در پی حاشیه‌های ایجاد شده پیرامون جلسه روز ۲۲ اردیبهشت شورای صنفی نمایش امروز نیز دو نفر از اهالی سینما به اتفاقات این جلسه واکنش نشان دادند.

محمدحسین فرحبخش: شورای صنفی نمایش به خانه سینما ربطی ندارد! 

به گزارش سینماسینما، محمدحسین فرحبخش در گفتگو با ایسنا در پاسخ به اظهارات محسن امیریوسفی، با بیان اینکه مسئله شورای صنفی نمایش به خانه سینما ربطی ندارد که در آن دخالت کند، گفت: من مستقل‌ترین آدم این سینما هستم و با افتخار، نمایندگی سازمان سینمایی را در شورای صنفی نمایش قبول می‌کنم.

فرحبخش گفت: برای جلسه روز دوشنبه شورای صنفی نمایش، ساعت ۱۰ صبح در سالن سازمان سینمایی، توسط آقای فرجی دعوت شدیم و به جز من، آقای شایسته، آقای قطبی که معمولاً مسئول دبیرخانه شوراست، آقایان رضوی، امیر یوسفی، صابری و غلامرضا فرجی به همراه آقایان طباطبایی‌نژاد و محمدرضا فرجی (مدیرکل نظارت) حضور داشتند. جلسه با تقدیر و اهدای لوح به اعضای شورا شروع شد و بعد بحث درباره آیین‌نامه بود که قرار شد آخرین ویرایشی که با نظر صنف‌ها روی آن انجام شده بررسی شود. همه اعضای جلسه از جمله من و آقای امیریوسفی بنا به برداشت‌ خود، نظرات اصلاحی دادند و وقتی کار تمام شد، آقای طباطبایی‌نژاد گفت، چون به زودی ممکن است سینماها بازگشایی شوند، باید امروز دو کار دیگر را هم انجام دهیم؛ یکی اینکه سرگروه‌ها را انتخاب کنیم و دیگر اینکه دبیر شورا مشخص شود که اگر هفته دیگر جلسه گذاشتیم و ستاد کرونا با بازگشایی سینما موافقت کرد، بتوانیم کارها را سریع‌تر پیش ببریم. برای دبیر شورا، آقایان سینمادار، من و آقای شایسته نظر (رأی)‌مان، آقای امیریوسفی نبود و همین باعث اعتراض ایشان شد.

وی افزود:‌ آقای فرجی به آقای امیریوسفی گفت، چون شما می‌خواهید امسال فیلم بسازید، ممکن است گرفتار شوید ولی ایشان گفت، می‌خواهم فیلم بسازم ولی اینجا را هم می‌توانم اداره کنم. نماینده سینماداران گفت، جایی نوشته نشده که حتما نماینده کانون کارگردانان باید رییس شورا باشد. این را هم بگویم، آقای رضوی قبل از این، سوال کرده بود، نماینده‌ها برای برگزاری انتخابات چه کسانی هستند که گفته شد، آقایان صابری و فرجی به نمایندگی از سینمادارها، آقای امیر یوسفی نماینده کانون کارگردانان و آقای شایسته هم نماینده پخش‌کننده‌ها هستند. پرسیدند پس نماینده تهیه‌کنندگان چه، که آقای طباطبایی‌نژاد مرا معرفی کرد. آقای رضوی از من پرسید، شما از طرف شورای عالی تهیه کنندگان معرفی شده‌اید؟ من هم گفتم خیر، من خودم اصلاً خبر نداشتم. بعد آقای طباطبایی‌نژاد گفت، طبق بند ۶ آیین نامه اکران، چون شورای عالی تهیه‌کنندگان صنف نیست، آقای انتظامی با انواع و اقسام روش‌ها آن‌ها را جمع کرده ولی وحدت ندارند و یک صنف نیستند، طبق این بند، تا وقتی یک واحد نشوند، معاونت ارزشیابی و نظارت نماینده تهیه‌کنندگان را معرفی می‌کند و من هم آقای فرحبخش را انتخاب کردم. این عین عبارت آقای طباطبایی‌نژاد است. آقای امیر یوسفی هم نشست، وقتی انتخابات تمام شد و دید که آقای شایسته به عنوان رییس انتخاب شد، نامه‌ای را درآورده، به آقای فرجی تحویل داد و گفت، آقای رضا درمیشیان نماینده ما است. سوال من این است که اگر شما نماینده نیستید، چرا اصلا در انتخابات شرکت کردید؟ معلوم است اگر رییس می‌شدید، می‌ماندید. این اصل ماجرا است.

