سینماسینما، علیرضا نراقی
«ایستوود» ساخته علیرضا رسولینژاد که در پانزدهمین دوره جشنواره سینماحقیقت در بخش مسابقه بلند بینالملل به نمایش در میآید از جمله آثاری است که میتواند دستمایه خوبی برای ورودی دوباره به بحث بیپایان، اما بااهمیت مرزهای متزلزل سینمای داستانی و مستند باشد. سینما همواره بر اثر تنش میان تعاریف و مرزهای این دو گونه کلی، شکلهای تازه پیدا کرده است. اینجا تزلزل مرزها، شکافها و مبناهایی را خلق میکند که برای سینمای تجربی و متفاوت فضای تنفس و زایش ایدههای تازه است. کاری که البته رسولینژاد با آثار تجربهگرای پیشین خود همچون «صحنههای خارجی» و «صحنههایی از زندگی یک کارآگاه» نیز انجام داده بود. او همواره تلاش میکند فیلم را با بازتعریف خودِ مدیوم سینما شکل بدهد و به همین دلیل همواره پرسش ضمنی و هدف درونی روایت پرسش درباره ماهیت سینماست.
«ایستوود» به نوعی با ایدهای ذهنی، فردی و بیشتر عشق سینمایی به سمت واقعیت هجوم میبرد، گویی داستان، واقعیت- اعم از انسان، رخداد و جغرافیا- را به استخدام در میآورد تا به خود شکل و روند ببخشد.
واقعی کردن سینما به جای نزدیک کردن سینما به واقعیت
فیلمساز در جستجوی مردی شبیه به کلینت ایستوود که در عکسی دیده است، با کلاهکاسکت راه میافتد و سعی میکند ایستوود سیرجانی را با کمک مردم پیدا کند. او در این مسیر هم داستان کلینت ایستوود، شمایل او و آثارش را بازتعریف میکند و هم به این واسطه منظری به روی سیرجان و مردم آنجا باز میکند و این همنشینی داستان قهرمانی مقاوم، اخلاقگرا و در عین حال سرد، خشن و زیبا در سینمای کلاسیک با داستان مردمی آسیبپذیر و زحمتکش در یک جغرافیای محروم، نمادهای قابل توجهی را به وجود آورده و به فیلم رسولینژاد عمقی جامعهشناختی بخشیده است.
همواره سینما -خاصه و به شکلی رسالتگونه سینمای مستند- در نسبت با واقعیت تلاش میکند به سیال بودن و حقیقت امر واقع نزدیک شود؛ واقعیت آرمانی است که ابزار سینما مدام برای رسیدن به آن مشغول یافتن ابتکار است؛ واقعیت رازی است که دوربین در پی کشف و بیانپذیر کردن آن است؛ لذا تاریخ سینما به نوعی تاریخ فرم دهی و در نتیجه بیان پذیر کردن واقعیت است. حال در «ایستوود» رسولینژاد تلاش کرده بهجای نزدیک کردن سینما به واقعیت، واقعیت را سینمایی کند. جستجوی فیلمساز «آماتور»- عنوانی که به شکلی آیرونیک رسولی نژاد روی شخصیت خود (راوی) در فیلم گذاشته- برای یافتن ایستوود سیرجانی، جستجوی رؤیا و تمام آنچه شمایل ایستوود سینمایی هست، در واقعیت است. به همین علت در نهایت همه آدمهایی که تصویر میکند به ایستوود یا به بیانی دیگر، به قهرمان تبدیل میشوند. این جستجو سبب شده که در فیلم «ایستوود» جامعه و کمبودهای آن تصویر شود، طبیعت در خطر و خشکسالی جغرافیایی که فیلم به آن وارد شده بازنمایی شود و در نهایت فیلم از جستجوی بازیگوشانه خود فراتر رود.
«ایستوود» به مانند آثار پیشین فیلمساز از ایده و فرایند آغاز میشود و آن را در یک سفر و جستجوی دیوانهوار ادامه میدهد. فیلم در این ساختار، گویی از اتاق فیلمساز و از لحظه درخشش ایده شروع شده و فرآیند شکل گرفتن آن همان فرآورده و نتیجه نهایی است… و این یعنی لذت تجربهگرایی در سینما؛ سفری که مسیرش بیش از مقصد اهمیت دارد.
