کارگاه آموزشی بیان و زبان در سینما با حضور ژان کلود کریر شب گذشته شنبه ۱۸ آبان در سالن سینماتوگراف موزه سینما برگزار شد.

به گزارش سینماسینما، ژان کلود کریر با اشاره به وضعیت امروز سینما در جهان گفت: امروز همه از گسترش سریال سازی صحبت می‌کنند و می‌گویند آیا قرار است سریال جای سینما را بگیرد یا خیر؟ اما نباید فراموش کنیم که سینما ابتدا با سریال آغاز شده است و اولین آثاری که در سالن‌های سینما به نمایش درآمدند فیلم‌های قسمتی و دنباله دار بودند.

وی با اشاره به اینکه تاریخ سینما و تصویرسازی حتی به ماقبل تاریخ برمی گردد ادامه داد: آنچه باعث شد تا سینما بوجود آید جستجو و پیگیری تصاویر و ایجاد حس حرکت بود. از غارهای ماقبل تاریخ نقاشی و تصویرگری وجود داشت اما در قرن ۱۸ نقاشان به این فکر افتادند که با پشت هم قراردادن تصاویر و تقطیع آنها حس حرکت را ایجاد کنند و در قرن ۱۹ این مساله به عنوان هنر شناخته شد و این اتفاق خواستگاه و منشا سینما شد.

این فیلمساز فرانسوی همچنین گفت: در اوایل دهه ۲۰ این مساله مطرح شد که سینما باید از لحاظ حرکتی و تکنیک وجهه هنری هم داشته باشد. در این زمان دیگر کاملا ثابت شده بود که میزان حرکت تصویر درست در سینما ۲۴ فریم در ثانیه است و ۲۴ تصویر در ثانیه سرعت مقرر برای حرکت سینما شد و بعدها سینماگران با کم و زیاد کردن این تعداد فریم به حرکت تصویر شتاب دادند و یا آنرا کند کردند.

کریر با اشاره به اینکه اغلب تماشاگران نمی دانند که کاهش و یا افزایش تصویر در ثانیه یک جور تقلب است، گفت: اگر فیلمسازی بخواهد مثلا در یک صحنه مشت زنی تصویر را کاهش و یا افزایش بدهد یعنی تند و کند، یک فریم را کم می‌کند یا زیاد می‌کند اما تماشاگر آن را متوجه نمی شود و از زمانی که شیوه‌های دیجیتال اختراع شد این مساله رایج تر شده است.

ایران سالن‌های سینمای بسیار فعالی دارد

وی درباره آینده سینما نیز گفت: آینده سینما واقعیتی است که از آن اطلاعی نداریم. امروز شبکه‌های توزیع جدیدی بوجود آمده است که شما می‌توانید آخرین فیلم‌های روز را بر روی تلویزیون‌های بزرگ خود در منزل تماشا کنید مانند کاری که netflix می‌کند. پس این سوال پیش می‌آید که چرا وقتی من هرشب می‌توانم فیلم‌های روز دنیا را در تلویزیون ببینم باید به سینما بروم.

این فیلمساز فرانسوی بیان کرد: امروز در جهان شاهدیم که در ۵ سال گذشته ۵ هزار سالن سینما در چین ایجاد شده است اما از آن طرف در ایتالیا هرسال تعدادی از سالن‌های سینما تخریب و یا فروخته می‌شوند از همین رو بسیار خوشحال کننده است که کشورهایی همچون ایران، فرانسه و آمریکا سالن‌های سینمایی خوبی دارند که همچنان فعال هستند.

وی با تاکید بر اینکه تاکنون بیش از ۱۰۰ کارگاه فیلمسازی در جهان و ایران برگزار کرده است، گفت: برای من در کارگاه‌ها این مهم است که شرکت کنندگان از یک نقطه شروع جذابیت دراماتیک را آغاز کنند و این جذابیت باید همراه با یک مانع باشد هرچقدر این میل قوی باشد و مانع ما بزرگتر قطعا جنبه دراماتیک قوی تر است.

کریر واقعیت را بر تخیل ارجح دانست و افزود: باید به واقعیت پیرامون خود توجه کنیم زیرا اگر فقط به سمت تخیل برویم گمراه می‌شویم اما تخیل یک عضله مهم در مغز است و ما باید دائم آن را پرورش دهیم و وظیفه ماست که آنرا رها نکنیم.

