یکی از بهترین نقش‌گویی‌های ابوالحسن تهامی‌نژاد، از اساتید دوبله ایران در فیلم «آوای موسیقی» (در ایران مشهور به اشکها و لبخندها) است که در آن به جای شخصیت کاپیتان فون تراپ (با بازی کریستوفر پلامر) صحبت می‌کند. حالا ۵۲ سال پس از دوبله این فیلم، تهامی‌نژاد آنونس فیلمی را گفته که کریستوفر پلامر یکی از نقش‌های اصلی آن را بازی کرده است؛ «همه پولهای جهان». اما همه شور و حرارت و صدای باصلابت تهامی‌نژاد بویژه آنجا که می‌گوید: «این فیلمی است از ریدلی اسکات، خالق گلادیاتور، سقوط بلک هاوک، گنگستر آمریکایی و مریخی» به آنونسی در یک سایت فروش بلیت فیلم‌های سینمایی محدود شده و بسیاری از تماشاگران اصلا از اکران چنین فیلمی در سینماها خبر ندارند.
به گزارش سینماسینما، باوجود این‌که سرانجام و پس از کش‌وقوس‌ها و مخالفت‌های فراوان، دور تازه‌ای از اکران فیلم خارجی از ۶ تیر در تعداد محدودی از سینماهای کشور یا بهتر بگوییم فعلا در تهران آغاز شده، اما تا اینجا این طرح شکست خورده و تماشاگران بسیار کمی حاضر شدند برای دیدن تنها فیلم خارجی اکران؛ «همه پولهای جهان» بلیت بخرند و به سینما بروند و تعداد مخاطبان این فیلم در سینماها و سئانس‌های مختلف، حتی با ارفاق به صد نفر هم نرسیده است.
اکران فیلم خارجی؛ بله یا خیر؟
این‌طور بیشتر به نظر می‌رسد اکران فیلم خارجی، یک مساله باری به هرجهت و رفع تکلیف است و برداشته‌اند یک فیلم را تک و تنها و با هیچ ابزار کمکی در تعداد محدودی سینما و آن هم در ساعتی دیر و پرت اکران کرده‌اند تا در کل حتی به موافقان هم ثابت شود که اکران فیلم خارجی در ایران فایده‌ای ندارد و راه به جایی نمی‌برد. سوال اینجاست که واقعا چقدر اعتقاد و اراده‌ای واقعی درباره اکران فیلم خارجی به شکل درست و درمان در سینمای ایران وجود دارد؟ تقریبا اکران فیلم خارجی در سبد اکران همه جهان وجود دارد و کشورها کم و بیش و به‌صورت گسترده یا محدود، فیلم‌های کشورهای دیگر را در سینماهای خود نمایش می‌دهند. این کار، هم باعث ایجاد تنوع در سبد اکران می‌شود و هم به همه سلایق ژانری علاقه‌مندان سینما پاسخ مثبت می‌دهد. همچنین نمایش فیلم‌های خارجی، نوعی تبادل فرهنگی مهم هم محسوب می‌شود و مردم کشورهای مختلف به واسطه نمایش فیلم‌ها به نوعی با نحوه زندگی و تفکرات و دغدغه‌های مردم دیگر مناطق جهان هم آشنا می‌شوند.
درهای بسته سینمای ایران مانع این تبادل و تعامل فرهنگی می‌شود و اجازه نمی‌دهد عامه تماشاگران فیلم‌های سینمای جهان را از طریق درست و استاندارد آن ببینند. نتیجه این وضعیت، جولان فیلم‌های سطحی، مبتذل و نچسبی است که در غیاب فیلم‌های تماشایی و سطح اول سینمای جهان به خورد تماشاگران بینوا داده می‌شود و به مرور باعث تنزل سلیقه و زیبایی‌شناسی آنها می‌شود.
سینمای ایران تجربه موفق اکران فیلم خارجی را در گذشته دور دارد و فیلم‌های ایرانی و خارجی، طرفداران و فروش‌های خوب مخصوص خود را داشتند و مانعی برای موفقیت دیگری محسوب نمی‌شدند.
