سینماسینما، مازیار معاونی

جشنواره سی و نهم در راه است و حل نشدن معضل جهانی همه گیری ویروس کرونا، می رود که جشنواره را به سرنوشت سی‌وهشتمین جشنواره جهانی فیلم فجر گرفتار کند، در این میان به تبعیت از بسیاری از سایر رویدادهای اجتماعی، فرهنگی، سیاسی و حتی ورزشی که طریقه برگزاری آنلاین را  تجربه کرده اند  یکی از پیشنهادهای روی میز برای جلوگیری از تعطیلی جشنواره،  برگزاری آن به شیوه آنلاین برای منتقدان سینمایی است تا زحمات دوره یکساله گذشته سینماگران که در شرایط دشوار اپیدمی، مراحل پیچیده تولید پروژه های سینمایی را به سرانجام رسانیده اند دست کم در همین حد و اندازه محدود دیده شود. اما این تنها یک پیشنهاد است و تا عملی شدن آن فاصله زیاد و پرسش ها و موانع پیش روی بسیاری مانده که تا دیر نشده باید برای رفع  آنها و دست پیدا کردن به پاسخ های معقول و امکان پذیر تدابیری فوری اندیشید. 

نویسنده این مطلب، به شخصه با برگزاری آنلاین و محدود جشنواره موافق است چرا که تجربه دوره نزدیک به یکساله مواجهه با بیماری کرونا ثابت کرده که تعطیلی مطلق رویدادها در عرصه های مختلف اجتماعی، یکی از بدترین تصمیم های ممکن است، تصمیمی  که به جز افزودن دوز بالایی از یأس و ناامیدی به اهالی و دست اندرکاران عرصه مورد نظر و از طراوات و تازگی افتادن خروجی فعالیت سالانه شان، ثمره دیگری نداشته و در عمل به غیرقابل تحمل تر شدن زندگی و افزایش میزان افسردگی و سرخوردگی در شرایط اپیدمی انجامیده است. 

اما موضوع وجوه دیگری هم دارد که توجه به تمام آنها حائز اهمیت است، احتمالاً بزرگترین چالش پیش روی برگزارکنندگان مقوله صیانت از آثار و پیشگیری از دانلود غیرقانونی و تکثیرشان پیش از امکان اکران است ، مقوله ای فوق العاده مهم که به شدت اقتصاد سینما  را آن هم در این اوضاع سخت کرونایی و تحریمی، تهدید می کند و نمی توان از کنارش به سادگی گذشت. پرسشی که همان اول به ذهن هر مخاطبی می رسد این است که اگر مشکل ضعف در سیستم امنیتی پلتفرم های ارائه دهنده خدمات اکران آنلاین همچنان وجود دارد ( آنگونه که تنها چند ساعت پس از اکران آخرین ساخته حاتمی کیا اتفاق افتاد) پس چگونه است که همچنان آثار سینمایی متعددی به شکل آنلاین در حال اکران هستند؟! اگر هم که چنین نقیصه ای به شکل کامل برطرف شده که دیگر قاعدتاً جای نگرانی وجود ندارد و امکان برگزاری آنلاین جشنواره آن هم در ابعاد محدود اعضای انجمن منتقدین و نویسندگان سینمایی و کادر سینمایی تحریریه های جراید مکتوب و سایتهای تخصصی مهیاست، حداکثر اینکه مولفه های بازدارنده قدرتمندتری برای کنترل عدم امکان نفوذ احتمالی به کامپیوترهای خانگی توسط هکرها فراهم شود که به هر حال به لحاظ احتمالات ریاضی، می توان درصد کمی از احتمال را برای آن در نظر گرفت. 

نکته دیگر اگر از منظر فنی، اعطای کد به مخاطبین حرفه ای عرصه سینما واجد محدویدت های فنی باشد قاعدتاً نمی توان سایر شرکت کنندگان در ادوار پیشین جشنواره از خبرنگاران و عکاسان گرفته تا حتی دست اندرکاران ساخت فیلم های شرکت کننده در جشنواره را در این رویداد هنری محدود شریک کرد به خصوص اینکه حضور این عزیزان زحمتکش هم در صورت برگزاری جشنواره به شکل عادی در کاخ رسانه و سالن های سینمایی ذی ربط معنا پیدا می کند. متمرکز کردن هر دو بخش جشنواره در اردیبهشت ماه پیش رو هم به شرطی گزینه خوبی خواهد بود که تضمین قطعی پایان یافتن پاندمی کرونا تا آن زمان وجود داشته باشد که همه می دانیم به رغم پیش بینی های امیدوار کننده ی اخیر مبنی بر در دسترس قرار گرفتن واکسن کرونا تا آن زمان، هنوز این تضمین آنچنان محکم نیست که بتوان با تکیه بر آن برگزاری جشنواره فجر را با خیال آسوده به تأخیر انداخت.