سینماسینما، عزیزالله حاجیمشهدی
اگر چه بسیاری از ما به تولیدات سینمایی، همواره به عنوان یک محصول فرهنگی- هنری نگاه می کنیم، با این همه، به دلیل ویژگی دوگانه ی هنر- صنعت سینما، باید هم به وجه فرهنگی این تولید ظریف و دشوار نگاه کنیم و هم به جنبه ی فنی و صنعتی آن نظر داشته باشیم که از قضا، شاید عمده ترین دلیل گرانی این تولید فرهنگی- هنری را باید در همین وجه فنی و صنعتی آن جست وجو کرد! ناگفته پیداست که چنین تولید پرهزینه ای، برای بقا و ادامه ی حیات خود نیاز به «بازگشت سرمایه» دارد تا چراغ این صنعت روشن بماند و در سایه ی بازار گرم فروش فیلم، تولید آثار سینمایی تازه نیز دچار رکود نشود.
به گمان من، در فروش مناسب فیلم ها باید به دو دسته از عوامل موثر توجه داشته باشیم:
– دسته ی اول، عواملی هستند که به کیفیت خود فیلم ها مربوط می شود. یعنی به جذابیت اثر، گیرایی و کشش داستان فیلم، درونمایه و مضمون غیر تکراری و قابل اعتنای اثر و در مجموع کیفیتی که باعث جلب و جذب مخاطبان فیلم می شود.
– دسته ی دوم، به مخاطبان فیلم و سینما دوستان برمی گردد و همچنین به زمان و فصل و ماه مناسب پخش و نمایش فیلم نیز ربط مستقیم دارد. به ویژه که می دانیم مثلا بیش تر تهیه کنندگان و کارگردان ها و فیلمسازان ایرانی، هفته های پایانی سال و اسفندماه را به دلیل درگیری های بیش از حد معمولِ مردم، زمان مناسبی برای نمایش عمومی فیلمها نمی دانند. بیش تر به این دلیل که در پایان ماه بهمن، بعد از فرو کش کردن تب و تاب های مربوط به ایام جشنواره ی فیلم فجر، انگار زمان استراحت سینما دوستان فرا می رسد و از سوی دیگر، همزمان با برگزاری جشنواره، خارج از فضای پر رونق و گرم جشنواره، فیلم هایی به نمایش در می آیند که در دیگر فصل ها و ماه های سال، فرصت نمایش نداشته اند!
گاهی نیز ممکن است حتی در ماه های کم رونق پایانی سال نیز آثاری با اقبال تماشاگران و فروش مناسب رو به رو شوند، به این دلیل که عوامل کیفی برخی از فیلم ها و جذابیت ها و مضامین و کیفیت مناسب برخی آثار، توانسته است حتی بر کم رونق بودن زمان نمایش فیلم نیز غلبه نماید. البته فروش مناسب برخی از فیلم هایی که به هر دلیل برای دریافت پروانه ی نمایش دچار مشکل می شوند،گذشته از کیفیت خود فیلم، به فضا سازی های مرتبط با تاخیر چند ساله در نمایش این گونه فیلم ها نیز بی ارتباط نمی باشد. چرا که هر تماشاگری بعد از شنیدن خبر توقیف یک فیلم، به طور طبیعی، برای تماشا ی آن کنجکاوی بیش تری نشان می دهد! گذشته از این ها، صدالبته که تاثیر نوع تبلیغات و تعداد دفعات پخش آگهی های تلویزیونی فیلم ها و کیفیت و کمیت اطلاع رسانی در فضاهای شهری را نیز نباید درمیزان فروش آن ها نادیده گرفت که درشرایط کنونی، از میان همه ی گروه ها و کسانی که از محل درآمد حاصل از فروش فیلم ها بهره مند می شوند، به طور معمول ،کسی جز «تهیه کننده» و یا «کارگردان – تهیه کننده» متعهد به تامین هزینه های سنگین تبلیغ فیلم خود نمی باشد، در حالی که می دانیم ، مثلا نزدیک به ۵۰ درصد از درآمد فروش سهم «سینمادار» می شود و ۱۰ درصد آن را «پخش کننده ی فیلم» – با وجودی که کاری حرفه ای و تخصصی انجام می دهد – بر می دارد و ۴۰ درصد باقی مانده نیزسهم تهیه کننده خواهد شد!
