سینماسینما، حمید عبدالحسینی
اگر به لحن داریوش مهرجویی در مجموعهی سخنانش (چه در مجامع و محافل رسمی و چه در موقعیتهای غیر رسمی) دقت کرده باشید علیرغم اینکه همواره دارد در خصوص یک مفهوم مهم و هستی شناسانه حرف میزند و یا اینکه یک درس بزرگ سینمایی را مطرح میکند اما شکل بیانیاش بسیار ساده و گرم و همچنین خودمانی و اصطلاحا کوچه بازاری ست. ( از این جهت کوچه بازاری را به کار میبرم تا بر عمق صمیمیت و عامیانه بودن لحن مهرجویی تاکید کرده باشم) به زعم نگارنده این ویژگی شخصیتی به خوبی در آثارش نیز هویدا بود و از او روشنفکری محبوب ساخته بود که معیار سنجش آن خیل طرفداران نوع سینمایش بود.
مهرجویی در فیلمهایش نیز میکوشید تا درونیترین مفاهیم را که بیشتر حول و حوش انسان و مسائل مبتلابه او دور میزد با ساختاری قابل هضم برای هر طبقهای به روی پرده آورد. حتی در فیلمهای به ظاهر روشنفکرانه و خاص او نظیر پری، درخت گلابی، هامون، دختردایی گمشده و … نیز با نوعی از عناصر دیداری و شنیداری روبهروییم که راه را برای همراهی و دنبال کردن هر مخاطبی باز میگذارد و هر فرد بسته به دانش و نگاه خود توشهای از آنچه فیلمساز مدنظر داشته را در مییابد. شاید بتوان تکرار برخی المانها از جمله غذا و یا چیدن سفره را نیز از جملهی همین اجزا به شمار آورد.
شخصیتهای مهرجویی همواره مدافع انسانیتاند و خشونت را برنمیتابند و یا در صورت بروز چنین رفتار و برخوردی به قهقرا میروند نظیر آنچه برای کاراکتر پدر در فیلم اشباح رخ میدهد. آنها از فرد گرایی گریزاناند و یا اگر بنا به شرایط به چنین موقعیتی رسیدهاند همچنان با خاطرات گذشته زیست میکنند که نمونهی بارز آن مرور خاطرات نویسنده در درخت گلابیست. مهرجویی از ریسکپذیرترین کارگردانان سینمای ایران بود که هیچگاه از تجربه نهراسید حتی اگر ماحصل کار و نتیجه نهایی فیلمهایش به ویژه در دهه ۹۰ نتوانست انتظارات را برآورده کند. او حتی به تئاتر هم روی آورد و روند تجربهگریهایش را در نوشتن رمانهایی با ساختار و مضامین متفاوت نیز آزمود.
مهرجویی هیچ گاه متوقف نشد و با اینکه چند مورد از بهترین فیلمهایش توقیف شدند و یا در زمان مناسبش اکران نشدند اما او همواره به مسیرش ادامه داد و سعی کرد با فیلم ساختن در هر شرایطی، تلخی ناکامیها را با حلاوت ادامهی راه محو سازد و اکنون ما در غیاب یک استاد بزرگ راهی برایمان باقی نمانده ست جز کار کردن و حرکت رو به جلو.
