سینماسینما، ایلیا محمدی‌نیا
نامزدی و انتخاب بهترین بازیگر زن و مرد نقش اصلی و مکمل در جشنواره فیلم فجر همیشه جذاب‌ترین و در عین حال پر حاشیه ترین بخش جشنواره بوده و در کمتر دوره ای از جشنواره رضایت توامان منتقدان و مردم از آرای داوران تامین شده است.
جشنواره سی و نهم فیلم فجر از این قاعده مرسوم، مستثنی نبود.
بسیار گفته می شود که انتخاب بهترین بازیگران امری سلیقه ای است. به نظرم اما این ترفند بیشتر از آنکه بر آمده از یک نگاه علمی به موضوع بازیگری باشد ناشی از تفکری کلیشه ای و تکرار شونده در ادوار مختلف جشنواره فیلم فجر و مفری برای عدم پاسخ گویی است. به نظر نگارنده بازی درخشان هوتن شکیبا در فیلم «ابلق» نمونه ای از این اتفاق سلیقه ای بود.
حالا به چند نمونه از بازی هایی که از سوی داوران نادیده گرفته شدند، نگاهی اجمالی می اندازم.
هوتن شکیبا در فیلم «ابلق»
کاراکتر علی در فیلم ابلق با نقش آفرینی هوتن شکیبا نمونه ای درخشان از تحلیل کاراکتر و نقش در یک اثر سینمایی محسوب می شود.
شکیبا در این فیلم برای نزدیکتر شدن به شخصیت علی که فرسنگها از خود بازیگر دور است ابتدا می بایست هیکلی تنومند داشته باشد که هوتن شکیبا تا پیش از این فیلم فاقد آن بود. کافی است به نقش آفرینی های پیشین این بازیگر در سینما و تلویزیون نگاه کنید تا بیشتر متوجه این نکته شوید.
از طرفی لحن صحبت و حتی شکل خندیدن و راه رفتن کاراکتر علی بدون آنکه به ورطه تکرار و کلیشه بیفتد با توجه به موقعیت جغرافیایی محل زندگی علی و حتی نوع کاری که برای امرار معاش خود و خانواده می کند، به درستی توسط هوتن شکیبا طراحی و به کار برده شد. با این همه ظرافت بازی درخشان او در فیلم دیده نشد.
هدیه تهرانی در فیلم «بی همه چیز»
هدیه تهرانی در فیلم «بی همه چیز» نمونه درخشان در انتخاب مناسب بازیگر برای ایفای نقش محسوب می شود.
لیلی زنی میانسال و در عین حال جذاب است که گذشته‌ای سخت، او را آزار می دهد. او برای انتقام بعد سالها به زادگاهش که در جوانی با اتهامی سخت رانده شده بود در میان پچ پچ های اهالی روستا باز می گردد. لیلی می بایست در بازگشت رفتاری مقتدرانه و از طرفی مهربان داشته باشد تا بتواند چشم اهالی را بر باور نهادینه شده شان ببندد.
جنس بازیگری هدیه تهرانی از همان جنس بازی هایی است که اصطلاحا کنشی گل درشت می توانست به باور پذیری فیلم لطماتی جبران ناپذیر بزند. اما او باظرافتی درخور تحسین چنان در فیلم حضور می یابد که به گمان تماشاگران فیلم و مردم روستا از ابتدا حق با او بوده در نتیجه همدلانه با او همراه می شوند.
هیات داوران اما این درخشش بی هیاهو را چندان نپسندیدند گویی داوران در این دوره از جشنواره به جنس بازی های متظاهرانه علاقه مندی بیشتری دارند.
بازیگرانی که دیده شدن اما ویژه نبودند
از طرفی بودند بازیگرانی که به رغم اینکه در بیشتر اوقات به خوبی از عهده نقش شان بر آمدند، در برخی دقایق نتوانستند راکورد حسی نقش آفرینی خود را حفظ کنند. اما با این همه نامزد جایزه در بخش بهترین بازیگر و بازیگر نقش مکمل شدند.
وقتی حس بازیگری تنها در سر و صورت ملاک باشد و نوع حرکت بدن و حتی نوع راه رفتن به عنوان المان های مهم در بازیگری و فیلم دیده نشود انتظار برای بهبود داوری در بخش بازیگران کمی دور از انتظار به نظر می‌رسد.
محسن قصابیان در فیلم «منصور»
محسن قصابیان در فیلم «منصور» در نقش تیمسار ستاری از دیگر نمونه های دیده نشدن است.
باران کوثری در «بی همه چیز» و «گیج‌گاه»
بازی باران کوثری در دو نقش در فیلم های «گیج‌گاه» و «بی همه چیز» هم که گویا نباید دیده می شد. حال اینکه چرا؟ بماند.