صادق زیبا کلام _ کم نیستند کسانی که معتقدند اهدای دو جایزه در کن برای ایران، بی‌ارتباط با برجام نیست. دست‌کم برخی از آن‌ها این نظر را با طعنه می‌گویند. اینکه آن جوایز به انگیزه‌های سیاسی به اصغر فرهادی و شهاب حسینی داده شده است. به نظر آن‌ها اگر برجامی در کار نمی‌بود‌، ای‌بسا جوایزی هم اهدا نمی‌شد. در مقابل کسانی هستند که چندان ارتباطی میان «کن» و «برجام» نمی‌بینند. آنان برعکس گروه «شکاکان» معتقدند کن سیاسی نیست و دو جایزه‌ای که به «فروشنده» داده شد، مبین ارزش هنری و سینمایی است که ازنظر داوران کن، اصغر فرهادی و شهاب حسینی استحقاق دریافت آن را داشته‌اند.

✅ حقیقت کدام است؟ آیا جوایز ایران و اساساً مکانیسم انتخاب بهترین‌ها در جشنواره‌های بین‌المللی ازجمله کن صرفاً بر مبنای سینما انجام می‌شود و هیچ رگه‌ای از «سیاست» در آن وجود ندارد؟ یا اینکه آن‌گونه که شکاکان و مخالفان جشنواره‌های بین‌المللی در ایران می‌گویند، اهدای این‌گونه جوایز کاملاً با انگیزه‌های سیاسی صورت می‌گیرد؟

✅ احتمالاً حقیقت یک جایی در این میانه است. نه می‌توان گفت تصویری که از ایران در اذهان بین‌المللی است، مطلقاً تأثیری روی هیئت‌داوران در کن نمی‌گذارد و نه می‌توان گفت اگر به‌جای «فروشنده»، هر فیلم دیگری از ایران به جشنواره می‌رفت، به‌واسطه انگیزه‌های سیاسی در رابطه با برجام یا حاضر می‌شد «سیاه‌نمایی» کند، به‌هرحال جایزه‌ای به آن داده می‌شد. تصویر مثبتی که درنتیجه برجام از ایران در عرصه بین‌المللی به وجود آمده و رفتار مؤدب، متین و حاکی از احترام وزیر امور خارجه ایران، دکتر ظریف در طول سه سال گذشته نسبت به همتایان غربی و غیرغربی‌اش، یقیناً بر تصمیم‌گیری داوران کن بی‌تأثیر نبوده است. اما نمی‌توان درخشش شهاب حسینی و استعداد شگرف اصغر فرهادی را نادیده گرفت.

✅جدایی نادر از سیمین فرهادی اتفاقاً در اوج رویارویی‌های هسته‌ای به وی اهدا شد؛ بنابراین هرقدر هم که انگیزه‌های سیاسی را به اسکار، کن و سایر جوایز بین‌المللی نسبت دهیم (آن‌گونه که بسیاری از سینماگران دولتی نسبت می‌دهند) نمی‌توان عنصر هنر و سینما را نادیده گرفت. کافی است سریال «شهرزاد» را با «معمای شاه» مقایسه کنید. استقبال اقشار فرهیخته و تحصیل‌کرده جامعه از آثار غیردولتی ازجمله شهرزاد و عدم استقبال آنان از سینمای دولتی در قالب معمای شاه، مبین آن است که هنر غیردولتی با استقبال بسیار گسترده‌تری از جانب مخاطبان روبه‌رو می‌شود. دقیقاً به این خاطر است که سینمای فرهادی، کیارستمی یا جعفر پناهی هم در کن، هالیوود یا برلین با استقبال بیشتری مواجه می‌شود تا سینمای دولتی ایران.

منبع : شرق