فرحبخش در ادامه گفت: اما آقای امیریوسفی در مصاحبه خود نکاتی را درباره من گفته که باید به آن‌ها اشاره کنم. از جمله اینکه درباره ماجرای شورای صیانت گفته‌ که طبق آن نباید در جلسات حضور داشته باشم. اول اینکه آن شورای صیانت خانه سینما برخوردی کرد که توضیحش بماند، ولی طبق نتیجه آن شورا، فرحبخش تا پایان دوره قبل که فقط چهار جلسه هم بود، نباید در شورا حضور می‌داشت. الان که دیگر به دوره جدید ربطی ندارد. نکته دیگر اینکه آقای امیریوسفی گفته‌ که خواسته شده شورای عالی تهیه کنندگان را کنار بگذارند. من ایشان را به سال گذشته ارجاع می‌دهم که شورای صنفی نمایش اول سال تشکیل شد. شورای عالی تهیه کنندگان نماینده‌ای به ارشاد معرفی نکرده بود و آقایان رضوی و احمدی نماینده دوره قبل بودند. به آقای داروغه‌زاده نامه زدیم که این دو نفر نماینده شورای عالی نیستند و باید نماینده جدید معرفی کنیم. به آقای امیریوسفی هم زنگ زدم و گفتم شما چرا وقتی نماینده‌های ما نیستند انتخابات برگزار می‌کنید؟ ایشان گفت، من تحت نظر شما نیستم، ارشاد به من گفته همین افراد نماینده‌ تهیه‌کنندگان هستند، ما هم قبول کردیم. چطور پارسال نماینده تهیه‌کنندگان دولتی نبود، امسال دولتی است؟ پس باز هم معلوم است اگر شما رئیس می‌شدید، این حرف‌ها را نمی‌زدید.

وی بیان کرد: ایشان همچنین گفته‌ «آقای فرحبخشِ به اصطلاحِ مستقل»، باید بگویم من “به اصطلاح” مستقل نیستم، بلکه مستقل‌ترین آدم این سینما هستم. با افتخار نمایندگی سازمان سینمایی را قبول می‌کنم تا از تمام تهیه‌کنندگان دفاع کنم. آقای انتظامی درست عمل کرده تا آدم‌هایی که زیاده‌خواه هستند و نمی‌گذارند تهیه کنندگان یکی شوند، بفهمند دولت خودش وارد عمل می‌شود و نماینده می‌گذارد. این مجازاتی برای تهیه‌کنندگان است که اگر صنف واحد تشکیل ندهند، دولت خودش اقدام می‌کند، چون شورای عالی (تهیه‌کنندگان) صنف نیست.

این تهیه‌کننده سینما ادامه داد: آقای امیریوسفی گفته‌ من در انتخابات مُصر بودم، بله مُصر بودم. مگر شما آقای امیر یوسفی پارسال مُصر به برگزاری انتخابات نبودید، وقتی که نماینده تهیه‌کنندگان نبود و در واقع غیرقانونی بود؟ می‌گویید امسال دولت دخالت کرده، دولت کجا دخالت کرده؟ آقایان سینمادار که از انجمن سینماداران بودند. آقای شایسته که از انجمن پخش‌کنندگان، خود آقای امیریوسفی هم که از کانون کارگردانان است. کدام یک را دولت تعیین کرده؟ دولت فقط نمایندگی تهیه کنندگان را به همین دلیل که نماینده واحد معرفی نشده انتخاب کرده و اگر همین فردا صبح تهیه‌کنندگان یکی شوند، بنده کنار می‌روم تا یک نفر را مشخص کنند. فرحبخش آزاد است. بروید از شورای صیانت هم نامه بگیرید که او نمی‌تواند عضو باشد.

