احمد صراف یزد، کارگردان مستند «تا بادها، یادها را نبرند» معتقد است مادامی که ما به مستندهای آرشیوی به عنوان یک سند تاریخی و هویتی نگاه نکنیم نمیتوانیم به آینده مستندهای آرشیوی امیدوار باشیم.
به گزارش سینماسینما، احمد صراف یزد کارگردان مستند «تا بادها، یادها را نبرند» که متقاضی حضور در شانزدهمین جشنواره بینالمللی فیلم مستند ایران «سینماحقیقت» شده است، درباره این فیلم گفت: این مستند روایتی از تاریخ اجتماعی، فرهنگی و سیاسی شهر یزد به زبان عکسها و تاریخچه عکاسی در این شهر است. در این مستند به واسطه چند فریم عکس سعی در تعریف قصهای در شهر یزد را داریم و همچنین به اتفاقها و رویدادهایی که زمان ثبت این عکسها رخ داده میپردازیم، مانند اینکه چه کسی، در چه زمانی، با چه هدفی و… گرفته است.
این مستندساز درباره علت ساخت مستندی با این موضوع عنوان کرد: من همیشه علاقهمند به آرشیو بودهام و در تمامی آثار خود تلاش کردم که گریزی به آرشیو نیز بزنم چراکه در آثار مستند، استفاده از منابع آرشیوی سندیت بیشتری به فیلم میدهد و میتواند باعث تاثیرگذاری بیشتری بر مخاطبان شود. از آنجایی که سالهاست عکاسی میکنم و درحال جمعآوری آرشیوی از عکسهای قدیمی یزد هستم؛ به مرور زمان آموختم چگونه عکسهای تاریخی را تحلیل و بررسی کنم که همچنان نیز این جمعآوری آرشیو برای من ادامه دارد و همچنان نیز جذاب است.
کارگردان مستند «تا بادها، یادها را نبرند» درباره چالشهایی که در ساخت مستند جدید خود با آن مواجه بوده است، بیان کرد: زمانی که قرار است درباره یک واقعه تاریخی و یک شهری مانند یزد فیلم مستندی بسازید از آنجایی که این شهر تاریخچه عکاسی قابل دسترسی ندارد برای دستیابی به عکسهای موردنظر راه سختی در پیش است چراکه باید خانه به خانه و فرد به فرد با شهروندان این شهر صحبت شود تا از آلبومهای شخصی خود چند قطعه عکس را در اختیار ما بگذارند.
او ادامه داد: نکته مهم و قابل توجهی که در فیلم نیز به آن اشاره میکنیم این است که مردم در آلبومهای شخصی خود عکسهای واقعا خوب و بینظیری دارند اما رسیدن به این عکسها و جلب اعتماد صاحبان آنها برای استفاده از عکسهایشان در فیلم کار بسیار دشواری بود. نزدیک به هشت ماه نیز پروسه تولید و تدوین این مستند زمان برده است که البته تعداد جلسات فیلمبرداری نیز بسیار محدود و کم بود.
کارگردان مستند «شازده حمام» درباره اهمیت ساختن آرشیو و کمک و تاثیر آن در آثار مستند توضیح داد: مادامی که ما به مستندهای آرشیوی به عنوان یک سند تاریخی و هویتی نگاه نکنیم نمیتوانیم به آینده مستندهای آرشیوی امیدوار باشیم. الان تنها جایی که برای دریافت منابع آرشیوی در اختیار فیلمسازان قرار دارد فیلمخانه ملی ایران است اما برای ساخت اثری در شهرهای دیگر این فیلمسازان باید چه کنند؟
او ادامه داد: مراکز و نهادهایی مانند مرکز گسترش سینمای مستند، تجربی و پویانمایی که توجه ویژه بر موضوع پژوهش دارند، میتوانند بخشی را برای جمعآوری آرشیو راهاندازی کنند و آموزشهایی نیز برای چگونگی جمعآوری منابع آرشیوی صورت گیرد تا در نهایت به یک فرآیند درست برای رسیدن به منابع مورد نیاز برسیم.
صراف یزد در پایان درباره جشنواره «سینماحقیقت» عنوان کرد: من سه دوره در جشنواره حضور داشتهام و فکر میکنم موضوعی که دارای اهمیت بالایی است پرداخت به سینمای مستند در شهرستانها و تمرکز زدایی از تهران است، البته که در این سالها اتفاقات مثبتی در این حوزه رخ داده اما باز هم فکر میکنم باید این تمرکز بیشتری در این حوزه وجود داشته باشد. همچنین توجه به بودجهها و جایزههایی که در اختیار آثار قرار میگیرد نیز از نکات مهمیست که باید بیشتر به آن پرداخته شود.