فرهاد مهندس‌پور درباره بیضایی نوشت: چشم به راه بازگشت اوییم

فرهاد مهندس پورفرهاد مهندس‌پور با نگارش متنی در روزنامه «شرق» نسبت به آنچه در روزنامه «کیهان» درباره بهرام بیضایی نوشته شده بود موضع گرفت.

به گزارش سینماسینما، مهندس‌پور درباره بیضایی نوشت:

بهرام بیضایی یک فرهیخته ایرانی است که در طول عمر با برکتش به پژوهش و تألیف و تولید ادبی و هنری پرداخته، همیشه دغدغه دادخواهی و عقلانیت و اخلاق داشته و کارهایش که ثمره دانش و استقلال فکری اویند، نشانگر هوش سرشار، ذوق زنده و پاکی مرام اوست.

مطبعه بی‌انصاف کیهان!!! بهرام بیضایی هرگز از هیچ‌کس و هیچ جایی، هیچ بورسیه‌ای دریافت نکرده و منت هیچ‌کس را به گردن نگرفته است. بهرام بیضایی، پیش از انقلاب نیز این‌گونه محدود و نکوهش می‌شد و یادداشت شما متأسفانه یادآور همان رفتار نادرست پیشین است. شما پیداست، نادانسته به کسی تاخته‌اید که نمی‌شناسیدش.

بهرام بیضایی همه عمرش را در پژوهش و کاوش و اثبات برجسته‌ترین آثار و هنرهای ایران گذرانده است. نوشته‌ها و کوشش‌های او برای نگاهداری و مفهوم‌سازی بزرگ‌ترین هنر نمایشی شیعه، همان شبیه‌خوانی یا تعزیه، بی‌شمارند. چگونه و چه سبب شده که این همه تلاش بی‌چشمداشت و اخلاق‌مدارانه را انکار کنید؟ جست‌وجوی او برای یافتن ریشه‌ها و زمینه‌های اجرائی تعزیه و نمایش‌های سنتی ایرانی مانند تقلید و پرده‌خوانی و سیاه‌بازی و خیمه‌شب‌بازی از همین دست است.

نمایش «طربنامه» که مطبعه کیهان از آن به نام «مسخره و مضحکه ارزش‌ها» نام برده، یکی از بهترین نمایش‌نامه‌های ایشان در تکنیک‌ها و معرفت‌شناسی نمایش‌های سنتی ایرانی و فنون برآمده از سنن و آیین‌های ملت و فرهنگ این سرزمین است که بی‌مطالعه و ندانسته به آن بی‌ادبی شده است.

نمایش‌نامه‌ها و دیگر آثار بهرام بیضایی، فخر مملکت و ایرانیان هستند، آن‌ هم در روزگاری که هنر و اندیشه بازیچه بازارها و تهاجم قدرت‌های بزرگ سیاسی و اقتصادی‌اند. نمایش‌نامه اخیرشان که برداشتی از «ارداویرافنامه» و داستان سفر به جهان آخرت است، در زبان و فرم، بدیع و در ایده و اندیشه، شگرف و تکان‌دهنده است. این نمایش‌نامه بازخوانی امروزین متنی دینی است که ظرفیت‌های هنری و فکری ادبیات ایران را به جهانیان نشان خواهد داد. بهرام بیضایی مردی است که این‌چنین مایه فخر ایران است و مایه شرمساری است که از سر جهل، به اتهام عقیده و فرهنگ، نکوهش شود.

چه بپسندید و چه بخواهید انکار کنید، نیم‌قرن از تاریخ هنر و پژوهش در نمایش و سینمای ایران مفتخر است به وجود و زندگی سراسر پوینده و آموزنده بهرام بیضایی. کمی به خودتان زحمت بدهید و نقدهای او را درباره نمایش‌های اجرا‌شده در دهه پنجاه بخوانید تا دریابید که نگاه تیزبین و قلم بی‌پروای بهرام بیضایی، هرگز تن به بی‌خردی مرسوم زمانه نداده است. در هیچ‌یک از فیلم‌ها یا نمایش‌نامه‌های او چه پیش و چه پس از انقلاب، ذره‌ای یا گرته‌ای از ابتذال و بی‌مایگی و تزویر و سرسپاری به تعصب و بدخواهی انسان و بی‌اخلاقی و بی‌معرفتی شایع روزگارش نخواهید یافت.

تعهد او در شکافتن حقیقت و تکاپوی خرد و اخلاق و اندیشه، لامحاله نتیجه شخصیت و سلوک او بوده و هست. شناخت او از تاریخ اسلام، اعتقادات و باورهای ایرانی و آیین‌ها و ادبیات مذهبی آن‌چنان ژرف و موشکافانه است که رهاورد آن نمایش‌نامه‌ها و فیلم‌نامه‌هایی است که گویا اذهان بی‌انصاف و تندخو از آن بی‌خبر است. بهترین نمایش‌نامه درباره شهادت امام اول شیعیان، «مجلس ضربت‌زدن» را بهرام بیضایی نوشته است. بهترین فیلم‌نامه درباره امام سوم شیعیان و قهرمان بزرگ کربلا، «روز واقعه» را بهرام بیضایی نوشته است. بهترین نمایش‌نامه ایرانی درباره انقلاب مشروطه، «ندبه» را بهرام بیضایی نوشته است. بهترین تحقیق درباره تاریخ نمایش ایران و بهترین و مستدل‌ترین پژوهش درباره خاستگاه ایرانی «هزار افسون» را بهرام بیضایی نوشته است. بهترین برداشت‌ها و بازنویسی‌ها از مجالس تعزیه را بهرام بیضایی نوشته است. شوقِ دادخواهی و حقیقت‌جویی ایرانیان را بهرام بیضایی در نمایش‌نامه‌ها و فیلم‌نامه‌هایش نوشته است. تصویر ملت ایران، بیرون از روایت ستمگران و شاهان را بهرام بیضایی در بازخوانی‌هایش از تاریخ ایران نوشته است.

بسیاری از نمایش‌نامه‌نویسان جوان ایران امروز از بهرام بیضایی آموخته‌اند که روایت تاریخِ ستم، وارونه است و کرامت اخلاق و دانایی در برملاکردن انصاف و راستی و حقیقت، هنر است. شاید بتوان با کوفتن قلم به دروغ و اتهام، سیاست‌باز بود ولی در حوزه فرهنگ و هنر و ادب و اخلاق و راستی و درستی و پاکی، نمی‌توان با این دستاویز به ارزنی ارزید. این، نه مشی مسلمانی است و نه رسم مملکت داری؛ هیچ‌کس نمی‌تواند با دشنام و افترا، این مردی را که مظهر اخلاق و نیکی است از کشوری که خانه اوست بترساند. جشنواره‌ها و جریان‌های فرهنگی در ایران باید مفتخر باشند که به نام بهرام بیضایی و دیگر بزرگان فرهنگ و هنر ایران آراسته باشند و بدرخشند. بهرام بیضایی یکی از بهترین و برگزیده‌ترین هنرمندان ایران است که چشم به راه بازگشت اوییم و هر‌گاه که به خانه بازگردد، چشم‌ها و کوچه‌ها را برایش به اشک و آب خواهیم شست.

منبع: شرق

ثبت شده در سایت پایگاه خبری تحلیلی سینما سینما کد خبر 34986 و در روز شنبه ۲۰ آذر ۱۳۹۵ ساعت ۱۸:۳۰:۰۱
2024 copyright.