نگاهی به دو فیلم «قسم» و «سمفونی نهم»/ روز هفتم؛ چارسو: «تنابنده کارگردان» هنوز مانده به «تنابنده نویسنده» برسد!

سینماسینما، یزدان سلحشور:

محسن تنابنده، بازیگر خوبی‌ست؛ نویسنده خوبی هم هست اما به نظر می‌رسد به همان اندازه که در این دو حوزه موفق است در کارگردانی موفق نیست. «قسم» می‌توانست به موفق‌ترین فیلم امسال بدل شود اگر تنش‌های درست و رو به ازدیاد فیلمنامه، به همان اندازه، در کارگردانی تنابنده هم منعکس می‌شد. انتخاب مهناز افشار برای این نقش، یک اشتباه استراتژیک بود انتخابی که برای موفقیت در گیشه صورت گرفت و انصافاً هم افشار تمام توان‌اش را برای ایفای این نقش گذاشته اما یک واقعیت مشهود داریم: «برخی بازیگران برای برخی نقش‌ها مناسب نیستند.» افشار، حتی به رغم گریمی که سعی در نازیباکردن وی دارد، هنوز در نقش زنی روستایی که دنبال قصاص قاتل خواهرش است، زیادی شیک و شهری‌ست؛ به همه‌ی این‌ها اضافه کنید که چنین نقشی در فیلمنامه، نیازمند بازیگری بود که علاوه بر «شیک نبودن»، از انرژیِ پنهانیِ در حال انفجاری در بازی برخوردار باشد تا به نقش، چیزهایی هم اضافه کند. اگر «تنابنده کارگردان» به اندازه «تنابنده نویسنده» در کارش موفق بود، شاید حتی می‌توانست از افشار هم بازی پرانرژی‌تری بگیرد گرچه باز هم مشکل باورپذیری افشار در چنین شخصی سرِ جایش بود اما اگر فیلم، ریتم‌اش را حفظ می‌کرد و تنش‌های فیلمنامه در «اجرا» هم [به بهترین نحو] خودش را نشان می‌داد، احتمالاً «اشتباه استراتژیک انتخاب افشار» چندان نمود نمی‌یافت.
«سمفونی نهم» کار نویسنده و کارگردانی‌ست که در سینمای پس از انقلاب، لااقل دو فیلم به یاد ماندنی[دزد عروسک‌ها و مرد عوضی] و یک مجموعه تلویزیونی موفق [زیرِ تیغ] دارد اما این فیلم که پس از سال‌ها دور ماندن از سینما شکل گرفته و قرار است یک «پارودی» اندیشیده‌شده و دارای «جهان‌بینی عمیق» باشد، از همان خشت اولش اشتباه است چون مثل یک پارودی شروع نمی‌شود و اصلاً لحن طنز ندارد و بعدش هم فیلم به دو بخش جدی و طنز تقسیم می‌شود که نویسندگان فیلم[محمدرضا هنرمند و حامد افضلی] در «تلفیق ساختاری» این دو بخش «کاملاً» ناموفق‌اند غیر از اینکه «ربط روایی» بخش‌های تاریخی فیلم، نه تنها روشن نیست که «نامربوط» می‌نماید. فیلم، کاملاً یادآور «گاهی به آسمان نگاه کن» کمال تبریزی‌ست چه در رویکرد متافیزیکی‌اش چه در مثال‌های تاریخی‌اش.[بگذریم از اینکه همان فیلم هم متأثر مل بروکس بود با نیم‌نگاهی به «زیر آسمان برلین» ویم وندرس] محمدرضا هنرمند، بعد از دو دهه دوری از کارگردانی سینما، بازگشت نومیدکننده‌ای دارد.

ثبت شده در سایت پایگاه خبری تحلیلی سینما سینما کد خبر 105748 و در روز چهارشنبه ۱۷ بهمن ۱۳۹۷ ساعت ۱۰:۲۲:۰۷
2024 copyright.