررسی حواشی نقدهای “روز صفر”
- قانون هست، اما نیست/ نگاهی به جایگاه قانون در فیلمهای جشنواره سیوهشتم فجر
- مروری بر سیوهشتمین جشنواره فیلم فجر/ تنوع در ژانر؛ ضعف در فیلمنامه
- اسلوب غلط از درک واقعیت عاجز است/ درباره داوری فیلم
- نگاهی به بهترین های جشنواره/ پیروزی جوانها بر پیشکسوتها!
- من از «از دست دادن» میآیم وطنم/ نگاهی به فیلم «روز صفر»
- یورش سنگین برنامه هفت علیه جشنواره فیلم فجر + ویدئو
- آن سه کام حبس لعنتی/ نگاهی به فیلم سه کام حبس
- نگاهی به فیلم عنکبوت/ همه چیز در سطح
- گفتوگو با مجید مجیدی/ نباید فضا را خشن کنیم
- ای کاش قضاوتی در کار بود/ یادداشتی درباره «قصیده گاو سفید»
- گرمتر بتاب/ یادداشتی درباره «خورشید» مجید مجیدی
- چرا این همه خشم؟! به بهانه میزهای مستطیل شکل جشنواره فجر
- بیمها و امیدها
نظر شما
پربازدیدترین ها
- محمد رسولاف با «دانه انجیر مقدس» به کن باز میگردد
- تحلیل رسانههای فرانسوی از حضور فیلم رسولاف در بخش مسابقه کن/ یک انتخاب سیاسی
- کارگردان کانادایی که عاشق فرهنگ ایران شد/ ماتیو رانکین: از سینمای ایران تاثیر گرفتهام
- سینماسینما/ گفتوگو با کن لوچ درباره «بلوط پیر» و دیگر چیزها/ امید، فعالیتی سیاسی است
- فیلم ترنس مالیک به جشنواره کن نرسید/ لیلا حاتمی با مریم مجدلیه به ونیز میرود؟
آخرین ها
- نکوداشت اکبر زنجانپور در نوزدهمین «شب کارگردان»
- حضور همراه اول در بزرگترین نمایشگاه فناوری ترکیه
- معرفی همراه اول بهعنوان کارفرمای برتر سلامتمحور
- «در سایه سرو» از جشنواره ایتالیایی جایزه گرفت
- فیلم ایرانی نامزد قدیمیترین جایزه سینمایی اروپا شد
- کیوسکهای دیجیتال نخستین اپراتور سلامت کشور رونمایی و نصب شد
- تحلیل رسانههای فرانسوی از حضور فیلم رسولاف در بخش مسابقه کن/ یک انتخاب سیاسی
- فیلمهای «رکوردزن» و زنگ خطر برای آینده این سینمای محترم!
- «هواخوری» روی صحنه میرود
- تمدید مهلت شرکت در جشنواره «خیمه شب بازی»
- سینماسینما/ گفتوگو با کن لوچ درباره «بلوط پیر» و دیگر چیزها/ امید، فعالیتی سیاسی است
- نسخه ویژه نابینایان «همسر» با صدای مسعود فروتن منتشر میشود
- نمایش «شیرین» کیارستمی در جادوی سینما بنیاد حریری
- آغاز ثبتنام دهمین دوره کارآموزی همراه اول
- تتلو در دادگاه: عذرخواهی میکنم
- مستانه مهاجر داور جشنواره الجزایر شد
- فیلم ترنس مالیک به جشنواره کن نرسید/ لیلا حاتمی با مریم مجدلیه به ونیز میرود؟
- «آقای قاضی» به شبکه دو میآید
- واکنشها به گفتگوی عضو هیئت مدیره نماوا/ شورای صیانت خانه سینمای ایران بررسی میکند
- محمد رسولاف با «دانه انجیر مقدس» به کن باز میگردد
- بستههای همراه اول ویژه حج ۱۴۰۳ اعلام شد
- چرا «سرزمین مادری» فعلا متوقف است؟
- اکران «همسایه شما، زهره» در هنر و تجربه/ پوستر فیلم رونمایی شد
- کمال تبریزی به دبیری جشنواره فیلم اقوام ایرانی نرسید
- معرفی نامزدهای دومین جشنواره «عروسکخونه»
- «ایستاده با گرگ» نامزد دریافت جایزه از جشنواره دهلی نو شد
- کیلین مورفی، بهترین بازیگر مرد آکادمی فیلم و تلویزیون ایرلند/ پیروزی «اوپنهایمر» کامل شد
- شمشیرها برق میزنند/ نگاهی به فیلم «شوگان»
- اردیبهشتِ تئاتر شهرزاد با سه نمایش
- مستندی از «حمید سهیلی» در موزه سینما نمایش داده میشود