سینماسینما، افسون جاوید

«موقعیت مهدی» به عنوان نخستین اثر سینمایی هادی حجازی فر، پس از نقدهای مثبت و منفی‌‌ منتقدان و اهالی رسانه در چهلمین جشنواره فیلم فجر، توانست خودش را به اکران نوروز برساند. 

فیلم در عین ساختار اپیزودیکش، یک اثر بیوگرافیک به حساب می‌آید که سعی داشته برش‌هایی از زندگی برادران باکری را به تصویر بکشد. همانطور که می‌دانیم در روایت اپیزودیک، هم یک کارگردان می‌تواند داستان را به پیش ببرد و یا هم چند کارگردان اپیزود‌های مختلف را کارگردانی کرده و مهیای اکران می‌کنند.

اما چیزی که در روایات اپیزودیک حائز اهمیت است، وجود وجه اشتراک است. نخ تسبیحی که اپیزود‌های مختلف را به هم پیوند دهد تا هم از لکنت گرفتن فیلم جلوگیری کند و هم باعث آشفتگی ذهن مخاطب نشود لکن پاشنه آشیل فیلم همین است و این اثر مهم‌ترین ضربه‌اش را به دلیل فقدان همین مقوله می‌خورد. 

دو نسخه‌ای بودن و همچنین شش پرده‌ای بودن نسخه‌ی سینمایی فیلم، نتوانسته این اشتراک و نخ تسبیح را میان اپیزودهای مختلف حفظ کند؛ گویی فیلم برش‌هایی مختلف با داستان‌هایی مجزاست که در مجموع وقتی کنار هم قرار گرفته‌اند نتوانستند یک کلِ  به هم پیوسته را خلق کنند و این به کلیت اثر ضربه زده است اگرچه احتمال می‌رود این اشکال در نسخه‌ی سریال این اثر مرتفع شود. 

در طی این سال‌ها کارگردانان بسیاری تلاش کرده‌اند نگاه متفاوت و نویی به جنگ و آنچه بر جامعه و انسان‌ها رفته است داشته باشند چرا که به طور کلی جنگ در همه‌ی نقاط جهان، سرشار از قصه و خرده قصه‌هایی‌ست که قابلیت بالایی برای تولید آثار سینمایی دارند. 

در دهه‌ی هشتاد و نود بود که زنان در فیلم‌های ژانر دفاع مقدس نقش پررنگ‌تری پیدا کردند و حالا می‌توان نقش ژیلا شاهی به عنوان همسر شهید باکری را در ادامه‌ی همان جریان دانست اما این بار هادی حجازی‌فر و ابراهیم امینی در جایگاه فیلمنامه‌نویسان این اثر، تلاش کرده‌اند تا از کلیشه‌‌های شخصیت‌پردازی فاصله گرفته و واقعیات زندگی زنی را به تصویر بکشند که همسر مهدی باکری‌ست اما به دلیل موقعیت حساسی که در آن قرار گرفته دچار جوزدگی نشده و بی‌تابی‌ها و تلخ‌کامی‌ها و گله‌مندی‌های زنانه‌اش را دارد.

به هر روی فیلم «موقعیت مهدی» با آنکه روایت شاعرانه‌ای از زندگی برادران باکری‌ست که اساسا تراژدی در قصه‌ی زندگی‌ هر سه‌ی آن‌ها نقش خودش را دارد اما بیش از همه فیلم مهدی باکری را محور قرار می‌دهد که در واقع نمادین‌ترین برادر است، تا پایان جنگ می‌جنگد و در نهایت هم با گلوله‌ی مستقیم به شهادت می‌رسد.