سینماسینما، زهرا مشتاق
نغمه های عرب (Arab Blues) ؛ ساده، روان، بامزه. قصه فیلم در تونس می گذرد. تونس بعد از بهار عربی. بهارهای ناموفقی که ظاهرا هیچ تاثیری بر فرهنگ و رشد شخصیتی و فکری مردمان خود نداشته است.
سلما یک روانکاو است که بعد از سالیان دراز به کشوری که در کودکی آن را ترک کرده بازمی گردد تا یک مطب دایر کند. اما از نگاه دیگران او بیشتر یک فرانسوی است تا تونسی. فرانسوی است چون به اندازه آنها با محیط پر هرج و مرج سازگاری و انس ندارد. چون زندگی در یک فرهنگ و کشور متمدن بیش از هر چیز به او روحیه پرسش گری بخشیده است. او در جامعه ای که موطنش بوده، غریبه به نظر می رسد. چون این اندازه از مماشات و سهل انگاری را درک نمی کند. او وارد جامعه ای شده که به شکلی کلی مایل به تغییر است، اما به نظر نمی رسد تلاشی در این زمینه داشته باشند. خیلی چیزها باری به هر جهت است. مثلا سلما دست دایی اش پولی داده که برایش یک اتومبیل بخرد. ولی وقتی برای تحویل ماشین می رود، با یک وانت مانند درب و داغون مواجه می شود و هر چه با فروشنده صحبت می کند، انگار آن شخص اصلا نه متوجه است و نه برایش فرقی می کند. بقیه پول را می گیرد و خیلی خونسرد می رود.
نغمه های عرب انباشته از مواجهه های این چنینی است. مثلا در سالن آرایشگاه، وقتی در مورد کار خود با مدیر سالن صحبت می کند، او پیشنهاد می دهد بابت معرفی هر بیمار درصد بگیرد و سلما را واقعا کفری و شگفت زده می کند. اما در نهایت سلما با صفی دراز از مراجعه کننده رو به رو می شود. کسانی که می شود گفت درک روشنی از حرفه و کار یک روانکاو ندارند، ولی در عین حال می خواهند در یک رویدادی که به نظرشان مدرن و تازه به نظر می رسد؛ شرکت کنند. حساب پولشان را دارند و می خواهند زود و خوب هم نتیجه بگیرند. اما قوانینی که انگار هیچ کار مفیدی، جز دست و پا گیر بودن ندارند، به سراغ سلما هم می آیند. پلیس هایی که های دهان سلما حتی اگر چیزی بودار خورده باشد؛ آنها را حالی به حالی می کند و بعد همین پلیس ها به شکل مسخره ای موی دماغ سلما می شوند تا در این مسیر سیستم فلج و فشل اداری به سخره گرفته شود. رفت و آمد مدام سلما در اداره بهداشت تصویری از یک جامعه رها شده و کاملا بی مسئولیت است که هیچ چیز و هیچ کس در جای خود قرار ندارد. ارباب رجوع از کمترین حقوق ممکن برخوردار است. عمر و زمان و تلاش او بی معنا است. اما کارمندی که در حال خوردن غذای ظهرش است، می تواند هر چقدر که بخواهد کش دهد و وقت گذرانی کند. سلما در هر بار مراجعه به اداره بهداشت کنار ارباب رجوع مردی می نشیند که انتظار طولانی موجب شده خوابش ببرد. کارمند زن با بی خیالی تمام کشوی میزش را باز می کند و یک بغل لباس زیر زنانه در می آورد و از سلما می خواهد که چیزی خرید کند. سلما حیرت زده، حتی توانی برای گفتن هیچ کلمه ای ندارد. منشا تعجب او آگاهی است. زندگی در کشوری آزاد و متمدن است که اکنون او را چه بخواهد و چه نخواهد، دچار مقایسه می کند و همین است که او را به تحصن وامی دارد. یک تحصن موثر. وقتی به صدور مجوز مطب او توجهی نمی شود و اصلا در بوروکراسی اداری گم می شود و شخص کارمند زن به جای اموری که در وظیفه اش است به کارهای دیگری مثل سبزی پاک کردن در وقت و میز اداری مشغول می شود؛ سلما هم بیماران خود را در همان وانت قراضه پذیرش می کند. پرده ها را می کشد تا در همان خلوت کوچک بیماران خود را ملاقات و درمان کند و بازهم پلیس های وظیفه شناس از راه می رسند تا بدانند پشت پرده های کشیده شده چه فسق و فجوری در حال اتفاق است! اما در نهایت همین تحصن مثبت مقابل وزارت بهداشت، منجر به صدور مجوز مطب می شود و سلما با لبخندی رضایت آمیز راهی طبقه بالای خانه دایی جان و مطبش می شود.