فرحبخش همچنین خانه سینما را موضوع دیگری دانست که باید به آن اشاره کند و گفت:‌ برای من سوال است که شورای صنفی نمایش چه ارتباطی به خانه سینما دارد؟ انجمن سینماداران که از خانه سینما بیرون آمده‌، تهیه‌کنندگان هم که خانه سینما را قبول ندارند، چون خانه سینما یک جای کارگری است ولی سینماداران و تهیه کنندگان صنف کارفرمایی، پس نمی‌توانند یک جا باشند. الان هم شنیدم خانه سینما بیانیه داده، در حالی که به آن‌ها هیچ ارتباطی ندارد که بخواهند چنین کاری انجام دهند و در شورای صنفی و تهیه‌کنندگی و پخش سینمایی دخالت کنند.

او با تکرار دوباره صحبت خود درباره امیریوسفی اضافه کرد: ایشان به دلیل اینکه فیلم «آشغال‌های دوست داشتنی»‌اش را پنج سال نمایش ندادند، پول فارابی را نمی‌دهد و با این حرف‌ها می‌خواهد این ماجرا را ماست مالی کند و نظرها را برگرداند. آقا شما بهتر است بدهی خود را بدهی. همه کسانی که این حرف‌هایم را می‌خوانند، می‌دانند من آدمی هستم که در راستگویی و صداقت با هیچکس تعارف ندارم و جز از خدا، از هیچ کسی هراس ندارم. آقای امیریوسفی اگر درست می‌گوید، باید در حضور همه کسانی که در جلسه حضور داشتند، حرف‌هایش را مطرح کند. اصلا اگر آن طور که می‌گوید تصور می کرده جلسه فقط مربوط به تقدیر است، باید همان ۲۰ دقیقه اول که کار انجام شد، می‌رفت، دیگر چرا برای تصویب آیین‌نامه و انتخابات ماند؟ چون فقط در تعیین سرگروه‌های سینمایی شرکت نداشت. اما به محض اینکه نظرشان مبنی بر مادام‌العمر بودن ریاست کانون کارگردانان مورد تایید نبود، این حرف‌ها مطرح شد.

فرحبخش با بیان اینکه «ایشان (امیریوسفی) تاوان این را می‌دهد که باید اول بدهی فارابی را بدهد» گفت: من مستقلم. پای آن هم ایستاده‌ام. همین الان هم اگر سازمان سینمایی بگوید منویاتش را اجرا کنم، این کار را نخواهم کرد. من منویات سینما و تهیه‌کنندگان را اجرا می‌کنم. شاید هم آقای طباطبایی‌نژاد چون متوجه شده که من منویات تهیه‌کنندگان را پیاده خواهم کرد و به دنبال بخش خصوصی هستم، به همین دلیل مرا انتخاب کرده؛ و گرنه والله اگر آقای انتظامی یا طباطبایی‌نژاد درباره اینکه من در این شورا باشم، با من از قبل صحبت کرده باشند! من در جلسه متوجه شدم که نماینده شده‌ام، با این حال افتخار می‌کنم و تا آخر می‌ایستم و ثابت می کنم که مستقل هستم.

او در پایان در پاسخ به اینکه فکر نمی‌کند تمام این اتفاقات برای برگزاری جلسه بهتر می‌توانست مدیریت شود تا این همه حاشیه وجنجال به وجود نیاید؟ گفت: به نظر من آقای انتظامی کاملا به هدف زده، چون وقتی از تمامیت‌خواه‌ها کوچک‌ترین قدرتی را کم کنی، از لانه خود بیرون می‌آیند. آن‌ها می‌گویند فقط ما باشیم و دیگر تمام، مثل الان که خانه سینما بیانیه‌ داده است. سوال من این است که آقای خانه‌ سینما! پارسال که دولت دخالت می کرد مسئله‌ای نبود، اما امسال که شما را کنار گذاشته دخالت است؟

ابوالحسن داودی: این اتفاق می‌تواند برای آینده سینمای ما ضایعات بسیار بزرگی داشته باشد

ابوالحسن داودی نیز درباره اتفاقات رخ داده در جلسه «شورای صنفی نمایش» به ایلنا گفت: من هم از طریق اخبار منتشره در فضای مجازی و مطبوعات در جریان موضوعات قرار گرفته‌ام. بنابراین از مجموعه اخبار درباره جلسه شورای صنفی، گمان می‌کنم که دوباره همان بی‌تدبیری قدیمی رخ داده که پیش از این گاه و در مقاطع مختلف، اتفاق می‌افتاد و اکنون مجددا در ارتباط ناقص میان مدیران دولتی و صنفی در حال رخ دادن است.

