منوچهر شاهسواری مدیرعامل خانه سینما اعلام نگاه برخی به سینما چنین است که گویا همواره باید سینماگر و تماشاگر را تنبیه شوند.
به گزارش سینماسینما، برنامه «چشم شب روشن» با اجرای محمد صالح‌علا و حضور اکبر نبوی به عنوان کارشناس و منوچهر شاهسواری مدیرعامل خانه سینما در جایگاه مهمان، چهارشنبه ۲۴ آذر روی آنتن شبکه چهار رفت.
مدیرعامل خانه سینما در گفتگویی پرچالش با اکبر نبوی در «چشم شب روشن»، درباره دولتی بودن یا نبودن خانه سینما، دخالت دیگر بخش‌ها در این نهاد، ماجرای تعطیلی خانه سینما، افزایش مخاطبان سینما در سال جاری، انتقاد از پخش فیلم‌های سینمایی در ماهواره سخن گفت.
خانه سینما نه دولتی است نه علیه دولت
او در پاسخ به اینکه آیا قبول دارید خاستگاه خانه سینما دولتی است، اظهار کرد: اگر فرضمان این باشد که به دلیل نظام تاسیسی خانه سینما، نسبت دولتی به آن داده می‌شود، اشتباه کرده‌ایم. به همان میزان که اگر فکر کنیم نهادی است علیه دولت اشتباه کرده ایم.
شاهسواری ادامه داد: باید بپذیریم در جامعه ای در شرایط رشد کمی و توسعه کیفی، دولت ها به عنوان نهاد حقوقی مسئولیت ایجاد، رشد و توسعه نهادها را برعهده دارند و باید شرایط را فراهم کنند و جامعه نسبت به این مطالبات حساسیت های لازم را داشته باشد.
مدیرعامل خانه سینما یاداور شد: من این تفکیک را که متاسفانه در جامعه ذهنی ما شکل گرفته که هر آنچه دولت در شکل گیری اش نقش داشته منفی ارزیابی می کنیم یا به شکلی از وابستگی های غریب تصور می کنیم، قبول ندارم.
دو برابر شدن تعداد اصناف از بدو راه اندازی خانه سینما تاکنون
او درباره شرایط فعلی خانه سینما توضیح داد: ما مجموعه ای هستیم که در شرایط تاسیسی آن تعداد اصناف آن، نصف تعداد صنفهای فعلی بود. اولین دستاورد ما این است که به نسبت تخصص های سینمایی و رشد و توسعه سینما، مشاغل و اصناف جدید به طور طبیعی در درون خانه سینما دنبال جایگاه گشته اند و حرفه های بسیاری در دل سینمای ایران جا پیدا کرده اند. ما برای عضویت افراد در خانه سینما از هیچ مرجعی مجوز نمی گیریم و خود خانه سینما است که طبق اساسنامه اش عمل می کند و نظارت درونی دارد.
محل ثبت صنفهای سینمایی وزارت ارشاد نیست
تهیه کننده «مزار شریف» گفت: هیچ چیزی به عنوان صنف برای ثبت قانونی در وزارت ارشاد وجود ندارد بلکه بخش عمده ای از اصناف ما در وزارت کار ثبت شده اند.
طی ۲۰ سال مشکلی وجود نداشت اما ناگهان…
او در پاسخ به این سخن نبوی که تا چهار پنج سال پیش هیچ الزامی برای ثبت صنف ها در وزارت کار یا کشور وجود نداشت، گفت: ثبت قانونی در حوزه وزارت کار از مهر ماه ۹۲ به بعد و عموما از اواسط ۹۴ آغاز شد. در دوره ای بین نهاد خانه سینما و معاونت سینمایی دولت وقت اتفاقی افتاد. طی ۲۰ سال همه چیز درست بوده اما ناگهان وقتی من خالی گوشه ابروی شما می بینم به این معنی است که دنبال بهانه می گردم.
شاهسواری درباره طراحی مسیر آینده سینما اظهار کرد: هفته پیش در یک محفل دوستانه بودم که البته قدری در آن جدل پیش آمد. اگر ما تکلیفمان را با ماجرای سینما روشن نکنیم راه به جایی نمی بریم. هدف ما به عنوان سینماگر و فیلمساز ایجاد وحدت بین مخاطب است. ما از شکاف بین تماشاگر و تفرقه بین مخاطب هیچ عایدی نخواهیم داشت. ما حق طبقه بندی مخاطب و تجزیه و تفکیک او را نداریم. امسال تعداد تماشاگران ما نسبت به سالهای پیش افزایش ویژه پیدا کرده و این مخاطبان بیشتر همین آحاد هموطنان ما هستند و از خارج از مرزها نیامده‌اند.