بخشی از ترس و مخالفت برخی تهیه‌کنندگان و صاحبان آثار سینمایی به کمبود سالن‌های سینما در ایران مربوط می‌شود و اگر این مهم برطرف شود، دیگر این سینماگران چندان فیلم خارجی را تهدیدی برای خود و فیلم‌هایشان نمی‌دانند.
اکران نظام‌مند، متعادل و کنترل شده فیلم خارجی، یک فضای رقابتی سالم میان سازندگان آثار سینمایی ایران به وجود می‌آورد و به قصد جلب نظر تماشاگرانی که فیلم‌های خوب سینمای جهان را روی پرده می‌بینند، کیفیت فیلم‌هایشان را ارتقا می‌دهند.
خیل عظیم بی‌خبران
حیات و ممات یک فیلم سینمایی، ارتباط مستقیمی با تبلیغات دارد و اگر یک اثر بخوبی به مخاطبان معرفی نشود، امکان موفقیت در گیشه را نخواهد داشت. «همه پولهای جهان» در شرایطی اکران شده که تقریبا بسیاری از تماشاگران سینما از نمایش آن بی‌خبرند و به هیچ‌وجه اطلاع‌رسانی مناسبی درباره آن انجام نشده است، بنابراین فروش ناچیز فیلم و تعداد انگشت شمار تماشاگران بی‌دلیل نیست.
باوجود این‌که ظاهرا دسترسی راحت و آسان به تازه‌ترین فیلم‌های سینمای جهان با بهترین کیفیت ممکن است و خیلی‌ها ترجیح می‌دهند این آثار را در خانه ببینند، با این حال اگر تبلیغات مناسبی برای فیلم‌های خارجی انجام شود و این آثار در سینماهای مجهز و سئانس‌های بموقعی به نمایش درآید، تماشاگرانی هم خواهند بود که لذت تماشای فیلم‌ها را روی پرده انتخاب کنند.
موضوع مهم انتخاب
«همه پولهای جهان» فیلمی پرتعلیق و تماشایی است و گزینه خوبی برای اکران فیلم خارجی به حساب می‌آید، اما متولیان این طرح باید خود را به اکران روز جهان نزدیک کنند. «همزمان با اکران جهانی» یکی از بهترین شعارهای تبلیغاتی در این زمینه است. ضمن این‌که انتخاب فیلم‌هایی با حضور بازیگران مطرح و محبوب جهان هم نقش زیادی در اقبال مخاطبان دارد. همچنین نمایش فیلم‌های سه‌بعدی، انیمیشن و بلاک باستر می‌تواند تا حد زیادی موفقیت آنها را در اکران تضمین کند. در همین باکس آفیس فعلی و نوبت اکران‌های قبلی سینمای جهان، فیلم‌هایی روی پرده رفته که باوجود اصلاحاتی جزئی امکان اکران در ایران را دارند و می‌توان روی موفقیت آنها در داخل حساب باز کرد. دنیای ژوراسیک: امپراتوری سقوط کرده، مرد مورچه‌ای و زنبورک، اینکردیبل‌ها۲، ددپول ۲، سولو: داستانی از جنگ ستارگان، انتقامجویان: جنگ ابدیت و مکانی ساکت از جمله فیلم‌های قابل اکران در سینمای ایران است. نمایش آثار به روز و پرطرفدار امروزی است که می‌تواند مردم فیلم بین را به تماشای آنها در سینما ترغیب کند و چرخ اکران فیلم خارجی را روی غلتک بیندازد.
استقبال سرد در تابستان داغ
با نگاهی به سایت سینما تیکت در این چند روز اخیر، مشخص می‌شود تماشاگران اعتنای چندانی به تنها فیلم خارجی اکران نکردند؛ در روزهای جمعه تا امروز فقط ۱۱ نفر برای این فیلم که فعلا تنها در یک سئانس پردیس مگامال (ساعت ۲۲) و سینما ماندانا
(ساعت ۲۳) اکران می‌شود، بلیت خریده‌اند که تازه همه این بلیت‌ها سهم پردیس مگامال است و بلیتی از سینما ماندانا در این خصوص خریداری نشده است. دو هفته پیش هم در سینمادیلی آمده بود که این فیلم طی ۲۵ سئانس و در پردیس‌های مگامال، کوروش، ارگ، باغ کتاب و ماندانا تنها ۶۰ مخاطب داشته است.
