سینماسینما، علیرضا نراقی
«ایستوود» ساخته علیرضا رسولینژاد که در پانزدهمین دوره جشنواره سینماحقیقت در بخش مسابقه بلند بینالملل به نمایش در میآید از جمله آثاری است که میتواند دستمایه خوبی برای ورودی دوباره به بحث بیپایان، اما بااهمیت مرزهای متزلزل سینمای داستانی و مستند باشد. سینما همواره بر اثر تنش میان تعاریف و مرزهای این دو گونه کلی، شکلهای تازه پیدا کرده است. اینجا تزلزل مرزها، شکافها و مبناهایی را خلق میکند که برای سینمای تجربی و متفاوت فضای تنفس و زایش ایدههای تازه است. کاری که البته رسولینژاد با آثار تجربهگرای پیشین خود همچون «صحنههای خارجی» و «صحنههایی از زندگی یک کارآگاه» نیز انجام داده بود. او همواره تلاش میکند فیلم را با بازتعریف خودِ مدیوم سینما شکل بدهد و به همین دلیل همواره پرسش ضمنی و هدف درونی روایت پرسش درباره ماهیت سینماست.
«ایستوود» به نوعی با ایدهای ذهنی، فردی و بیشتر عشق سینمایی به سمت واقعیت هجوم میبرد، گویی داستان، واقعیت- اعم از انسان، رخداد و جغرافیا- را به استخدام در میآورد تا به خود شکل و روند ببخشد.
واقعی کردن سینما به جای نزدیک کردن سینما به واقعیت
فیلمساز در جستجوی مردی شبیه به کلینت ایستوود که در عکسی دیده است، با کلاهکاسکت راه میافتد و سعی میکند ایستوود سیرجانی را با کمک مردم پیدا کند. او در این مسیر هم داستان کلینت ایستوود، شمایل او و آثارش را بازتعریف میکند و هم به این واسطه منظری به روی سیرجان و مردم آنجا باز میکند و این همنشینی داستان قهرمانی مقاوم، اخلاقگرا و در عین حال سرد، خشن و زیبا در سینمای کلاسیک با داستان مردمی آسیبپذیر و زحمتکش در یک جغرافیای محروم، نمادهای قابل توجهی را به وجود آورده و به فیلم رسولینژاد عمقی جامعهشناختی بخشیده است.
همواره سینما -خاصه و به شکلی رسالتگونه سینمای مستند- در نسبت با واقعیت تلاش میکند به سیال بودن و حقیقت امر واقع نزدیک شود؛ واقعیت آرمانی است که ابزار سینما مدام برای رسیدن به آن مشغول یافتن ابتکار است؛ واقعیت رازی است که دوربین در پی کشف و بیانپذیر کردن آن است؛ لذا تاریخ سینما به نوعی تاریخ فرم دهی و در نتیجه بیان پذیر کردن واقعیت است. حال در «ایستوود» رسولینژاد تلاش کرده بهجای نزدیک کردن سینما به واقعیت، واقعیت را سینمایی کند. جستجوی فیلمساز «آماتور»- عنوانی که به شکلی آیرونیک رسولی نژاد روی شخصیت خود (راوی) در فیلم گذاشته- برای یافتن ایستوود سیرجانی، جستجوی رؤیا و تمام آنچه شمایل ایستوود سینمایی هست، در واقعیت است. به همین علت در نهایت همه آدمهایی که تصویر میکند به ایستوود یا به بیانی دیگر، به قهرمان تبدیل میشوند. این جستجو سبب شده که در فیلم «ایستوود» جامعه و کمبودهای آن تصویر شود، طبیعت در خطر و خشکسالی جغرافیایی که فیلم به آن وارد شده بازنمایی شود و در نهایت فیلم از جستجوی بازیگوشانه خود فراتر رود.
«ایستوود» به مانند آثار پیشین فیلمساز از ایده و فرایند آغاز میشود و آن را در یک سفر و جستجوی دیوانهوار ادامه میدهد. فیلم در این ساختار، گویی از اتاق فیلمساز و از لحظه درخشش ایده شروع شده و فرآیند شکل گرفتن آن همان فرآورده و نتیجه نهایی است… و این یعنی لذت تجربهگرایی در سینما؛ سفری که مسیرش بیش از مقصد اهمیت دارد.