وی در پاسخ به سوالی پیرامون رابطه دیالوگ و تصویر گفت: هیچ قانونی وجود ندارد که یک فیلم باید کم یا پردیالوگ باشد بلکه ارتباط مستقیمی با داستان و شخصیت‌های فیلم دارد و دیالوگ باید همیشه در خدمت فیلم باشد نه اینکه فیلم اسیر دیالوگ شده باشد.

کریر با اشاره به دوستی خود با لوئیس بونوئل و بازگویی خاطراتی از همکاری اش با او گفت: ما ۲۰ سال با هم کار کردیم و بارها برای نوشتن یک فیلمنامه چند ماه خودمان را قرنطینه می‌کردیم و حق داشتیم ایده‌های همدیگر را رد کنیم. ما در زمان ایده پردازی و نگارش فیلمنامه به مخاطب فکر می‌کردیم و حتی در خیال خود مخاطبانی داشتیم که با آنها مشورت می‌کردیم.

تدوین بد فیلم را نابود می‌کند

وی ادامه داد: بونوئل ۳۱ سال از من بزرگتر بود و امروز دختر من به بازماندگان و نوادگان او تدریس می‌کند. توصیه من این است که در هر حرفه ای با هر فیلمسازی در هر سطحی همکاری کردید درکار به هیچ عنوان تعارف نداشته باشید و کوتاه نیایید. رابطه من با او اینگونه نبود که چون او لوئیس بونوئل بود و شناخته شده، پس من باید هرچه او می‌گوید انجام دهم و تایید کنم.

کریر با یادی از عباس کیارستمی افزود: هر فیلمی از هر فیلمسازی که می‌بینیم اگر به آن فیلم توجه نکنیم آن فیلمساز شکست خورده است و هیچ تفاوتی در این امر بین فیلمسازان نیست.

وی در پاسخ به سوالی پیرامون اهمیت تدوین توضیح داد: در همه قراردادهای من همیشه این نکته وجود داشته که من باید بر سر تدوین حاضر باشم زیرا معتقدم تدوین بد می‌تواند یک فیلم را کاملا نابود کند. گاهی در هنگام تدوین دیالوگ‌ها را نیز تغییر دادم.

در فیلمسازی نباید نگاهمان صرفا به حضور در جشنواره باشد

این فیلمنامه نویس مشهور در پاسخ به این سوال که امروز جشنواره‌های مختلف فقط به فیلم‌هایی با موضوع خاص توجه دارند و آیا ما به عنوان فیلمساز باید در زمان ساخت یک فیلم این امر را مدنظر قرار دهیم یا خیر؟ گفت: وقتی ما یک فیلم می‌سازیم مهم باید این باشد که آن اثر بهترین کیفیت را داشته باشد و اصلا نباید به جشنواره‌ها فکر کنیم زیرا گاهی امروز مسائلی اصل است که شاید دو دهه بعد هیچ اهمیتی نداشته باشد همانطور که در دهه‌های گذشته مسائل بسیاری مهم بود که شاید امروز کمتر توجه می‌شود.

وی در پایان با تشکر از برگزارکنندگان این کارگاه به ویژه مدیرموزه سینما گفت: خیلی علاقمند بودم که در این کارگاه به شیوه عملی نیز مسائلی را توضیح دهم اما به دلیل تعداد زیاد حاضران اینکار عملی نیست و اگر تعداد افراد حاضر ۲۵ نفر بود می‌توانستیم درباره سینما به صورت عملی نیز صحبت و تبادل نظر کنیم.

نهال تجدد همسر ژان کلود کریر نیز با تشکر از برگزارکنندگان و استقبال خوبی که از این کارگاه شده است، گفت: کریر به سینما، هنر و فرهنگ ایران علاقه زیادی دارد.

کارگاه بیان و زبان در سینما با استقبال خوب سینماگران، منتقدان، علاقمندان جدی سینما و دانشجویان هنر برگزار شد به شکلی که تعدادی از علاقمندان در مدت برگزاری این کارگاه ۲ ساعته به صورت ایستاده آن را پیگیری کردند.