لینک کوتاه
مطالب مرتبط
- مرور آثار داریوش مهرجویی در مسکو
- بزرگداشت بیتا فرهی و یادبود داریوش مهرجویی در پاریس
- یادی از داریوش مهرجویی در بیستوپنجمین نشست ماهانهی «مستندهای ایرانشناسی»
- نمایش مستند «ساختن فیلم گاو» در پاریس
- دانشمند بازیگری/ درباره سعید پورصمیمی به بهانه زادروز ۸۰ سالگیاش
- سیر روز در شب/ نگاهی به فیلم «شب، داخلی، دیوار»
- صدور رای پرونده قتل داریوش مهرجویی و همسرش/ متهم ردیف اول به قصاص محکوم شد
- صبحانه لذیذ/ نگاهی به فیلم «صبحانه با زرافهها»
- «تناقض»؛ روایتی از قتل داریوش مهرجویی و چند هنرمند دیگر
- ختم رسیدگی به پرونده قتل داریوش مهرجویی و وحیده محمدیفر
- گفتوگوی سینمایی نسلها/ نگاهی به مستند «موج نو»
- تعیین وقت در پرونده داریوش مهرجویی/ صدور رای غیابی برای تتلو
- آشنایی با دکتر سناریو با درآمد هفتهای ۳۰۰ هزار دلار
- زنگ تفریح یک فیلمساز چیرهدست/ نگاهی به فیلم «ویلای ساحلی»
- ارکستر باشکوه/ نگاهی به نمایش «انسان، اسب: پنجاه، پنجاه»
پربازدیدترین ها
- تحلیل رسانههای فرانسوی از حضور فیلم رسولاف در بخش مسابقه کن/ یک انتخاب سیاسی
- محمد رسولاف با «دانه انجیر مقدس» به کن باز میگردد
- سینماسینما/ گفتوگو با کن لوچ درباره «بلوط پیر» و دیگر چیزها/ امید، فعالیتی سیاسی است
- فیلم ترنس مالیک به جشنواره کن نرسید/ لیلا حاتمی با مریم مجدلیه به ونیز میرود؟
- شمشیرها برق میزنند/ نگاهی به فیلم «شوگان»
آخرین ها
- خانواده قاتل از «بیبدن» شکایت میکنند؟
- فوت کارگردان فرانسوی برنده نخل طلا و سزار/ لوران کانته درگذشت
- نسخهی آزادیِ لانتیموس/ نگاهی به فیلم «بیچارگان»
- نکوداشت اکبر زنجانپور در نوزدهمین «شب کارگردان»
- حضور همراه اول در بزرگترین نمایشگاه فناوری ترکیه
- معرفی همراه اول بهعنوان کارفرمای برتر سلامتمحور
- «در سایه سرو» از جشنواره ایتالیایی جایزه گرفت
- فیلم ایرانی نامزد قدیمیترین جایزه سینمایی اروپا شد
- کیوسکهای دیجیتال نخستین اپراتور سلامت کشور رونمایی و نصب شد
- تحلیل رسانههای فرانسوی از حضور فیلم رسولاف در بخش مسابقه کن/ یک انتخاب سیاسی
- فیلمهای «رکوردزن» و زنگ خطر برای آینده این سینمای محترم!
- «هواخوری» روی صحنه میرود
- تمدید مهلت شرکت در جشنواره «خیمه شب بازی»
- سینماسینما/ گفتوگو با کن لوچ درباره «بلوط پیر» و دیگر چیزها/ امید، فعالیتی سیاسی است
- نسخه ویژه نابینایان «همسر» با صدای مسعود فروتن منتشر میشود
- نمایش «شیرین» کیارستمی در جادوی سینما بنیاد حریری
- آغاز ثبتنام دهمین دوره کارآموزی همراه اول
- تتلو در دادگاه: عذرخواهی میکنم
- مستانه مهاجر داور جشنواره الجزایر شد
- فیلم ترنس مالیک به جشنواره کن نرسید/ لیلا حاتمی با مریم مجدلیه به ونیز میرود؟
- «آقای قاضی» به شبکه دو میآید
- واکنشها به گفتگوی عضو هیئت مدیره نماوا/ شورای صیانت خانه سینمای ایران بررسی میکند
- محمد رسولاف با «دانه انجیر مقدس» به کن باز میگردد
- بستههای همراه اول ویژه حج ۱۴۰۳ اعلام شد
- چرا «سرزمین مادری» فعلا متوقف است؟
- اکران «همسایه شما، زهره» در هنر و تجربه/ پوستر فیلم رونمایی شد
- کمال تبریزی به دبیری جشنواره فیلم اقوام ایرانی نرسید
- معرفی نامزدهای دومین جشنواره «عروسکخونه»
- «ایستاده با گرگ» نامزد دریافت جایزه از جشنواره دهلی نو شد
- کیلین مورفی، بهترین بازیگر مرد آکادمی فیلم و تلویزیون ایرلند/ پیروزی «اوپنهایمر» کامل شد