سینماسینما، حسین سلطانمحمدی:
در مستند «ده برادر»، بتدریج و گام به گام، با ده برادر یک خانواده رو به رو می شویم، که هفت نفر از آنان، همانند پدرشان، معتاد هستند و البته از معتادان خرده پا به شمار می آیند. هسته اصلی رویداد در این تعداد معتاد کوچک اما به شکل مزمن و البته تبعات سالها اعتیاد آنان بر سایر افراد خانواده و مشخصا یکی از برادرانی است که تا اندازهای به مراقبت از اینها اشتغال دارد.
نخستین نکته ای که با دیدن این اثر به چشم می آید، چگونگی دریافت مواد مخدر و مصرف آنها توسط این افراد است. جامعه ای که به طور دقیق مشخص نبود کدام منطقه کشور است، از برخورد نیروی انتظامی و قوه قضائیه اش با معتادان و جمع کردن آنها داستان دارد اما از نحوه تأمین مواد برای این افراد در این خانواده، طی سالیان سال و احتمالا برای افراد دیگر، تصویر و مجازاتی ندارد. قضیه دسترسی به مواد مخدر به اندازه ای در این منطقه عادی است که راحت از مصرف مواد خانواده، فیلم و عکس یادگاری هم دارند!
به هر شکل، با روایت نه برادر از ده برادر آشنا می شویم؛ چون یکی از ده برادر، شهید شده و تنها از قاب عکسش، باید حدس بزنیم که مدافع حرم بوده یا در بمبگذاری در کربلا به شهادت رسیده و اصلا از نحوه شهادتش، نکته ای بیان نمی شود. از باقی برادران، یکی از این جمع جدا شده و در شهر دیگری با خانواده زندگی می کند و راوی داستان که مجرد مانده، سالم هستند و بقیه، یعنی هفت نفر دیگر آلوده به اعتیاد – البته برادر اول و برادر دیگری، ترک اعتیاد کرده اند-؛ و یکی از این هفت نفر بر اثر سکته مغزی احتمالا در پیامد اعتیاد، درگذشته است.
با عبور از روایت تک به تک این هشت برادر زنده مانده، به تبعاتی که بر اثر اعتیاد بر آنها حادث شده، اعم از برخوردهای جامعه با آنان یا برخورد انتظامی و امثال آن، آشنا می شویم اما این آشنایی در هیچ بعدی، برای بیننده عادی، واجد اثر سلبی نسبت به اعتیاد نیست. یعنی ما با افرادی رویارو شدیم که اصلا در اجتماع محل زندگی شان، تنبیه اخلاقی یا رویگردانی اجتماعی حادی را شاهد نبوده اند – بگذریم که در زبان ادعا دارند برخورد جامعه با آنان بد بوده – و راحت فرزندان دو برادر به درس خواندن اشتغال دارند یا یکی از آنان ازدواج کرده و مشغول کار است و بقیه هم ابایی از بیان مشکلات و وضعیت اعتیادشان در برابر دوربین ندارند بخصوص همسرانشان که با وجود اعتراض و غرولند، همراه شوهران معتاد یا ترک اعتیاد کرده خود اما آسیب دیده، زندگی می کنند و اهالی محل یا آشنایان هم هر زمان لازم بوده، برای اینها ضمانت داده اند و اینها را برای مدتی از زندان به مرخصی آورده اند. به سخن دیگر، این فیلم محکمی برای بیان تبعات اعتیاد بر خانواده و آسیب های اجتماعی آن نیست و بیشتر از جهت تعداد برادران معتاد و البته وجود تناقض هایی چون، مادر زحمتکش و پدر معتاد و همچنین خانواده ای با این تعداد معتاد اما واجد شهیدی از کربلا، به گونهای که کوچه محل سکونت – به شهادت تیتراژ انتهایی فیلم – به نام این برادر شهید است و نیز شغل ناگفته برادری که مجرد مانده و مراقب برادران معتاد خود است و می کوشد آنان را از اعتیاد دور نگه دارد، جذابیت و کنجکاوی دارد.
ما در این فیلم فقط با یک روایت مواجهیم بدون کوچکترین اثر ماندگاری که بتوانیم نسبت به اعتیادی که به نظر می رسد از تریاک است اما نامی هم از شیشه برده می شود، موضعگیری داشته باشیم و برای همین، تنها به عنصر استثنای موجود در فیلم باید نظر داشت و اینکه این قضیه به طور غیرمستقیم، برای خودشان هم آنقدر جالب است که بدون کمترین احساس شرمساری، بدون شطرنجی شدن چهرههایشان، در برابر دوربین مواد می کشند و حرف می زنند و … !
