سینماسینما، آرمان رهگذر*
اصولاً نیروهای حرفهای در صنعت انیمیشن یا به صورت همکاری با استودیوها و یا به صورت انفرادی در تمرین و تجربه کردن و آموزشهای مجازی پرورش مییابند. متاسفانه نظام آموزشی ما توانایی پرورش نیروی کار ماهر در این صنعت را ندارد و این هنر فقط به صورت تئوریک آموزش داده میشود. حال آنکه صنعت انیمیشن یک صنعت عملی و با کار میدانی است که به صورت گروهی معنای واقعی پیدا میکند.
به علت زمانبر بودن پروسه تولید یک انیمیشن که حدود ۴ سال به طول میانجامد، یکی از چالشهای اصلی در مدیریت سرمایه انسانی و پروسه تولید انیمیشن نگهداشتن هنرمندان در این بازه زمانی است که با مسئله دودست شدن طراحیها در پروژه رو به رو نشویم. ولی این امر مهم با وجود شرایط خاصی که کشور ایران دارد، بسیار پیچیده و غیرقابل پیشبینی است. به همین منظور باید با روشهایی همچون جانشین پروری از به وجود آمدن خسارتهای سنگین در روند تولید جلوگیری کرد. این موضوع اصولاً در کشورهای صنعتی خیلی چالش بزرگی محسوب نمیشود چرا که نیروی کار در این گونه کشورها به خوبی آموزش دیده و از نظر فرهنگی و حرفهای در سطح خیلی بالایی قرار دارد.
از آنجایی که اکثر کارکنان و کارجویان این هنر صنعت جوانان و نوجوانان هستند که تجربه کاری نداشته و یا مستقیماً از خانه و یا از دانشگاه برای اولین بار وارد این عرصه شدهاند، مدیر سرمایه انسانی با چالشهای جدید و بسیار پیچیدهای در این حوزه رو به رو است.
نیروی کار بیتجربه و یا کم تجربه از فضای آموزشی و یا فضای خانواده وارد محیط کار میشود در حالی تا امروز بر این باور بوده است که در سازمان یا شرکت تولیدکننده انیمیشن هنر و توانمندی هنری نقش اصلی را ایفا میکند و داشتن این مهارتها کافی است اما وقتی در سازمان کلمه صنعت کنار هنر انیمیشن قرار میگیرد و با جدیت و رفتار حرفهای سازمانی رو به رو میشود، دچار دلسردی و بی انگیزگی میشود. اینجا دیگر اولویت با توانمندیهای هنری نیست اینجا بحث اصلی کار تیمی و همراهی با گروه است. به نظر من در هنر صنعت انیمیشن اهمیت توانایی هنری کمتر از ۵۰ درصد است و بیش از آن تعامل و همراهی با گروه و اعضای سازمان و شرکت اهمیت پیدا میکند.
از سیاستهای اصلی و بسیار مهم استودیوهای انیمیشن بحث آموزش است. به قول بنجامین فرانکلین «اگر همه انسانها شبیه به هم فکر کنند، هیچکس فکر نمیکند.» اغلب کارآموزانی که به دورههای کارآموزی انیمیشن میآیند باهوش و مصمم و حتی جاهطلب هستند. در چنین شرایطی با استفاده از روشهای نوین مطالعه شده آموزش که مبتنی بر ارزیابی عملکرد موردی کارآموزان است این فضا ایجاد میشود که بدون داشتن تجربهای عمیق و با پشتکار از عهده هر مشکلی برآیند و توانمندی خود را در دوره آموزشی همراه با یک مربی حرفهای افزایش دهند. این امر مهم باعث میشود که نیروهای توانمند هم راستا و هم جهت با سیاستهای هر استودیو انیمیشنی پرورش پیدا کنند که این سیاستها باید همراه با صنعت انیمیشن جهانی بهروز شده باشند.
اما راهکارهای دیگری برای نگهداشت نیروهای هنری در طول زمان تولید یک انیمیشن سینمایی وجود دارد، یکی از مهمترینهای آن ایجاد یک فضای پویا و انگیزشی است. در عین حال باید در فضای تولید و خلق یک اثر هنری، در کنار آموزش و تفریح که در فضای استودیو ایجاد میکنید، فرصت خلاقیت و خلق شخصیتها و داستانهایی که در ذهن دارند را برای هنرمندان ایجاد کنید.
در واقع چالشهای هنری از برگزاری مسابقات داخلی تا فضای طراحی دستهجمعی همه و همه به هنرمندان این صنعت کمک میکند که در عین همراهی با گروه تولید، و حفظ روحیه هنری، در طول پروسه ساخت انیمیشن گروه را همراهی کنند.
*تهیهکننده انیمیشن