موضوع قابل تامل بازنگری در تداوم نمایش فیلم هایی که در ماه های پایانی سال در برنامه نمایش همگانی قرار می گیرند، به طور طبیعی، به نوع سیاست گذاری و برنامه ریزی شورای اکران ونمایش فیلم برمی گردد، اما به نظر می رسد که برای پرهیز از هر گونه بی عدالتی و تبعیض در نمایش همگانی فیلم ها، همچنان که برخی ازتهیه کنندگان نیز پیشنهاد داشته اند، برای آثاری که همه ساله در اسفندماه به نمایش در می آیند، در صورتی که به اصطلاح به «کف فروش» نرسند، بهتر است که نمایش آن ها در نیمه ی اول فروردین ماه نیر در کنار سایر فیلم هایی که برای نمایش در ایام نوروز انتخاب می شوند، ادامه یابد. شاید بااندیشیدن ِ چنین تمهیداتی، بتوان ماه های پایانی سال را از حالت ماه های کم رونق و به اصطلاح «ماه های مرده»» خارج کرد! علاوه بر این ها، به نظر می رسد که برخی از فیلم های ضعیف و گاه دارای کیفیت نازل یا مشابه فیلم های تلویزیونی (تله فیلم ها) را نیزمی توان به جای نمایش در سینما ها و تالارهای نمایش همگانی ، تنها در چرخه ی نمایش خانگی قرار داد وبه این ترتیب، حجم و تعداد فیلم های در انتظار نوبت پخش و نمایش را کاهش داد.
واقعیت این است که اگر اقتصادمان در تب وتاب باشد و بیمار به نظر برسد، بازتاب همان تب ولرزهای یک اقتصاد بیمار را در همه ی عرصه های تولید از جمله در حوزه ی تولید فیلم نیز شاهد خواهیم بود. از جمله این که در فضای بیمارگونه ی اقتصادی ، نه تنها تولید فیلم دچار نارسایی خواهد شد، متاسفانه مناسبات ناسالم ویژه خواری ها و واسطه گری ها نیزآشکارا رونق می گیرد و مانع رشد و شکوفایی سینمای ملی ما می شود.
لینک کوتاه
مطالب مرتبط
- شورِ زندگی و جادوی سینما/ نگاهی به کتاب «ریو براوو»
- زیر سایه ترس و بی اعتمادی!/ نگاهی به نمایش «خمره»
- کالبد شکافی کارنامهی سینمایی بهرام بیضایی/ نگاهی به کتاب «موزاییک استعارهها»
- هنرِ زنده ماندن در آرزوی آزادی!/ نگاهی به نمایش «ماراساد شاه لیر را شکار میکند»
- از «پلّکان» تا «شب، روی سنگفرشِ خیس»، در هفت پرده!/ نگاهی به نمایش «پرده در پرده»
- آرزوهای بر باد رفتهی عدالتجویی!/ نگاهی به نمایش «شب، روی سنگفرش خیس»
- کارنامهی درخشانِ یک پژوهشگرِ دلشیفتهی سینما/ نگاهی به کتاب «افسون پردهی نقرهیی»
- در فاصلهی خُنَک شدنِ یک استکان چای داغ!/ نگاهی به فیلم «وقتی خروس خواند»
- نمایشِ فروپاشی اشرافیّتِ پوشالی/ نگاهی به نمایش «باغ آلبالو»
- باورِ مرگ، در زمانی به کوتاهی یک زمین لرزه!/ نگاهی به فیلم «قطع فوری»
- دریغا و درد/ در سوگ کیومرث پوراحمد
- به بهانه روز جهانی آگاهی از «لُکنتِ زبان»/ سینما و پدیده زبان پریشی