باید برای افزایش مخاطبان سینما که نسبت مستقیم با انقلاب دارد، تشویق شویم یا تنبیه؟
او تأکید کرد: آیا ما برای اینکه ما مردم را از خانه هایشان به سالن سینما می‌کشانیم باید مورد تشویق قرار بگیریم یا انتقاد؟ وقتی ما فیلمی را با تمام ضوابط تولید کردیم و مردم آمدند و دیدند، آیا ما کار خلافی انجام داده ایم؟ برخی فکر می‌کنند می‌بایست مدام در حال تنبیه تماشاگر و فیلمساز و سینماگران باشیم. سینمای ایران بعد از انقلاب تاسیس شده است و نسبت آن با انقلاب مستقیم است و در طول تمام این سالها در مقابله با همه موقعیت هایی که با جزئیات کشور، امنیت کشور و دفاع از کشور مربوط بوده پاسخ داده است.
این تهیه کننده پیشکسوت افزود: ما از کمترین امکانات رفاهی به عنوان شهروند جامعه اسلامی و از کمترین حمایت ها به لحاظ مالکیت اثرمان برخورداریم.
دستمزدهای نجومی محدود است اما نظام مدیریتی کشور بدهی بزرگی به سینمای ایران دارد
شاهسواری در پاسخ به اینکه اگر قرار به بیان این مسائل باشد، باید از برخی دستمزدهای نجومی هم سخن به میان آورد، تصریح کرد: این فاصله جز در حوزه بازیگری با سایر اصناف و در این صنف فقط در بین عده خاصی از بازیگران که عمر فعالیتشان کوتاه است اتفاق نمی افتد، اما اگر قرار باشد ستون باز کنیم از تکالیفی که انجام داده ایم و حقوقی که دریافت کرده ایم، نظام مدیریتی کشور بدهی بزرگی به سینمای ایران دارد. اکنون در وضعیتی قرار داریم که اگر متوجه فشار اقتصادی بخشی از همکارانمان که در چرخ دنده های زیست روزانه دچار گرفتاری می شوند، نباشیم، بسیاری شان دچار مشکلات اساسی خواهند شد.
به احترام سینما کلاه از سر برداریم، به آن دشنام ندهیم
مدیرعامل خانه سینما ادامه داد: امسال تا این لحظه بیش از ۸۰ درصد از منابع ناچیز خانه سینما -که در اسفند ماه در مجمع عمومی گزارش آن خواهد آمد، صرف امور رفاهی و بیمه ای و تامین معیشتی شده و هنوز در حداقل ها گرفتاری داریم. باید به احترام سینمایی که دو فیلم برجسته جشنواره فجر آن با دو جوان است با دو نگاه متفاوت و چنین زایشی دارد بایستیم و کلاه از سر برداریم نه اینکه به آن تعرض کنیم و به آن دشنام بدهیم.
انتقاد شاهسواری از پخش فیلم‌های سینمایی در شبکه‌های ماهواره‌ای
او با بیان اینکه ما اکنون جز یک گیشه کوچک برای تامین سرمایه سینما چیزی نداریم، گفت: آخرین باری را که از سوی صداوسیمای جمهوری اسلامی فیلمی با احترام خریداری شده، پولش داده شده و با احترام پخش شده، یاد نداریم. دیگر چیزی به نام شبکه نمایش خانگی نداریم، چون همه فیلمها به صورت قاچاق قبلا وارد بازار شده است یا در سایت های متعدد برای دانلود قرار گرفته است. در پخش های ماهواره ای هم که اتفاق می افتد، زیرنویس و سمت راست و چپ فیلمها تبلیغاتی نمایش داده می شود که بسیار زشت است و اثری را که با حرمت تولید شده خدشه دار می کند.
حالم خوب است چون حرف و حس عالی‌ترین مقام سیاسی و مذهبی کشور نسبت به سینما رفیقانه و پدرانه است
شاهسواری ادامه داد: من حالم خوب است چون احساس می کنم وارد تخته پرش گرانبهایی شده ایم که سینمای ایران به سادگی از آن پایین نخواهد آمد. اکنون عالی ترین مقام سیاسی و مذهبی کشور حرف و حسش نسبت به سینمای ایران نسبت رفیقانه و پدرانه است وگرنه دیگران که دارند حیثیت سینما را به تاراج می برند.
مدیرعامل خانه سینما درباره وضعیت امروز سینما با همه داشته ها و نداشته هایش، اذعان کرد: زمانی که پیشنهاد دوستان را برای مدیرعاملی شنیدم، فرصتی خواستم که فکر کنم، بعد شرایطی را مطرح کردم که دوستان هیات مدیره شنیدند و گفتند این که شرایط نبود، ما تا اطلاع ثانوی که نمی دانم کی است موظف هستیم به عنوان خانه سینما از سینمای ایران مراقبت کنیم، باعث رونقش شویم و در اعتدال سینمای ایران بکوشیم. مراقبت از سینما، مراقبت از حیثیت، رفاه، معیشت، حقوق افراد چه به معنای شخص چه به معنای فیلم برای ما دائمی است.
