سینماسینما، منوچهر دینپرست
محمدحسین مهدویان با این که جوان است، توانست طی چند سال اخیر با ساخت فیلمهایی مانند: «ماجرای نیمروز» یا «لاتاری» و حتی «ماجرای نیمروز: رد خون»، نگاه علاقه مندان به سینما را به خود جلب کند. او در سیوهشتمین جشنواره فیلم فجر، فیلم «درخت گردو» را داشت که در نهایت، سیمرغ بلورین بهترین کارگردانی و پیمان معادی، بازیگراصلی فیلم، سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش اول مرد را دریافت کرد.
داستان این فیلم در سه مقطع زمانی سالهای ۶۶ ، ۸۳ و ۹۵ روایت می شود و بر مبنای داستان واقعی تلخ و انسانی زندگی یک مرد رنج کشیده کُرد به نام قادر مولان پور و خانواده اش در فاجعه بمباران شیمیایی سردشت شکل گرفته است. پیمان معادی، نقش فردی بهنام «قادر مولانپور»را روایت میکند که در خلال بمباران شیمیایی سردشت، خانوادهاش دچار مشکلات شیمیایی میشوند.
درباره فیلم مهدویان باید گفت که او از یک واقعهای تلخ حکایت میکند که در ایام جنگ ایران و عراق، لطمهای جبرانناپذیر بر خاطره جمعی ایرانیان، بخصوص مناطق کردنشین وارد کرد. مناطقی که در ایام جنگ، بارها زخم دیدند. تاریخ آن منطقه را فراموش نخواهد کرد که چگونه در بمباران شیمیایی شهر سردشت، تعداد زیادی کشته و مجروح شدند. روایت فیلم، تنها همین ماجرا بود و بس. مهدویان با تدبیر متفاوت سینمایی، توانست تصویری بلورین و شفاف از عمق یک جنایت جنگی را نشان دهد. کارگردان با ایجاد فضاهای التهاب و اضطراب و با شیبی تند و پرهیجان، مخاطب را در آستانه خشونتی عریان و عاطفی قرار می دهد.
داستان اصلی فیلم، قصه نابودی خانوادهای است که در آن کودکان مشغول بازی بودند و مرد خانواده، کارگری میکرد. اما ناگهان سرنوشتی تلخ و شوم، زندگیاش را به تباهی کشاند. او دراین حادثه، یک به یک فرزندانش را از دست داد و سرانجام همسر باردارش نیز از شدت آلودگی شیمیایی، جان به جان آفرین تسلیم کرد. شدت غمی که بر دوش این مرد در فیلم به تصویر کشیده شد، نشان داد که کارگردان، فارغ از این که قصد دارد عمق فاجعه را نشان دهد، میخواهد مخاطب را در شوکی عمیق فرو برد تا در موقعیتی تراژیک قرار گیرد.
دیالوگهای بسیار عاطفی پدر با فرزندانش، زمانی که آنها نمیتوانستند نفس بکشند و از شدت درد با پدر صحبت میکردند؛ زمانی که کودک از پدر خواست که وقتی او حالش خوب شد، با او آشتی کند، بیگمان جان را از تن مخاطب خارج میکند. بهطوری که از شدت بغض میخواهد عمق جنایت را فریاد بزند.
کارگردان با ایجاد تصاویری شفاف مانند صحنههایی که هنوز مردم نمیدانستند بمب شیمیایی چیست و به دنبال آب بودند تا سوزش بدن خود را التیام بخشند یا سکانسهای دهشتناکی مثل جان دادن انسانها و حیوانات بر اثر گاز شیمیایی، حمام گرفتن بچهها و سوختن شان، جان دادن یکی از بچهها در آمبولانس یا صحنهای که پدر با شوق فراوان برای دو کودکش که برای درمان به تهران اعزام شده بودند، اسباببازی خرید، اما با پیکر بیجان آنها در سردخانه روبهرو شد را نمی توان به راحتی نگریست. ازتحمل هر انسان عادی خارج است.
حتی در صحنهای که پدر قصد داشت جسد دو فرزندش را برای خاکسپاری به زادگاهش ببرد، اما به خاطرآلودگی منطقه مجبور شد که با پای پیاده جسد دو فرزند کفن پوشش را بر دوش گیرد و در جاده به تنهایی رود؛ ما قطعاً تابلویی از یک فاجعه را میدیدیم که چگونه در صحرای تنهایی قدم میزند. اساساً کارگردان توانسته است با ایجاد چنین تصاویری، به دور از شعارزدگی و دیالوگهای مشمئزکننده، قدرت تصویر را در خدمت انعکاس تاریخ قرار دهد.
او توانست مرثیهای اندوهگین از تمامی کسانی که جان خود را از دست دادهاند، فراهم کند. البته در کنار تمامی مواردی که طرح شد، به این نکته نیز باید توجه کرد که مهدویان، تنها فاجعه را در زندگی این مردم مصیبتدیده ندید. او روایت را چنان ادامه داد که پدر خانواده اکنون که سالهاست از آن حادثه میگذرد، در دادگاههای بینالمللی به دنبال اثبات این فاجعه و جنایت جنگی نیز هست و سرانجام پس از سالها، در سوگ این غم بزرگ جان به جان آفرین تسلیم میکند.
در این میان، بزرگترین ایراد فیلم «درخت گردو»، قطعاً به فیلمنامه اش وارد است که بسیار اسیر فضای پر التهاب شده و منطق روایی فیلم، اغلب دچار سکته می شود. چرا که در ساخت فیلم های تراژیک، اغلب در کنار آن واقعه، قصه دیگری روایت می شود که آن تراژدی را در بطن خود داشته باشد؛ اما در کار مهدویان، ما با عکس این موضوع مواجهیم.
