بیژن بیرنگ (تهیهکننده و کارگردان) – طبیعتا این انتظار وجود دارد که در ابتدا موفقیت به دست آمده توسط اصغر فرهادی کارگردان شناخته شده و دوستداشتنی کشورمان و شهاب حسینی بازیگر توانمند را درجشنواره سینمایی کن تبریک بگوییم.
بعد از آن اما باید به این پرسش پاسخ داد که موفقیت به دست آمده و اقبال فیلمهای افرادی چون فرهادی و کیارستمی تا چه حد به نفع سینمای ایران است؟ من این مفهوم را در پاسخ به فاصلهای که افرادی چون اصغر فرهادی با سینمای مستقل داخل ایران گرفتهاند، جستوجو میکنم. فرهادی با موفقیتهایش در سالهای اخیر دوباره این مسأله را مطرح کرد که تنها راه نجات سینمای ایران و تنها راهی که میشود با استناد به پیمودن آن سینمای ایران را موفق ارزیابی کرد، فاصله گرفتن سینماگران از سینمای مستقل (یعنی سینمایی که صرفا در داخل ایران تولید میشود و در بازارهای جهانی هیچ مشتری ندارد) است. بنابراین موفقیت را باید در دوبعد مدنظر قرار داد: یکی شرکت در جشنوارههای جهانی و به دست آوردن موفقیت درچنین رویدادهای فرهنگی معتبر و دیگری واردشدن به مارکت جهانی و پیمودن راهی که به دیده شدن تولیدات سینمایی در سراسر جهان آن هم ازسوی ملتهای مختلف میانجامد.
به نظر من شرکت کردن درجشنواره هم گام خوبی است اما وقتی میتوان در معنای واقعی کلمه از یک سینمای موفق صحبت کرد که فیلم تولیدشده را مردم در نقاط مختلف جهان ببینند و درواقع آن تولید سینمایی مشتریهای جهانی داشته باشد. امروز دیگر نمیتوان فیلمی را که صرفا درکشور خودش دارای بیننده است، یک تولید موفق سینمایی به حساب آورد.
سینمای ایران البته تاکنون نتوانسته در معنای واقعی کلمه به این موفقیت دست پیدا کند، چراکه بسیاری از اهالی سینما صرفا شرکت کردن درجشنوارههای مختلف بینالمللی را موفقیت به حساب میآورند. این درحالی است که حضور چهرههایی چون پیمان معادی و همایون ارشادی که دارند، در مقام بازیگر با پروژههای مختلف همکاری میکنند، همان جادهای است که سینمای ما باید بتواند در آن گام بردارد. ازسوی دیگر اصغر فرهادی هم با ساختن فیلمهایی چون گذشته توانسته در این مسیر حرکت کند.
من مورد توجه قرارگرفتن فروشنده را از این منظر مهم ارزیابی میکنم و معتقدم اگر سینماگران ما بتوانند در بازار جهانی تماشاگران زیادی را در سالنهای زیاد جلب تولیداتشان کنند، آن وقت میتوان گفت، سینمای ایران به موفقیت رسیده است.
متاسفانه ما برای دهههای متمادی از این امکان بیبهره بودیم و بخشی از مسأله هم به محدودیتهای موجود درکشور مربوط بود. با این وجود اما تک چهرههایی چون عباس کیارستمی، اصغر فرهادی، پیمان معادی و همایون ارشادی دارند، در مسیری که بایسته داشتن یک سینمای موفق است، گام برمیدارند.
منبع: روزنامه شهروند