آرش شفاعی در جام جم نوشت : اعلام خبر حضور سه فیلم با حضور عوامل و بازیگران ایرانی در جشنواره بینالمللی فیلم کن احتمالا خیلیها را خوشحال کرده است. هرچه باشد ایرانیها برای افتخارآفرینی و رقابت در یکی از مهمترین جشنوارههای سینمایی جهان آماده میشوند اما به نظر میرسد همه چیز به همین سادگی نیست. اگر کمی دقیقتر به صحنه نگاه کنیم، ردپای نفوذ فرهنگی و غفلت مسؤولان را در این رویداد میبینیم. به نظر میرسد بخشهای مختلف یک پازل برای تکمیل کردن یک تصویر بزرگتر در حال کامل شدن است. در این نوشتار به این حضور سهگانه میپردازیم.
آنها برای ما انتخاب میکنند
Wild Bunch AG یا واید بانچ یک شرکت پخش و فروش بینالمللی در فرانسه است اما دامنه فعالیت آن به سراسر قاره سبز و فراتر از آن گسترش یافته است. این شرکت از اواخر دهه۷۰ میلادی در فرانسه ایجاد شد و بعد از آن توانست با خرید چند شرکت فیلمسازی دیگر، به یک شرکت بزرگ و مؤثر تبدیل شود که پخش جهانی فیلمهای مشهوری چون رؤیای کاساندرا، ویکی کریستینا بارسلونا، سخنرانی پادشاه، هنرمند (آرتیست) و تیتان را بهعهده داشته است.
این شرکت همچنین در حوزههای دیگر نظیر انیمیشن نیز ورود و توزیع فرآوردههای فرهنگی دیگر مانند پویانمایی، تئاتر، ویدئو و شبکه نمایش خانگی را هم به مجموعه فعالیت خود اضافه کرده است. واید بانچ دارای شرکتهای زیرمجموعه در دیگر کشورهای اروپایی از جمله ایتالیا، اتریش، اسپانیا و آلمان است و در سالهای اخیر، گستره فعالیت خود را به دیگر کشورهای جهان از جمله چین نیز گسترش داده و بخش مهمی از بازار جهانی فیلم و پخش و تولید فیلم مستقل را در اختیار گرفته است.
معرفی و حمایت از حضور فیلمها برای جشنواره معروف جهانی، بخش مهمی از کار برندسازی این شرکت برای تولیداتی است که از چهارگوشه جهان انتخاب میکند.
برخی فیلمهایی که در اسکار معرفی شدهاند، از طریق این شرکت بوده است. فیلم هنرمند اثر میشل هازاناویسیوس در سال ۲۰۱۲ جوایز مهمی مانند بهترین فیلم، بهترین کارگردانی، بهترین بازیگر مرد (ژان دوژاردن)، بهترین موسیقی متن و بهترین طراحی صحنه و لباس را کسب کرد و پیش از آن نیز فیلم سخنرانی پادشاه توسط تام هوپر در سال ۲۰۱۱علاوه بر جایزه بهترین فیلم، جوایز بهترین کارگردان (تام هوپر)، بهترین بازیگر مرد (کالین فرث) و بهترین فیلمنامه اصلی را گرفت.
در جشنواره فیلم ونیز نیز فیلمهای این شرکت از جمله آقای هیچکس(۲۰۰۹)، کشتیگیر(۲۰۰۸) و خواهران مجدلیه(۲۰۰۲) شیر طلایی گرفتهاند اما مهمترین جایزه جهانی که محل جولان این شرکت و فیلمهایش هست، جشنواره فیلم کن است که تاکنون ششفیلم آن نخل طلا و چند فیلم دیگر جوایز دیگری گرفتهاند. از جمله فیلمهای مورد حمایت این شرکت که نخل طلا گرفت، فیلم مستهجن آبی، گرمترین رنگ است اثر عبدالطیف کشیشه بوده که بسیاری از منتقدان آن را یک فیلم پورنوگرافی میدانند، نه یک فیلم هنری. این شرکت پیش از این به فیلمهای ایرانی از جمله دو فیلم در پنج بعدازظهر و تختهسیاه اثر سمیرا مخملباف توجه ویژه کرده بود. اما امسال این توجه شکل تازهای گرفته است با معرفی سه فیلم: برادران لیلا اثر سعید روستایی، برادر و خواهر ساخته آرنو دپلشین و عنکبوت مقدس ساخته علی عباسی، کارگردان ایرانی- سوئدی هر دو با بازی بازیگران زن ایرانی که حاشیه اخلاقی دارند.
سکوت
همیشه زیبا نیست
هیچکس مخالف حضور سرمایهگذاران خارجی، شرکتهای بزرگ پخش فیلم و گسترده شدن گستره فعالیت سینمای ایران نیست.
اقتصاد هنر بدون رضایت دادن به فعالیت در مرزهای ملی معنا نخواهد داشت اما سوال اینجاست که نباید سازو کار روشن و قابل اعتمادی برای سرمایهگذاران خارجی بهخصوص در حوزه فرهنگی داشت؟ سرمایهگذاران فیلم جدید سعید روستایی چه کسانی هستند؟ آیا اصلا مشخص است این فیلم درباره چیست؟
مسؤولان سازمان سینمایی سکوت خود را درباره سازوکار معرفی این فیلم و فیلمهای دیگری که در این سالها بدون نمایش در داخل، سر از جشنوارههای خارجی درآوردهاند کی میشکنند؟
این اتفاق درباره فیلم «قهرمان» سال گذشته هم افتاد و آن زمان هم مسؤولان وزارت ارشاد خود را به ندیدن و نشنیدن زدند. خوب است سازمان سینمایی، سکوت خود را در این باره بشکند و بگوید آیا از آنچه قرار است در کن به نمایش درآید، اطلاع دارد؟ آیا سرمایهگذاران فیلم را میشناسد و آیا اصولا ساختاری در نهادهای دولتی برای مقابله با نفوذ احتمالی کشورهایی مانند فرانسه در ساختارهای فرهنگی کشور اندیشیده شده است؟