کارگردان و نمایشنامه‌نویس فرانسوی در جشنواره جهانی فیلم فجر کارگاه «اقتباس از ادبیات برای سینما» را برگزار کرد.
به گزارش سینماسینما، بریس کووان سال‌ها دستیار کارگردانان مشهور فرانسوی مانند پاتریس لوکنت و موریس پیالا بود. او دو فیلم در مقام کارگردان ساخته که آخرین فیلمش بر اساس راه آسان به خارج بر اساس رمانی آمریکایی از استفن مکولی است. این فیلم با واکنش خوب منتقدان و مردم روبه‌رو شد و در ۱۵ کشور به نمایش عمومی درآمد.
نظرتان نسبت به جشنواره فیلم فجر چیست؟
مسئله‌ای که به شدت من را مبهوت کرد مردم ایران است که بسیار نازنین هستند. آدم‌های عادی تا من را می‌بینند درباره کارم سؤال می‌پرسند.
در جشنواره فیلم ایرانی هم دیدید؟
بله نگار ساخته رامبد جوان را دیدم.
نظرتان نسبت به سینمای ایران چیست؟
شیفته فیلم‌های ایرانی هستم. فیلم‌های ایرانی بی‌شماری تماشا کرده‌ام. یکی از محبوب‌ترین فیلم‌هایم «خانه دوست کجاست؟» ساخته عباس کیارستمی است. اولین فیلمی بود که از او دیدم. یک بار دیگر هم تماشا کردم چون شاعرانگی فیلم بسیار مبهوتم کرده بود. پس از آن فیلم‌های او را دنبال کردم. «گاو» داریوش مهرجویی را هم دیده‌ام و این فیلم را هم خیلی دوست دارم. محبوب‌ترین فیلمم از اصغر فرهادی «درباره الی» است. «شهر زیبا» و «چهارشنبه‌سوری» را هم دوست دارم.
شما سال‌های زیادی دستیار موریس پیالا، پاتریس لوکنت و نیکول گارسیا بودید. آیا زمانی که به فیلمسازی روی آوردید از آن‌ها تأثیر گرفتید؟
با فیلمسازان بی‌شماری همکاری کردم تا قواعد فیلمسازی را یاد بگیرم. نباید از آن‌ها کپی کنم. چون آن‌ها روش‌های متفاوتی در کارگردانی دارند. تقریباً ۳۰ در فیلم دستیار کارگردان بودم. من یاد گرفتم قواعد خودم را برای کارگردانی فیلم‌هایم پیدا کنم.
روش کارگردانی پاتریس لوکنت چگونه بود؟ به بداهه‌پردازی عقیده داشت؟
نه، او مستبد بود. حتی وقتی کمدی هم می‌ساخت بداهه‌پردازی در کار نبود. او برخلاف چند کارگردان مانند موریس پیالا است. پیالا از آن دست فیلمسازانی است که به صحنه شور زندگی می‌دهد. او به شدت اهل تعامل است. برای مثال ما بازیگران را راهنمایی می‌کنیم، اما پیالا به بازیگران اجازه می‌داد کار خودشان را انجام بدهند. در فیلم‌های موریس پیالا بداهه‌پردازی وجود ندارد. اما او به بازیگران اجازه می‌داد ایده‌های خود را بیان کنند. من از پیالا زیاد آموختم.
آخرین فیلمتان بر اساس کتابی به قلم استفن مکولی است.
بله بر اساس یک کتاب آمریکایی است، اما ما به زبان فرانسه فیلم را ساختیم. داستان خانوادگی سه برادر است که هدف مشترکی دارند. ما در فرانسه به این فیلم‌ها می‌گوییم فیلم‌های وقایع‌نامه. منتقدان فیلم را دوست داشتند و به نظرشان چیزی میان فیلم کمدی و مالیخولیایی بود.
چرا یک اثر آمریکایی را برای اقتباس انتخاب کردید؟
ایده کتاب از همکاری با آنیس ژویی سرچشمه گرفت. او بازیگر اصلی فیلم بود. امسال هم جزو هیئت داوران جشنواره فیلم کن است. ما ۱۵ سال است که یکدیگر را می‌شناسیم. او بازیگر و کارگردان است. درباره ادبیات خیلی گپ می‌زدیم. یک روز گفت ما باید باهم در یک فیلم همکاری کنیم. گفتم می‌تواند یک اقتباس ادبی باشد. کتاب استفن مکولی را هر دو دوست داشتیم. به آنیس گفتم این شخصیت خوبی برای تو هست. پس می‌توانی در فیلم بازی کنی. و ما توانستیم به فرانسه کتاب را اقتباس کنیم. جالب بود چون وقتی فیلم در آمریکا به نمایش درآمد. مردم می‌گفتند اصلاً شبیه یک داستان آمریکایی نیست. خیلی شبیه داستان‌های فرانسوی است.
نظرتان نسبت به اقتباس‌های ادبی چیست؟ به عنوان مثال بسیاری از اقتباس‌ها موفق و بسیاری ناموفق بوده‌اند.
نقل قولی از فرانسوا تروفو برای شما می‌آورم او می‌گفت: «باید یک کتاب بد را انتخاب کنی و فیلم خوب بسازی.» گاهی اوقات اقتباس از یک کتاب خوب به افتضاح تبدیل می‌شود. بنابراین به نظرم زمانی که شما از کتاب اقتباس می‌کنید؛ نباید به کتاب وفادار باشید. باید به فیلم فکر کنید. باید روح کتاب را حفظ کنید. باید داستان و شخصیت‌ها را روایت کنید. باید به کتاب وفادار بمانید، اما نباید به داستان وفادار باشید.
فیلم بعدی‌تان چیست؟
یک پروژه جدید دارم. فیلمنامه را نوشته‌ام. اقتباس نیست. اما بازهم درباره خانواده است. درباره دو نسل. درباره تغییرات نسل‌هاست.
کلام آخر؟
فکر می‌کنم پل‌های زیادی میان سینمای ایران و فرانسه وجود دارد. امیدوارم رابطه ما گسترش پیدا کند. چون سینمای ایران در فرانسه بسیار موفق است. «جدایی نادر از سیمین» در فرانسه موفقیت تجاری داشت. پل‌های زیادی میان ما هست. برای مثال مادر هشتاد ساله من فیلم‌های فرهادی را دوست دارد. او منتظر فیلم بعدی اوست و روز نخست نمایش به سینما خواهد رفت.
سی و پنجمین جشنواره جهانی فیلم فجر، ۸-۱ اردیبهشت ۱۳۹۶ (۲۱ تا ۲۸ آوریل ۲۰۱۷) به دبیری رضا میرکریمی در تهران برگزار شد.