در همین مسیر است که با دختردایی جوان او آشنا می شویم. دختری که نمی خواهد تسلیم جامعه قدیمی و نگاه سنتی خانواده خود و مردم باشد. او لباس امروزی به تن دارد اما سرش را با مقنعه ای سفت و سخت پوشانده است. وقتی سلما به او اعتراض می کند و مقنعه اش را بر می دارد با انبوهی از موی کوتاه و آبی صورتی رو به رو می شویم. او فقط به این دلیل حجاب رعایت می کند تا خانواده اش نبینند با موهایش چه کرده. او ازدواجی صوری ترتیب می دهد تا از شر تنگناها خلاص شود. آمال او فرانسه است. بی آنکه بداند یا حتی فهم کند که زندگی در یک کشور آزاد و مدرن نیز قواعد خاص خودش را دارد. فیلم جامعه مایل به عبوری را نشان می دهد که هنوز تا دموکراسی و رشد فرهنگی، اقتصادی، اجتماعی و سیاسی فاصله ای بسیار زیاد دارد. کشوری که حتی بهار عربی هم نتوانسته اتفاقی عمیق و ریشه دار در آن ایجاد کند.
نغمه های عرب با بازی بسیار روان گلشیفته فراهانی موفق به دریافت جایزه ویژه فیلم منتخب تماشاگران در جشنواره ونیز شد.
فیلمی به کارگردانی مانل لبیدی لابه، کارگردان زن فرانسوی تونسی که موفق به تصویر قصه ای ساده می شود؛ با زبانی که گاه به شوخی و کمدی تبدیل می شود
فیلمی با بازی هشام یعقوبی، ماجد مستورا و رمله عیاری.

لینک کوتاه
مطالب مرتبط
- ویدئویی از مصاحبه با بهزاد فراهانی برگرفته از تاریخ شفاهی موزه سینما
- دروغ گفتن یا دروغ نگفتن، مسئله تنها این نیست/ نگاهی به «جدایی نادر از سیمین»؛ به مناسبت دهمین سالِ اکرانش
- ماجرای عجیب خود آزاری مدیران تلویزیون
- پروژه جدید گلشیفته فراهانی/ ایفای نقش یک مهاجر سوری
- کوتاه درباره فیلم «نجات» ساخته سم هارگریو/ بازیهای رایانهای در سینما
- تریلر فیلم Extraction با بازی گلشیفته فراهانی منتشر شد + ویدئو
- گلشیفته فراهانی تکذیب کرد/ وویس منتشر شده هیچ ربطی به من ندارد + ویدئو
- شکایت مالکان فیلم دو فرشته با بازی گلشیفته فراهانی از یوتیوب
- نظر گلشیفته فراهانی درباره هم بازی شدن با کرانستن،کیدمن و کوین هارت
- گفتوگوی جالب گلشیفته فراهانی و محسن چاوشی در اینستاگرام + عکس
- شکنجهگریِ اصغر فرهادی؟!/یادداشتی از مصطفی جلالی فخر در واکنش به اظهارات گلشیفته
- توصیه جالب گلشیفته فراهانی برای تماشای مستند توران خانم
- واکنش گلشیفته فراهانی به بازی ایران مقابل اسپانیا:پیروزی حق ما بود
- فرزاد موتمن در راه رکوردداری فیلم های بلاتکلیف
- گلشیفته فراهانی صداپیشه انیمیشن آنجلینا جولی شد
نظر شما
پربازدیدترین ها
آخرین ها
- سکانس طلایی/ مغازه کنار خیابان
- آغاز ثبتنام باشگاه مخاطبان جشنواره جهانی فجر
- آوینی، سینمای اِشراقی و تاریخ ایدئولوژیک
- دو جایزه اصلی جشنواره فیلم هنگ کنگ به «دشت خاموش» رسید
- «بنفشه آفریقایی» به جشنواره آتلانتا رسید
- امیر آقایی و پگاه آهنگرانی به «خط نجات» پیوستند
- «چپ دست» آماده نمایش شد
- انجمن کارگردانهای آمریکا کلوئی ژائو را بهترین کارگردان سال انتخاب کرد
- «گودزیلا در برابر کونگ» رکورد «انگاشته» را هم شکست
- برگزیدگان بخش فنی «بفتا» معرفی شدند
- «درخت گردو» به جشنواره مسکو دعوت شد
- به دلیل شیوع کرونا، خانه سینما به مدت ۱۰ روز تعطیل شد
- «دم غروب، زعفرانیه» در مرحله تدوین
- سحرگاه ماه رمضان با بارانی ترین ماه همراه شوید
- پوستر «ناجی» رونمایی شد
- «نوروز رنگی» تلاشی برای احیای لهجه مشهدی
- راز بیرمقی «همرفیق»
- وزیر اطلاعات: هنرمندان ما از ساخت فیلم و سریال با همکاری وزارت اطلاعات استقبال میکنند
- چرا پروژههای فیلمبرداری تعطیل نمیشوند؟
- اکران ۳ فیلم مهم «تام کروز» به تعویق افتاد
- اصغر فرهادی: از قلب و ناخودآگاهم فیلم میسازم/ رابطه تئاتر با مردم آزاد و دموکراتیک است
- پاسخ بهرام عظیمی به یادداشت «از اشتباه حمایت نکنیم»/ «دشمنی» با جهان فانتزی
- تولیدات سینمایی در شهرهای قرمز متوقف شد
- انتشار پوستر جوایز آکادمی فیلم کوتاه ایران
- شهید آوینی را از عمق اندیشه به سطح ظواهر کشاندهاند!
- از اشتباه حمایت نکنیم
- درخواست کارگردان «اَنگل» از فیلمسازان
- روایتی از جامعهای که روی اعصاب است
- بفرمایید افطاری در رادیو
- تغییر زمان برگزاری اختتامیه «جایزه پژوهش سال سینمایی»