- گفتگوهای اختصاصی تصویری سینماسینما با هنرمندان و منتقدان درباره سیدابراهیم اصغرزاده (بخش اول)
- بهبود سینمای ایران با ایجاد بستر ملی
- «دختر،بهتر»، زمستان کلید میخورد
نظر شما
پربازدیدترین ها
- محمد رسولاف با «دانه انجیر مقدس» به کن باز میگردد
- تحلیل رسانههای فرانسوی از حضور فیلم رسولاف در بخش مسابقه کن/ یک انتخاب سیاسی
- سینماسینما/ گفتوگو با کن لوچ درباره «بلوط پیر» و دیگر چیزها/ امید، فعالیتی سیاسی است
- فیلم ترنس مالیک به جشنواره کن نرسید/ لیلا حاتمی با مریم مجدلیه به ونیز میرود؟
- شمشیرها برق میزنند/ نگاهی به فیلم «شوگان»
آخرین ها
- خانواده قاتل از «بیبدن» شکایت میکنند؟
- فوت کارگردان فرانسوی برنده نخل طلا و سزار/ لوران کانته درگذشت
- نسخهی آزادیِ لانتیموس/ نگاهی به فیلم «بیچارگان»
- نکوداشت اکبر زنجانپور در نوزدهمین «شب کارگردان»
- حضور همراه اول در بزرگترین نمایشگاه فناوری ترکیه
- معرفی همراه اول بهعنوان کارفرمای برتر سلامتمحور
- «در سایه سرو» از جشنواره ایتالیایی جایزه گرفت
- فیلم ایرانی نامزد قدیمیترین جایزه سینمایی اروپا شد
- کیوسکهای دیجیتال نخستین اپراتور سلامت کشور رونمایی و نصب شد
- تحلیل رسانههای فرانسوی از حضور فیلم رسولاف در بخش مسابقه کن/ یک انتخاب سیاسی
- فیلمهای «رکوردزن» و زنگ خطر برای آینده این سینمای محترم!
- «هواخوری» روی صحنه میرود
- تمدید مهلت شرکت در جشنواره «خیمه شب بازی»
- سینماسینما/ گفتوگو با کن لوچ درباره «بلوط پیر» و دیگر چیزها/ امید، فعالیتی سیاسی است
- نسخه ویژه نابینایان «همسر» با صدای مسعود فروتن منتشر میشود
- نمایش «شیرین» کیارستمی در جادوی سینما بنیاد حریری
- آغاز ثبتنام دهمین دوره کارآموزی همراه اول
- تتلو در دادگاه: عذرخواهی میکنم
- مستانه مهاجر داور جشنواره الجزایر شد
- فیلم ترنس مالیک به جشنواره کن نرسید/ لیلا حاتمی با مریم مجدلیه به ونیز میرود؟
- «آقای قاضی» به شبکه دو میآید
- واکنشها به گفتگوی عضو هیئت مدیره نماوا/ شورای صیانت خانه سینمای ایران بررسی میکند
- محمد رسولاف با «دانه انجیر مقدس» به کن باز میگردد
- بستههای همراه اول ویژه حج ۱۴۰۳ اعلام شد
- چرا «سرزمین مادری» فعلا متوقف است؟
- اکران «همسایه شما، زهره» در هنر و تجربه/ پوستر فیلم رونمایی شد
- کمال تبریزی به دبیری جشنواره فیلم اقوام ایرانی نرسید
- معرفی نامزدهای دومین جشنواره «عروسکخونه»
- «ایستاده با گرگ» نامزد دریافت جایزه از جشنواره دهلی نو شد
- کیلین مورفی، بهترین بازیگر مرد آکادمی فیلم و تلویزیون ایرلند/ پیروزی «اوپنهایمر» کامل شد