منبع: روزنامه اطلاعات
![](/wp-content/themes/cinemacinema/img/tel.gif)
لینک کوتاه
مطالب مرتبط
- بازگشت جواد عزتی به خونبازی در «زخمکاری ۳»
- آغاز تولید فصل چهارم «زخم کاری»؛ پخش فصل سوم پس از پایان «قطب شمال»
- زیر پوست شهر/ نگاهی به سریال «افعی تهران»
- محاکمه در خیابان/ نگاهی به تازهترین قسمت سریال «افعی تهران»
- هدیه نوروزی سوینا؛ انتشار نسخه ویژه نابینایان «پدرخوانده» با صدای پیمان معادی
- پیمان معادی با «افعی تهران» خوش درخشید
- جزئیات سریال «افعی تهران» اعلام شد
- ساخت نسخه ویتنامی فیلمی با بازی پیمان معادی و نگار جواهریا
- «بی سر و صدا» ساخته شد/ رونمایی از نخستین تصویر پیمان معادی با گریم متفاوت
- ابد و صد روز/ نگاهی به فیلم «برادران لیلا»
- اسامی فیلمهای بخش پانورامای برلین اعلام شد/ پیمان معادی در نقش یک کشتیگیر پناهنده
- بازخوانی یک قتل از پیش طراحی شده/ نگاهی به مستند «ترور سرچشمه»
- دلیل غیبت فرهاد اصلانی در جشنواره کن به روایت پیمان معادی
- عذرخواهی پیمان معادی برای واکنش دیرهنگام به حادثه متروپل: ما جا ماندیم
- پیمان معادی پاسخ میدهد؛ واکنشها به اتهام دو بازیگر زن به سعید پورصمیمی چه بود؟
نظر شما
پربازدیدترین ها
- یادداشت کیوان کثیریان؛ کلی آیهی یأس و یک آرزو/ درباره انتخاب وزیر ارشاد دولت چهاردهم
- گفتوگوی اختصاصی سینماسینما با نادر ساعیور به بهانه حضور فیلمش در بخش جنبی جشنواره ونیز/ انسان دشواری وظیفه است
- سعید راد درگذشت
- بلوغ طلاق/ به بهانه نمایش دو سریال «افعی تهران» و «در انتهای شب»
- مراسم اکران خصوصی فیلم ساعت ۶ صبح / گزارش تصویری
آخرین ها
- عشق از راه میرسد/ نگاهی به فیلم «چرا گریه نمیکنی؟»
- معرفی فیلمهای سارایوو ۲۰۲۴/ ۵۴ فیلم در ۴ بخش رقابت میکنند
- فیلم استیو مککویین پایانبخش جشنواره نیویورک ۲۰۲۴ شد
- دو جایزه جشنواره ایتالیایی به «سرنوشتِ» ایرانی رسید
- مراسم اکران خصوصی فیلم ساعت ۶ صبح / گزارش تصویری
- «درون بیرون ۲» پرفروشترین انیمیشن تاریخ شد/ عبور از «یخ زده ۲»
- گفتوگو با مدیر جشنواره ونیز؛ سینما همچنان مؤثرترین راه برای اندیشیدن به دنیای معاصر است
- بهترین مستندهای سال در فهرست نهایی جوایز مستند بریتانیا ۲۰۲۴
- مراسم تشییع زنده یاد سعید راد / گزارش تصویری
- ستارهای که عاشق وطنش بود؛ بدرقه سعید راد به خانه ابدی
- واکنش وزیر ارشاد به انتقادات سینماگران از یک مصوبه
- به مناسبت آغاز ششمین سال فعالیت سوینا منتشر میشود؛ نسخه ویژه نابینایان «راتاتویی» با صدای محسن بهرامی
- بلوغ طلاق/ به بهانه نمایش دو سریال «افعی تهران» و «در انتهای شب»
- پدر، عشق و پسر/ درباره علیرضا داوودنژاد و «در انتهای شب»
- اعلام فیلمهای جشنواره ونیز؛ «شاهدِ» ایرانی در بخش افقها
- «مرد نمکی» به مثابه یک جریان بوروکراتیک
- جشنواره درسدن به «پریسان» ۳ جایزه داد
- نمایش «پیانو» در جشنواره «بچههای مارانو»
- سینمای ایران تیرماه امسال ۱۲۰ میلیارد فروخت
- سه نمایش جدید روی صحنه عمارت نوفل لوشاتو
- انتشار قسمت دوم نسخه ویژه نابینایان «هزار دستان» با صدای بهروز رضوی
- گفتوگوی اختصاصی سینماسینما با نادر ساعیور به بهانه حضور فیلمش در بخش جنبی جشنواره ونیز/ انسان دشواری وظیفه است
- فیلمهای بخش هفته منتقدان ونیز معرفی شدند/ فیلم یک سینماگر ایرانی در لیست
- انیمیشن ایرانی نامزد «گل طلایی» چینی شد
- «۱-» در آمریکا رقابت میکند
- سعید راد / گزارش تصویری
- معرفی بازیگران نمایش «رگتیچ»/ آغاز بلیت فروشی
- نمایش و تحلیل فیلم «ساز دهنی» امیر نادری در بنیاد حریری
- سعید راد درگذشت
- انتشار عکس گریم متفاوت رضا عطاران/ «قیف» اکران میشود