داوودی ادامه داد: فکر می‌کردم مدیران دولتی کنونی، حتما با کوله‌بار تجربه چند ده ساله‌ای که با اهالی سینما دارند، کم و بیش توانسته‌اند درکی واقع‌بینانه از ماهیت روانی- اجتماعی و نوع فعالیت این اصناف یا جمع‌های فرهنگی و صنفی را پیدا کرده و ارزیابی درستی از آن داشته باشند. اما بر اساس شنیده‌هایم از برخورد آقای طباطبایی‌نژاد در این موضوع واقعا متاسف شدم چراکه به نظرم ایشان می‌بایستی باتوجه به سابقه‌ای که در مدیریت دولتی دارد، درک عمیق‌تر و منصفانه‌تری از مناسبات اصناف از خود بروز می‌داد.

وی افزود: با این استدلالی که ایشان به کار برده و الزام حضور یک نماینده صنفی را در انتخابات شورایی که نامش و اعتبارش «شورای صنفی» است و نه «شورای دولتی»، به رسمیت نشناخته و با سنگر گرفتن پشت قانون خشکی که او را روی کاغذ مجاز به این کار کرده، انتخاب شخصی‌اش را به عنوان نماینده گروه صنفی دیگر معرفی کرده و بنابراین اشتباه محاسباتی فاحشی داشته است. فکر می‌کنم شاید حداقل تدبیر این بود که ایشان نگاهی به تاریخچه گذشته‌ای که در این گونه منازعات اتفاق افتاده بود، می‌انداخت. ما شبیه این برخورد دولتی متکی بر اختیارات قانونی را در ابعاد گسترده‌تر و توان اجرایی بالاتر، را در دوره مدیریت آقای شمقدری هم داشتیم که تمایل داشت با تکیه بر قانون، کار را به تعطیلی خانه سینما بکشاند ولی عملا دیدیم که نتیجه تاریخی این برداشت غلط از اختلافات ذاتی اهالی سینما به چه ضایعه‌ای برای خودشان تبدیل شد.

رئیس سابق هیات مدیره خانه سینما در ادامه اظهار داشت: البته منظورم از ایشان، کل مدیریت دولتی در عرصه فرهنگ بوده و شخصا اصراری روی شخص خاصی ندارم. اکنون شاهدیم که چطور کرونا تمام اصول و قواعد تخصصی و صنفی دنیا را به هم زده است. منتهی در بسیاری از کشورها باتوجه به زمینه‌ای که وجود داشته، خیلی زودتر از ما توانستند خودشان را جمع کنند اما ما همچنان درگیر دعواهای حیدری و نعمتی بوده که جز به اضمحلال بردن توان صنفی و دولتی، هیچ اثر دیگری ندارد. اما متاسفانه همچنان در حال دست و پا زدن در چنین موضوعاتی هستیم.

داوودی ادامه داد: براساس تجربه‌ای که در سال‌های فعالیتم داشته‌ام، تصورم این است که این بار هم مثل همیشه مدیران دولتی به جای اینکه بخواهند از تدابیر شجاعانه‌تر و درک موقعیت اضطرار حرفه‌ای استفاده کنند، به‌گونه‌ای پشت قواعد گاه غلط و کهنه‌ای که به اسم قاعده و قانون به آنها اختیاراتی داده سنگر می‌گیرند؛ بدون اینکه به موقعیت روانی کنون جامعه سینمایی و درک دگرگونی اساسی که در مناسبات سینما درحال رخ دادن است، توجه کنند.

وی افزود: به شدت نگرانم که این داستان، همچون یک آوار سنگین بر سرشان فرود بیاید. شخصا بر اساس تجربه‌ای که از روانشناسی کلی جامعه سینما دارم، می‌دانم که حرکاتی مثل این، به ناگهان می‌تواند باعث قرار گرفتن اهل سینما پشت هم شود، آنهم برای مقابله‌ای که در شرایط کنونی نباید شکل گیرد و برخوردی دوسر باخت است. به نوعی اگر برای این داستان مدیریت درستی اتخاذ نشود، این اتفاق می‌تواند برای آینده سینمای ما ضایعات بسیار بزرگی داشته باشد.

