سینماسینما، محسن جعفری راد:

فیلم ایده اصلی، نمونه مناسبی برای تشریح این مسئله کلیدی در چند سال اخیر است که چرا در نقد و نظر یک فیلم، به خود فیلم نمی پردازیم و بیشتر به فکر حواشی فیلم هستیم و درباره نحوه تولید و روند سرمایه گذاری ، کاسه داغ تر از آش میشویم..!
آیا نگاه مستقل به یک فیلم انقدر سخت است؟! دقیقا شبیه فیلمی مثل شبی که ماه کامل شد (ساخته نرگس آبیار) اصلا به منتقد چه ربطی دارد که پول فیلم از کجا آمده،هنگام جشنواره می تواند نقد مثبت و منفی – در قالب ریویو چون اغلب داستان فیلم را تمام و کمال لو می دهند!- بنویسند و مسائل کلان تر بماند برای فرصت مناسب.
خب به ایده اصلی بپردازیم: فیلمی که شاید برای اولین بار در یک دهه اخیر به معنی دقیق کلمه، چهره تازه، شیک و خوش رنگ لعاب از ایرانی ها و زندگی ایرانی ها در د اخل و خارج به خصوص قشر جوان هایش نشان می دهد. مخاطب خسته از نگاه های رئالیستی تقلبی که به هر قیمتی می خواهند سینمای اجتماعی و آسیب شناسی را به فیلم خود الصاق کنند، با فیلم ایده اصلی می توانند دریابند که می توان یک فیلم ماجراجویانه و معمایی ساخت. از طریق فیلم به نقاط خوش آب و هوا و خوش منظر سفر کرد و در عین حال با داستان سرگرم شد و بعد از تماشای فیلم،تلنگری هم به مخاطب می زند که این جامعه ای است که همه،هیولایند مگر اینکه خلافش ثابت شود!
فیلم البته ضعف هایی هم دارد. از جمله مهمترین ضعفش یعنی روایت چند باره موقعیت هایی که از زاویه دید همدستی کلاه بردارها را نشان می دهد، که ضرورت و کارکردی ندارد یا تنه لاغر داستان اما برای یک بار هم شده بگذارید یک فیلم سینماتیک و با دینامیک قوی در پرده عریض ببینیم. فیلمی که تصاویر همچون کولاژ جای خود را به یکدگیر می دهند. بازی ها همگی استانداردها را رعایت کرده اند. یک مریلای زارعی جدید داریم،خسته شدیم انقدر زن قربانی و پیرزن جنگ دیده از او دیدیم و مهمتر از همه اینکه کارگردان که تهیه کننده کار هم است از عهده چنین فیلم سنگینی آن هم در شرایط افزایش بی رویه قیمت ارز به خوبی برآمده است.
در بخش فیلمنامه می شد به شخصیت ها نزدیک تر شد اما فیلمساز ترجیه داده بیشتر به معضلات مد نظرش مثل کلاه برداری ها و از پشت خنجر زدن ها و مناقصه های جعلی و زندگی روزمره سرشار از بی دغدغگی طبقه مرفه را به نمایش می گذارد که در این مسیر موفق است. اما اگر شاید صحنه تکرار را حذف کند و با یک تدوین بی رحمانه رو به رو باشیم،حتما در اکران عمومی با توجه به انبوه ستارگانی که دارد موفق خواهد بود. برای مخاطب خاص هم چند سکانس کار شده و درگیر کننده کفایت می کند و عناصر بصری و شنیداری اش هم که نمره قبولی می گیرد.
به این ترتیب بدون توجه به نوع سرمایه گذاری فیلم،می توان متن فیلم را واکاوی کرد و نقاط مثبت و منفی اش را نشان داد و نه اینکه چرتکه بیندازیم که این پول از کجا آمده و پول فلان فیلم از کجا که کار منتقد اینها نیست. و فیلم دوم آزیتا موگویی به اندازه کافی تیپ های زنان و مردانی افسون کننده! به خصوص برای مخاطب عام دارد!
فیلم هایی مثل ایده اصلی باید تولید و اکران شوند و تعدادشان در طول سال بیشتر هم باشد، چون بازنمایی جدیدی از زندگی ایرانی ها نسان می دهند و بعد از چند دهه فلاکت و بد بختی، مخاطب جهانی می تواند چند ماشین مدل بالا هم ببیند و با شخصیت پردازی مرموز و فرم بصری جداب فیلم،سوار بر این ماشین ها شود و با آدمها همذات پنداری کند.
اصلا چرا باید بین دو فیلم یک کارگردان این همه سال وقفه بیفتد آن هم کسی مثل موگویی که آثاز قابل توجهی به عنوان دستیار کارگردان دارد و فیلم اولش را با نام تراژدی ساخته که روایت و ساتخاری قابل قبول یارد ولی انقدر سنک اندای شده،که فبمساز باید بیشتر در خارج ار متن در راهروهای وزارت ارشاد انر/زی صرف کند و نکته جاب اینکه همبن وقت و هزینه و حوصله و انرژی را می تواند در قالب غنا بخشبدن به سکانس هایش و قوام بخشیدن به روایت شخصیت داستانش، صرف کند.