منبع: مجله نماوا

لینک کوتاه
مطالب مرتبط
- پربینندهترین مستند «اکران حقیقت» کدام فیلم است؟
- خبرهای تازه از «اکران حقیقت»/ نمایش چهار مستند در بهمن ماه
- معجزهی روایت سینمایی/ نگاهی به مستند «آقای صیاد را ول کنید»
- معرفی برگزیدگان پانزدهمین جشنواره بینالمللی سینماحقیقت
- مراسم یادبود جمشید مشایخی و همسرش در اکران «بریکولاژ؛ زندگی نادر مشایخی» برگزار شد/ مشایخی: موسیقی و شعر از زندگی ایرانیان جدا نشدنی است
- عمیق ترین لحظه های محسوس حیات در مستند «ایستوود»
- «بیبی جان»؛ توانمند در قصهگویی و ایجاد تعلیق
- مستند «مرگ ماسایوشی»؛ حفظ شرافت یا ابرقدرت شدن؟
- معرفی نامزدهای مسابقه ملی جشنواره «سینماحقیقت»
- شبهای روشن/ پیشنهاد تماشای مستند در جشنواره سینماحقیقت؛ «به ماه»
- مستند «ناگهان ذهنم ایستاد»؛ روایتی از یک شهر، یک بیماری
- جنگ با کرونا/ پیشنهاد تماشای مستند در جشنواره سینماحقیقت؛ «روزهای ناتمام» و دو فیلم دیگر
- پیروز کلانتری: «میبرد تا به کجا» گفتگوی میان من و سوژه است
- مستند «آن مرد با اتوبوس آمد»؛ ترکیبی از سرگرمی، سیاست و جامعهشناسی
- گام معلق لکلک/ پیشنهاد تماشای مستند در جشنواره سینماحقیقت؛ «جابهجایی یا نابهجایی»
نظر شما
پربازدیدترین ها
آخرین ها
- آناتومی نکبت/ نگاهی به فیلم «برادران لیلا»
- وقتی پول معیار همه چیز است
- «آقای کلاین»؛ تلاش برای زدودن یک اشتباه
- سرگذشت لیلا و برادرانش
- جایزه بزرگ جشنواره فرانسوی برای فیلمی به تهیهکنندگی نیکی کریمی
- عیدی اول نوروز ۱۴۰۲ با بستههای عیدانه همراه اول
- چند نفر در سال ۱۴۰۱ به تئاترشهر رفتند؟
- «قطع فوری» بهار به سینماها میآید/ آخرین فیلم علی انصاریان در راه اکران
- جایزه اصلی جشنواره ژنو به «شب، داخلی، دیوار» رسید
- «لامینور» مهرجویی در بنگلور
- واکنش تهیهکننده فیلم «هوک» به پخش تلویزیونی فیلمش
- نسخه ویژه نابینایان «بادکنک سفید» با صدای گلاره عباسی منتشر میشود
- فیلمهای نوروزی در روزهای اول اکران چقدر بلیت فروختند؟
- برای احمد دامود؛ راز آن نگاه و دستهای چلیپا شده
- ادعای وزیر ارشاد؛ هیچ فیلمی در دولت سیزدهم توقیف نشده است
- احمد دامود درگذشت
- در مسیر سقوط/ نگاهی به فیلم «نهنگ»
- رایزنی عباس کیارستمی برای رفع ممنوع از کاری یک هنرمند
- مردی دانا، خوش پوش و بلندبالا/ به مناسبت سالگرد درگذشت علی معلم
- موفقیت تجاری مستند برنده خرس طلای برلین
- داستانِ شیفتگی/ معرفی کتاب «افسون پردهی نقرهای»
- دنیای پارادوکسیکال و غمبار چارلی/ نگاهی به فیلم «نهنگ»
- در سینماتک خانه هنرمندان ایران مطرح شد: تئاتر مهمتر از همه منازعات سیاسی است
- ساترا به قرار منع تعقیب فیلیمو اعتراض کرد
- به یاد هنرمندان درگذشته/ چشمهایی که در سال ۱۴۰۱ بسته شد
- برگزیدگان اسکار ۲۰۲۳ / گزارش تصویری
- تلویزیون ۱۷۰ فیلم سینمایی در نوروز امسال پخش میکند/ مذاکره برای خرید فیلمهای برنده سیمرغ
- در هشتمین برنامه «مستندات یکشنبه» مطرح شد؛ معضلات آرشیو فیلمهای قدیمی سینمای ایران/ «بختِ پریشان» یک مقاله تصویری است
- فاصلهی کوتاه کُفر و ایمان/ نقدی بر کتاب «کبوترها و بازها»
- راهیابی «چپ دست» به جشنواره فیلم کوتاه یونانی