این کارگردان همچنین درباره بیانیه خانه سینما درباره اتفاقات شورای صنفی و اتفاقاتی که ممکن است پس از این رخ دهد، گفت: مشکل ما فقط دولت نیست، به نظرم یکی از معضلات اصلی ما که زمینه‌ساز چنین اتفاقاتی است، از کم‌کاری‌های صنفی و فضای مدیریت قبیله‌ای که در برخی اصناف و حتی در خود خانه سینما هم در جریان است، نشأت می‌گیرد. در تمام این سال‌ها به تجربه دیده‌ایم که موقعیت و اعتبار بیرونی که به ظاهر خانه سینما دارد، بسیار بیشتر از توانی بوده که در تمام این سال‌ها در اختیارش بوده است. اما از این پتانسیل استفاده نشده.

داوودی در ادامه اظهار داشت: یعنی آنچه که مربوط به منزلت اهالی سینماست، امکان پیگیری و به اصطلاح حمایت از آن، در خانه سینما بسیار بیشتر از حقوق مادی آنان بوده است. این البته ماهیت جامعه فرهنگی ما با حاکمیت است، که خوب یا بد باید معذورات آن را بپذیریم و از امکانات محدودش استفاده کنیم. این نکته‌ای‌ست که در طول این سال‌ها هنوز نه خیلی توسط مدیریت دولتی جدی گرفته شده و نه توسط مدیریت صنفی. نمونه‌های مختلفی از این روش احتمالی صنفی ناشی از برخورد غلط مدیریت دولتی را قبلا هم در دوره‌های‌ مختلف دیده‌ایم.

وی ادامه داد: مثلاً زمانی که خانه سینما با اسلحه قانون تهدید به تعطیلی شد، دیدیم که یکباره چه حمّیت و یکپارچگی در بین اهل سینما پیش آمد. به نوعی آنها برای دفاع از همان خانه سینمایی که تا یک ماه قبل می‌گفتند، هیچ کاری انجام نداده، حمایتی نمی‌کند و تعریف صنفی را درست انجام نمی‌دهد، در کنار هم قرار گرفتند و به محض اینکه یک گروه از بیرون خواستند، نسبت به خانه سینما، برخوردی سلبی را انجام دهند، همه اعضا پشت هم قرار گرفتند. به نظرم دوستان در این برهه هم اشتباه بزرگی کردند و به تعبیر عامیانه گز نکرده پاره کردند که می‌تواند مسبب خیلی از اتفاق‌های پیش‌بینی نشده در سینما و جامعه صنفی باشد که ضرر عمده آن را هم دولت تقبل می‌کند.

داوودی در بخش دیگری از صحبت‌هایش گفت: طبعا در این شرایط که دهه چهارم فعالیت کاری، حرفه‌ای و صنفی خودم است، واقعا این انتظار را داشتم که تعامل اصناف با دولت، خارج از همان زد و بندها و مسائل و اتفاقات سیاسی که معمولا در سطح جامعه رخ می‌دهد و در شرایط ناگزیری که الان همه دنیا در آن قرار دارند و ما به شکل بدتری در آن هستیم، به گونه دیگری باشد. امیدوار بودم که مسئولان فرهنگی‌امان بتوانند در این بازی‌ها و سنگر گرفتن‌ها، رویکردی غیر از ماندن در پشت قانون‌های کهنه و تعاریف خیلی قدیمی پیش بگیرند. بهتر است دوستان مقداری از این تأسی صرف به قانون‌های خشک فاصله بگیرند و از تجربه خودشان در شناخت شرایط، امکانات و فضای روانی که در جامعه ما و به شکل تخصصی‌تر در فضای جامعه فرهنگی و سینمایی ما هست، کمک بگیرند.

وی در پایان گفت: فکر می‌کنم مدیران محترم دولتی به نوعی باید جسارت بیشتری نشان دهند و تصمیماتی که منجر به رفتارهای جمعی‌ای شود که نتایج غیرقابل کنترل و غیرعادی داشته باشد را انجام ندهند. حال فرقی نمی‌کند که این تصمیم از جانب بخشی از صنف یا دولت انجام شود.