لینک کوتاه
مطالب مرتبط
- چهار مستند ایرانی در جشنواره هات داکس
- بازگشایی سامانه ثبت طرح مرکز گسترش از اردیبهشت ۱۴۰۳
- معرفی فیلمهای ۳ بخش از جشنواره «سینماحقیقت»
- با معرفی هیات انتخاب و داوری؛ آثار مستند راهیافته به چهلمین جشنواره بینالمللی فیلم کوتاه تهران اعلام شد
- ۶۱۵ مستند ایرانی متقاضی حضور در هفدهمین جشنواره «سینماحقیقت»
- یک ایرانی نامزد دریافت پاندای طلایی چین شد
- در یک نشست رسانهای مطرح شد؛ دغدغه کارگردان باید فقط ساخت یک فیلم خوب باشد/ ما در قبال این فرهنگ مسئولیم
- رونمایی از مستند «سبز بن دار»
- کتاب «حاشیه همان متن است» منتشر شد
- با معرفی هیات انتخاب و داوری؛ آثار راهیافته به بخش مستند بلند جشنواره چهل و یکم فیلم فجر اعلام شد
- مستندهای خارجی بلند و نیمه بلند مسابقه بینالملل «سینماحقیقت» معرفی شدند
- مستندهای کوتاه و نیمه بلند «سینماحقیقت» معرفی شدند
- افزایش مبلغ جوایز شانزدهمین جشنواره «سینماحقیقت»/ ۵۰ میلیون تومان جایزه بهترین فیلم
- پوستر شانزدهمین جشنواره سینماحقیقت رونمایی شد
- داستانهایی از یزد در «تا بادها، یادها را نبرند»/ مستند آرشیوی سندی هویتی است
نظر شما
پربازدیدترین ها
- تحلیل رسانههای فرانسوی از حضور فیلم رسولاف در بخش مسابقه کن/ یک انتخاب سیاسی
- سینماسینما/ گفتوگو با کن لوچ درباره «بلوط پیر» و دیگر چیزها/ امید، فعالیتی سیاسی است
- محاکمه در خیابان/ نگاهی به تازهترین قسمت سریال «افعی تهران»
- نسخهی آزادیِ لانتیموس/ نگاهی به فیلم «بیچارگان»
- ۳ جایزه جشنواره مسکو به «آه سرد» رسید
آخرین ها
- هیات داوران جشنواره فیلم کن معرفی شدند/ گلادستون، کورئیدا و بایونا در فهرست
- هفته دوم «مجنون آن لیلی» هم به سانس فوقالعاده رسید/ «فین جین» پرمخاطب ترین نمایش عمارت نوفللوشاتو شد
- حسام منظور به سراغ دراکولای برام استوکر میرود
- بزرگداشت بهرام شاه محمدلو برگزار میشود
- جایزه جشنواره هندی برای «انتقام تیرهروزان»
- بستههای مکالمه پرتخفیف همراه اول بهمناسبت روز ملی خلیجفارس
- به تو هم سخت میگذرد؟/ نگاهی به فیلم «منطقه تحت نظر»
- معرفی پروژه جدید کارگردان «باربی»؛ گرتا گرویگ «نارنیا» را میسازد
- معرفی داوران جشنواره ملی فیلم اقوام ایرانی
- اختتامیه دومین دوره جشنواره «عروسکخونه»/ پیشکسوتان و فعالان عرصه کودک به سمت احیای نمایشهای عروسکی میروند
- عسگرپور: از جانب مدیران کم تسلطِ سطحینگر، مورد حمله قرار میگیریم که شما از فروش فیلمها خوشحال نیستید/ از کجا به کجا رسیدیم!
- پخش سریال «حشاشین» در ایران ممنوع شد
- همراه اول حامی برگزاری ششمین رویداد ایران اکسپو
- حضور معاون وزیر حملونقل و زیرساخت ترکیه در غرفه همراه اول
- محاکمه در خیابان/ نگاهی به تازهترین قسمت سریال «افعی تهران»
- جایزه بزرگ جشنواره کازابلانکای مراکش به «برندهها» رسید
- ۲ انیمیشن ایرانی به جشنواره معتبر انسی راه یافتند
- «رُخ» بهترین مستند جشنواره فیلم مسکو شد
- «آوای ابرها» به جشنواره کاریبتونز کلمبیا راه یافت
- ۳ جایزه جشنواره مسکو به «آه سرد» رسید
- خانواده قاتل از «بیبدن» شکایت میکنند؟
- فوت کارگردان فرانسوی برنده نخل طلا و سزار/ لوران کانته درگذشت
- نسخهی آزادیِ لانتیموس/ نگاهی به فیلم «بیچارگان»
- نکوداشت اکبر زنجانپور در نوزدهمین «شب کارگردان»
- حضور همراه اول در بزرگترین نمایشگاه فناوری ترکیه
- معرفی همراه اول بهعنوان کارفرمای برتر سلامتمحور
- «در سایه سرو» از جشنواره ایتالیایی جایزه گرفت
- فیلم ایرانی نامزد قدیمیترین جایزه سینمایی اروپا شد
- کیوسکهای دیجیتال نخستین اپراتور سلامت کشور رونمایی و نصب شد
- تحلیل رسانههای فرانسوی از حضور فیلم رسولاف در بخش مسابقه کن/ یک انتخاب سیاسی