او با بیان اینکه همه تلاشمان را می کنیم تا اختلافات درون خانواده سینما، به افتراق منجر نشود، یادآور شد: اگر ما افراد ناباب بدون صلاحیت های فرهنگی دیدیم که دارند به سینمای ایران صدمه می زنند باید مقابله کنیم. البته به فضای گفتگویی هم نیاز داریم. رونق یعنی امکان بهره برداری از ذوق و سلیقه و خلاقیتی که سینمای ایران از آن استفاده می کند.
منظومه فرهنگی سینمای ایران باید به آرامی مدیریت شود
او افزود: حوزه فرهنگ، حوزه گام به گام، سانتر به سانتر و آجر به آجر است و در این حوزه پرش های ناگهانی پاسخ نمیدهد. البته گاهی اوقات شهاب هایی در آسمان می درخشند و موقعیت هایی به وجود می آید اما این شهاب ها منظومه نمی سازند. منظومه فرهنگی اقتصادی سینمای ایران به آرامی باید مدیریت شود.
نگران بودن برای سینمای ایران فضیلت است
شاهسواری ادامه داد: دانایی امر اصلی حوزه سینما است. می پذیرم که دانایی عبارتی است که در ذات خود پیچیدگی و مفهوم گسترده ای را در برمی گیرد. بگذارید از مسیر دیگری که با سلیقه من همخوان است بگویم. وقتی من از نگرانی حرف می زنم، یعنی از فکر کردن حرف می زنم، نگرانی به خودی خود امر منفی است، اصلا نگران بودن برای حوزه فرهنگ ایران و سینمای ایران فضیلت است. کسی که نگران سینمای ایران باشد از خود فضیلتی نشان می‌دهد. آنهایی که نگران نیستند، علاقه‌مند نیستند.
بدون سینما، حاشیه نشین جهان هستیم
این تهیه‌کننده با بیان اینکه من از سطوح اولیه سینما آغاز به کار کردم، به ناگهان تهیه کننده نشدم و ذره ذره و آرام آرام جلو آمدم، تصریح کرد: من نگران سینما هستم. نگران آینده زبان پارسی، آینده فرهنگی کشور، ذوق و سلیقه هایی که ممکن است به مسیر دیگری برود هستم، اگر سینما پررونق تر و پولدار تر از این نباشد. در جهان امروز بدون سینما انگار حاشیه نشین جهان هستیم اما وقتی سینما داریم، در تقویم جهان مشارکت می کنیم.
سینما در فهم بسیاری از مسائل از کارشناسان جلوتر بوده است
مدیرعامل خانه سینما افزود: سینما آزمایشگاهی است که به آینده و گذشته تجسم می بخشد. قدرت رسانه ای ما در حال حاضر در جهان بخش عمده ای از آن مدیون توسعه زبان سینمایی است که بعد از انقلاب تاسیس شده و آیتم ها و قواعدی که به ذات در سینما وجود دارد. ذات سینما بیان، پرده بزرگ، تاثیر بر عواطف، بیان حقایق، ایجاد شوق، ایجاد غلو در موقعیت و دیگر امکانات و تکنیک هایی است که سینمای ما از ان استفاده کرده است. سینمای ما در فهم بسیاری از مسائل از کارشناسان ما جلوتر بوده است.
عمق استراتژی فرهنگی مان را تعریف نکرده‌ایم
او در پاسخ به نبوی درباره جایگاه سینما در خارج از مرزها اظهار کرد: اجازه بدهید ما سهم‌مان را از داخل، از هزار شهر بی سالن بگیریم. من معتقدم ما اکنون در بازار سینمای جهانی حضور داریم. ما در نظام فرهنگی عمق استراتژیک فرهنگی مان را تعریف نکرده ایم، عمق استراتژی امنیتی مان را تعریف کردیم و درجه یک پایش ایستادیم. اما وقتی در نظام فرهنگی چنین چیزی نداریم، ما حتی در ارتباط با فارسی زبانان نیز داریم شاخ و برگ تنه قدرتمند فرهنگی کشور را که متعلق به امروز و دیروز نیست و هزاران سال است این قدرت فرهنگی وجود دارد، با نگاه های بسته و تنگ نظرانه و ناشی از حسادت، کوچک و کوچک و کوچک تر می کنیم.
«چشم روشن شب» به تهیه کنندگی امیر قمیشی و با اجرای محمد صالح علا، شنبه تا چهارشنبه ها ساعت ۲۳ از شبکه چهار سیما روی آنتن می رود و روز بعد ساعت ۱۳:۳۰ بازپخش می شود.