سینماسینما، مهگان فرهنگ
فریال بهزاد کارگردانی است که تاریخ سینمای ایران و بهویژه سینمای کودک و نوجوان میتواند از او به عنوان کارگردان سینمای تخیل و فانتزی کودکانه، یاد کند. فریال بهزاد در گروه نسل اول زنان فیلمساز پس از انقلاب قرار دارد. نسل اول فیلمسازی ایران که متعلق به دهه ۶۰ است.
زنان نسل نخست پس از چند سال رکود سینمایی ابتدای انقلاب و در اواخر زمان جنگ تحمیلی دوران فیلمسازی خود را با دو سه سال اختلاف کلید زدند. پوران درخشنده، رخشان بنی اعتماد، مرضیه برومند، فریال بهزاد و تهمینه میلانی از جمله کارگردانان این نسل هستند. در این میان درخشنده، برومند و بهزاد پرچمدار سینمای کودکان و نوجوانان هستند و هر کدام در نوع خود آثار ارزشمندی را در آن دوران خلق کردند. پوران درخشنده با فیلم هایی درباره زندگی کودکان و نوجوانان و به ویژه با نیازمندی های خاص، مرضیه برومند و فریال بهزاد با سینمای «برای بچه ها» حضور تاثیر گذاری داشتند. اما سینمای فریال بهزاد و فیلم هایش از نوع فانتزی و تخیلی است که در دیگر آثار کارگردانان کودک و نوجوان دیده نشد و حتی تکرار هم نشد.
فریال بهزاد متولد ۱۳۳۴ (۱۹۵۵) در گرگان است. او دانش آموخته مدرسه عالی تلویزیون و سینما دانشگاه بوستون ایالت ماساچوست است. از سال ۱۹۸۰ فعالیت خود را به عنوان تهیهکننده و کارگردان برنامههای کودکان در صدا و سیما آغاز کرد و نخستین فیلم خود را با نام «کاکلی» در سال (۱۳۶۸) کارگردانی کرد. او فانتزی و تخیل را وارد سینمای کودک ونوجوان ایران کرد. کاکلی یک فیلم کودکانه کاملا ایرانی است. فیلمنامه ی فیلم را هوشنگ مرادی کرمانی نوشته است. که از نویسندگان برگزیده کودک و نوجوان ایران است. این فیلم موفقیت های بسیاری را به همراه داشت و فیلم مهمی در سینمای فانتزی – تخیلی کودکان در ایران به شمار میرود.
بهزاد از اعضای سیفژ CIFEJ است و از دیگر فعالیت های او می توان به موارد زیر اشاره کرد.
رئیس هیئت مدیره «مؤسسه سینمایی فانوس خیال» به همراه همسرش –غلامرضا آزادی
عضو هیئت داوران و میهمانان در جشنوارههای کودکان هندوستان (۱۳۷۳)، بلغارستان، ترکیه، ایتالیا، کره شمالی، هلند، جشنواره بینالمللی فیلم کودکان قاهره (۱۳۸۱)، سوئد و جشنواره بینالمللی فیلمهای کودک و نوجوان اصفهان (۱۳۷۹–۱۳۸۰) و همدان و…
مدرس کارگردانی در دانشگاه سوره و دانشکده صدا و سیما
فریال بهزاد مجموعه های تلویزیونی را برای کودکان تهیه کرده است که عبارتند از: آتش دل، قصه شب یلدا ، ویروس ۲۰۰۰، گروه هفت. و فیلم هایی چون: کاکلی ۱۳۶۸، دره شاپرک ها ۱۳۷۰، مرد ناریی ۱۳۷۴، روزی که خواستگار آمد ۱۳۷۵، پرستوهای عاشق ۱۳۸۹
فریال در فیلم دره شاپرک ها در ۱۹۹۱ باز به سراغ قصه های کهن و فولکلور ایرانی میرود و فیلم خود را بر اساس قصه ای ایرانی می سازد. فیلم درباره ستاره شناسی پیر است که سه نوه دارد، پس از کشف تاریخ کسوف، سه نوه خود رشید و جمشید و خورشید را راهی سرزمین اصلی میکند تا طلسم کوه غول سنگی را که سرچشمه های نشاط و آسایش را به روی اهالی بسته است، بشکنند. رشید و جمشید گرفتار می شوند و خورشید برادر کوچکتر، با تدبیر کودکانه خود گام در راه جدال با کوه غول سنگی میگذارد و در نهایت امنیت و شادی را به سرزمین اجدادی خود بازمیگرداند.
مرد نامرئی اثر دیگر متفاوت او به نویسندگی مهدی سجاده چی محصول سال ۱۳۷۴ است. فیلم درباره نوجوانی به نام یوسف است که در میان خانواده، مدرسه و جامعه نادیده گرفته می شود، بر اثر حادثه ای نامرئی می شود. فیلم موقعیتی ویژه دارد و فریال در آن به مسایل میان نوجوانان و خانواده هایشان می پردازد. توجه به سن نوجوانی و بحران های این دوره از نکاتی است که فریال بهزاد در این فیلم مد نظر دارد.
او به عنوان کارگردانی که درک درستی از خانواده به عنوان اولین منبع معنابخش به زندگی دارد، به این مهم نیز می پردازد. ارتباطات اجتماعی و فرهنگ (که خودش معانی و تعاریف زیادی دارد) در چند اثر ماندگار او به خوبی دیده می شود.
فریال بهزاد در ادامه فیلم های دیگر از جمله فیلم طنز روزی که خواستگار آمد را در ۱۳۷۵ و پرستوهای عاشق را در سال ۲۰۱۱ ساخت. او در سال های اخیر تهیه کننده فیلم سند باد و سارا به کارگردانی غلامرضا آزادی در ۱۳۹۷ بود.
فانتزی، تخیل و فضاسازی مناسب برای کودکان و نوجوانان از ویژگی های اصلی کارهای فریال بهزاد در فیلم هایش است. فریال بارها در گفتگوهایش درباره ی کار با بچه ها نکات جالب توجهی را بیان میکند. تفاوت او با دیگر کارگردان ها در این است که او از بچه ها باید قهرمانی برای خود بچه ها بسازد.
بزرگداشت این نویسنده، تهیه کننده و کارگردان سینمای کودک و نوجوان در سی و یکمین جشنواره بین المللی فیلم های کودکان و نوجوانان دهم شهریور ماه ۱۳۹۷ در شهر اصفهان برگزار شد و از او بخاطر سال ها تلاش در زمینه ی سینمای کودک ونوجوان تقدیر به عمل آمد.
فریال بهزاد از جمله افراد کاربلد و دغدغه مند سینمای قصه گو و فانتزی برای کودکان است. او اولین کسی بود که در حادثه ی سیل شیراز در بهار ۹۸ به درخواست فعالان سینمایی کودکان جدیدترین اثرشان را که در آن نقش تهیه کنندگی داشت در اختیار سینماهای شیراز قرار داد. این درخواست فقط از طرف چند کارگردان کودک و نوجوان مورد استقبال قرار گرفت. فریال بهزاد در پاسخ به این درخواست گفت که من با کمال میل می پذیرم و خوشحال میشوم اگر بتوانم دقایقی برای آن بچه هایی که شرایط زندگیشان از بین رفته، فضای متفاوت و شاد به وجود بیاورم.
او همیشه دغدغه کودکان، آموزش و تاثیرگذاری بر آن ها را دارد.