پانزدهمین جشنواره بین المللی فیلم مستند ایران، «سینماحقیقت» پنجشنبه این هفته آغاز به کار می کند. پس از پشت سر گذاشتن دوره آنلاین که با موفقیت و استقبال دوستداران سینمای مستند همراه بود، دوره پانزدهم با توجه به واکسیناسیون عمومی و کاهش ابتلا به کرونا در هفته های اخیر قرار است حضوری و در پردیس چهارسو برگزار شود.
اگرچه بخش هایی از این دوره جشنواره، همچنان آنلاین و غیرحضوری است، اما بازگشت جشنواره به سینماها و تجربه نمایش فیلم روی پرده، نوید بازگشت به زندگی است. موهبتی که پس از زمستان ۹۸ و در دوران اوج کرونا آهسته آهسته از یاد می رفت. «سینماحقیقت» یکی از مهم ترین و تاثیرگذارترین جشنواره های سینمایی ایران است که با وجود فراز و فرودها و انتقادهایی که به آن در همه ادوار وارد بوده، به دلیل یک امتیاز بزرگ، همیشه مورد توجه و جذاب است. سینمای مستند، در ذات، بدیع و تازه است.
هرچند که افزایش تعداد مستندسازان و آسان شدن فیلمسازی در این حوزه هم، آفت هایی داشته و نسل تازه فیلمسازی بیش از آنکه سینماگر باشند، کشف کننده سوژه هستند و اغلب با زبان سینما آشنا نیستند. اما برخلاف سینمای داستانگو که بسیار در ساز وکارهای تجاری گرفتار آمده و به فروش و پسند بازار دل خوش کرده ، سینمای مستند هنوز ماهیت مستقل خود را حفظ کرده است. سینمایی که در مواجهه با آن و با وجود همه محدودیت ها می توان روزنه هایی از استعداد و نوآوری را دید. فیلم های مستند سینمای ایران، معمولا جسورانه، خلاق و مبتکرانه هستند.
«سینماحقیقت» اصلی ترین تریبون این سینما و سینماگرانش است و به همین دلیل اهمیت ویژه ای دارد. در هفت روز جشنواره است که توجه عمومی به دلیل فضاسازی به این رویداد جلب می شود و دایره مخاطبان جشنواره، خارج از دورهمی ها، جلسه های نقد و بررسی و فضای رسانه ای گسترده شده و موضوع مستند عمومیت می یابد. در سال های اخیر، سینماگران بسیاری از حوزه مستند به سینمای داستانی رفته و مورد توجه قرار گرفته اند، جوانانی که در «سینماحقیقت» دیده شدند، مسیری سهل تر برای ورود به سینمای داستانی داشتند و توفیق در «سینماحقیقت» آنها را به فضای حرفه ای نزدیک کرد. با همه اینها و با جذابیت هایی که سینمای مستند دارد، همه بضاعت سینمای مستند ایران در هفت روز جشنواره خلاصه نشده است.
این جشنواره مثل همه جشنواره ها، بایدها و نبایدهایی دارد و پشت این واژه ها، فیلم ها و فیلمسازانی باقی می مانند که شاید در گذشته برای دیده شدن فیلمشان فرصتی نداشتند اما امروز به کمک پلتفرم ها راحت تر به مخاطب می رسند و این موضوع، ممکن است در طولانی مدت مرجعیت جشنواره «سینماحقیقت» در حوزه سینمای مستند را کمرنگ کند.