غالب مردم امروز، از زندگی خشک و بی روح شهری خسته شده اند. از طرفی ایرانی ها یک مجموعه بی نظیر از انواع آداب و رسوم هستند که جای خالی آن در زندگی های سرد امروز بسیار احساس می شود.
به گزارش سینماسینما ،با این وجود بسیاری از فیلم های ما نیز متاثر از زندگی شهری و روایتگر زندگی های مرفه و اشرافی است که بعضا با زندگی غالب مردم تفاوت دارد. در این حالت ممکن است که مخاطب، فیلم ببیند اما از روی ناچاری باشد.
مردم ما دوست دارند بدانند که اقوام ایرانی چطور زندگی می کنند، چه صفات و خصلت هایی دارند؟ دغدغه های آنهاچیست؟ نحوه تعامل آنها با یکدیگر چگونه است؟ نوع نگاه آنها نسبت به مسائل ملی چگونه است؟
وقتی شرق آسیا برای ما فیلم های افسانه ای و تخیلی می سازد و اتفاقا همان افسانه و خیال را به گونه ای پر و بال می دهد و طراحی می کندکه آن فیلم ها، نه تنها در کشورهای مبدا، که در آن سوی مرزهایشان مورد استقبال قرار می گیرد، و وقتی هالیوود یک چهره ساخته و پرداخته شده و غیرواقعی از آمریکا و غرب به خورد مخاطب می دهد و هنرش این است که قدرت روبه افول آمریکا را با دوپینگ سینما، به صورت غیرواقعی، بزرگ نمایی شده و ترسناک به دنیا نشان دهد، چرا ما در طی این سال ها نتوانسته ایم حتی داشته هایمان را به تصویر بکشیم؟
قطعا عده زیادی از مردم کشور، نه با کردنشینان غرب کشور، نه با فرهنگ و آداب و رسوم و نه با فداکاری های آنها آشنا هستند. بسیاری از ما پس از سریال «نون خ» تازه متوجه شدیم که مثلا میوه انار فقط مخصوص شهری مانند ساوه نیست! یا از بعضی آثار تاریخی، کوه ها و دامنه های زیبای غرب کشور و طبیعت چشم نواز آن به این صورت اصلا آگاهی نداشتیم. حال در نظر بگیرید که چقدر نسبت به زندگی و آداب و رفتارهای آنها بی اطلاع هستیم؟
این قضیه فقط به کردنشینان کشور ختم نمی شود. واقعا ما چقدر از زندگی اقوام بلوچ، ترک، لر، عرب، ترکمن، تالش، تات، بختیاری، قشقایی و… می دانیم؟ چقدر توانسته ایم از طریق فیلم ها، فرهنگ های ناب آنها را زنده نگه داریم و به نسل آینده که بسیاری از آنها دنیای خود را در لابه لای فالوورها و لایک ها جست وجو می کنند، منتقل کنیم؟ ای کاش که هنرمندان کشور، دوباره به دیار خود برگردند و هر کدام سفیری برای اقوام خود باشند.
قطعا در سال های گذشته مستندهای گوناگونی در زمینه شناخت اقوام ایرانی و آداب و رسوم آنها ساخته شده است، اما باید قبول کنیم که ساخت مستند یا گزارش، به تنهایی کفایت نمی کند و فیلم های سینمایی و مجموعه های تلویزیونی اثر بیشتری روی مخاطب خواهند داشت. در فیلم ها، مخاطب پابه پای فیلمنامه و بازیگران می آید و متاثر از رخدادها است و گاهی اوقات خود را درگیر بخشی از آن رخدادها می کند.
در نظر بگیرید که قبل از ساخته شدن سریال «پایتخت»، بسیاری از مردم وقتی نام مازندران و شمال را می شنیدند، به یاد ویلاهای گران قیمت شمال و مراکز توریستی می افتادند، اما بعد از سریال پایتخت با زوایای دیگری از مازندران- هر چند بسیار اندک- آشنا شدند. در سریال «نون خ ۲» نیز به نظر می رسد که روایتگری بیشتری از یک قوم ایرانی صورت گرفته است و بعضا به مناسبت، در برخی سکانس ها به ریز جزئیات زندگی آنها نیز پرداخته شد. هر چند هنوز هم این سریال بسیار جای کار دارد.
همین سریال «نون خ»، در سری دوم که تمرکز بیشتری بر مناطق کردنشین و پرداختن به دغدغه های آنها داشت و لوکیشن هایش را به آن خطه از کشور انتقال داد، اتفاقا جذابیت های بیشتری پیدا کرد و بیشتر بر سر زبان ها افتاد.
در هر صورت انتظار از سریال هایی مانند «پایتخت» و «نون خ» که در چند فصل تولید می شوند، این است که همچنان باید خود را در اوج نگه دارند. اگر خلاقیت مثبت و داستان پردازی صحیح در این نوع کارها صورت نگیرد، ممکن است با ادامه پیداکردن ساخت آنها، به همان دامی بیفتند که سینمای گیشه ای امروز در دام آن افتاده است، یعنی شوخی های دم دستی و مبتذل، و فحش و ناسزاگویی برای جلب توجه مخاطب و متفاوت نشان دادن خود از طریق شکستن هنجارهای اخلاقی و اجتماعی و خانوادگی.
به طور کلی باید گفت که وظیفه یک کمدی، به سخره گرفتن افراد نیست و برای خنداندن مخاطب دست به هرکاری نمی زند. متاسفانه در سینمای فعلی، بسیاری از فیلم ها دربردارنده شوخی های دم دستی و رکیک هستند که بیشتر می توان گفت متاثر از اینستاگرام و فضای مجازی ای است که قید و بندی ندارد. شان فیلمسازی بسیار بالاتر از آن است که تا این اندازه تنزل یافته و سخیف رفتار کند.
خلاصه اینکه حفاظت و نگهداری از دستاوردهای یک مجموعه تلویزیونی، بسیار سخت است. امیدواریم که سازندگان «پایتخت» ها و «نون خ»ها نیز به این مسئله مهم توجه کنند و هر روز بهتر از دیروز باشند، و اعتمادی را که با زحمت به دست آورده اند، حفظ کنند و همیشه بدرخشند.
کیهان