تنوع سبد اکران
مدیرپخش فیلم‌های خارجی درباره موفق نبودن طرح اکران فیلم خارجی به جام‌جم گفت: در این ایام اکران فیلم داخلی هم بجز یک فیلم، دچار ضعف جدی شده و این مشکل فقط مربوط به اکران فیلم خارجی نیست. ما آگاهانه اکران یک فیلم خارجی را بدون سروصدا شروع کردیم، چون می‌خواستیم این موضوع را بررسی و آسیب شناسی کنیم. مشکل این اکران این است که فیلم تبلیغ ندارد. با این حال داریم وضعیت را مدیریت می‌کنیم و این طرح تا الان براساس چشم انداز ما پیش رفته است! چون هنوز برای این فیلم تبلیغ نکرده‌ایم، مردم آن را در سبد سینمایی خود نمی‌بینند. برای فیلم‌های بعدی، بحث تبلیغات جدی می‌شود، هرچند الان تیزر در چشم‌انداز ما نیست، همین‌طور تبلیغات شهری که فعلا به آن فکر نمی‌کنیم. اما به موارد دیگر در این زمینه توجه داریم. علی آشتیانی‌پور افزود: من هم مثل مخاطبان جدی و پیگیر سینما دوست دارم اتفاق درستی در این خصوص بیفتد، اما در اکران فیلم خارجی با مشکلاتی روبه‌رو هستیم که بتدریج آنها را از پیش‌رو برمی‌داریم. وقتی از مدیر پخش فیلم‌های خارجی می‌پرسیم که آیا برخی تهیه‌کنندگان و صاحبان آثار در این زمینه سنگ‌اندازی می‌کنند، جواب داد: همه چیز این وسط وجود داشته، ولی ما هم صبوریم و با طمانینه کار را پیش می‌بریم. بجز این هم برخی شروع به مخالفت کرده‌اند که ما فیلمی را اکران کرده‌ایم که زمان اکران جهانی آن گذشته است. چون اگر همین الان هم ما فیلم روی پرده سینمای جهان را بیاوریم، زمانی برای آماده‌سازی و برداشتن موانع قانونی آن نیاز است. به هرحال نباید برای کاری که بعد از سال‌ها تعطیلی تازه شروع شده، انتظار عجیب و غریبی داشت.
خط قرمزها باید رعایت شود
این مسئول ادامه داد: در کنار این مسائل، بحث خط قرمزهای سینمای ایران هم وجود دارد که باید رعایت شود وگرنه بلد بودیم چطور شلوغ‌کاری کنیم. اصلا بنا نیست ما مخل اکران سینمای ایران باشیم و می‌خواهیم در کنار آن به آرامی کار خود را انجام دهیم و سبد اکران را متنوع‌تر کنیم. امیدوارم اکران فیلم خارجی به اکران منطقه‌ای و حتی جهانی نزدیک‌تر و با آن همزمان شود و بتوانیم فیلم‌هایی را نمایش دهیم که تماشاگران بخواهند برای دیدن آنها به سینما بروند. امیدوارم بتوانیم پای مخاطبانی را که چندان با سینمای ایران همراهی نمی‌کنند و دغدغه آنها تماشای فیلم‌های سینمایی خارجی است به سینما باز کنیم. آشتیانی‌پور از آماده‌سازی فیلم‌های جدید خارجی برای اکران خبر داد و گفت: چون ما منافع شخصی در این زمینه نداریم و اکران فیلم خارجی با هدف ساخت مرکز درمانی ویژه اهالی هنر صورت می‌گیرد، امیدواریم صبورانه مشکلات را از سر‌راه برداریم. به نظرم اتفاقات خوبی در این زمینه خواهد افتاد. مهم این است که بتوانیم این عادت را در مردم ایجاد کنیم تا دوباره به سینماها بیایند و باور کنند در سبد نمایشی، تنوع بیشتری از فیلم وجود دارد.
علی رستگار-جام جم