منبع: مجله نماوا

لینک کوتاه
مطالب مرتبط
- با اکرانی محدود؛ وداع نه چندان شکوهمند ایستوود با سینما
- پربینندهترین مستند «اکران حقیقت» کدام فیلم است؟
- خبرهای تازه از «اکران حقیقت»/ نمایش چهار مستند در بهمن ماه
- معجزهی روایت سینمایی/ نگاهی به مستند «آقای صیاد را ول کنید»
- معرفی برگزیدگان پانزدهمین جشنواره بینالمللی سینماحقیقت
- مراسم یادبود جمشید مشایخی و همسرش در اکران «بریکولاژ؛ زندگی نادر مشایخی» برگزار شد/ مشایخی: موسیقی و شعر از زندگی ایرانیان جدا نشدنی است
- عمیق ترین لحظه های محسوس حیات در مستند «ایستوود»
- «بیبی جان»؛ توانمند در قصهگویی و ایجاد تعلیق
- مستند «مرگ ماسایوشی»؛ حفظ شرافت یا ابرقدرت شدن؟
- معرفی نامزدهای مسابقه ملی جشنواره «سینماحقیقت»
- شبهای روشن/ پیشنهاد تماشای مستند در جشنواره سینماحقیقت؛ «به ماه»
- مستند «ناگهان ذهنم ایستاد»؛ روایتی از یک شهر، یک بیماری
- جنگ با کرونا/ پیشنهاد تماشای مستند در جشنواره سینماحقیقت؛ «روزهای ناتمام» و دو فیلم دیگر
- پیروز کلانتری: «میبرد تا به کجا» گفتگوی میان من و سوژه است
- مستند «آن مرد با اتوبوس آمد»؛ ترکیبی از سرگرمی، سیاست و جامعهشناسی
نظر شما
پربازدیدترین ها
- چهارمین حضور همزمان دو ایرانی در بخش مسابقه جشنواره کن
- اولین جایزه بهرام/ یادداشت جواد کراچی درباره زندهیاد بهرام صادقیمزیدی
- معرفی بازیگران فیلم تازه اصغر فرهادی
- تایید خبر سینماسینما؛ نام فیلم، بودجه و اسامی بازیگران فیلم اصغر فرهادی اعلام شد
- تاریخچه سریالهای ماه رمضان از ابتدا تاکنون/ در دهه هشتاد ۴۰ سریال روی آنتن رفت
آخرین ها
- داوران کن مشخص شدند
- حضور همراه اول در نمایشگاه اینوتکس ۲۰۲۵
- الکساندر پین رئیس داوران جشنواره ونیز شد
- نمایش «مساوات» روی صحنه میرود
- «کنکل» پنجشنبه به شبکه نمایش خانگی میآید/ رونمایی از پوستر
- برندگان جوایز پلاتینو اعلام شد؛ درخششِ «هنوز اینجا هستم» و «صد سال تنهایی»
- ۱۵ برنامه جدید در شبکه کتاب
- در بیستمین شب کارگردان؛ نکوداشت گلاب آدینه برگزار میشود
- مریم بحرالعلومی داور جشنواره بینالمللی فیلمسازان زن شد
- «داستانهای موازی» به خریداران عرضه میشود/ پروژه جدید فرهادی در بازار کن
- راهیابی فیلمهای کوتاه ایرانی به جشنواره ژاپنی و فرانسوی
- با موافقت شورای پروانه فیلمسازی؛ مجوز ساخت غیرسینمایی برای ۵ فیلمنامه صادر شد
- نمایش فیلم براهنی در نوبت سوم اکران؛ «پیرپسر» بدون ممیزی اکران میشود
- بدون اصلاحیه؛ «رکسانا» پروانه نمایش گرفت
- همزمان با ۱۰۰ ساله شدن فیلم؛ نسخه ترمیم شده «جویندگان طلا» در کن نمایش داده میشود
- جشنواره استانبول به سینمای ایران ۲ جایزه داد
- فیلمهای کوتاه مسابقه و آثار سینه فونداسیون کن اعلام شدند
- شوریدن بر تحجر
- جایزه جشنواره روسی به مستند ایرانی
- با دستور قضایی؛ چهار نفر از عوامل اصلی پخش برنامهی تفرقهافکنانه در شبکه یک بازداشت شدند
- تایید خبر سینماسینما؛ نام فیلم، بودجه و اسامی بازیگران فیلم اصغر فرهادی اعلام شد
- چهارمین حضور همزمان دو ایرانی در بخش مسابقه جشنواره کن
- انتشار نخستین تصاویر از «زن و بچه»
- اهانت به مقدسات اهل سنت روی آنتن شبکه یک؛ برکناری دو مدیر/ علیه ۸ نفر اعلام جرم شد
- در پی حضور دو فیلم ایرانی در بخش رقابتی کن؛ کانون کارگردانان سینما بیانیه داد: خوشحالیم
- ادای احترام سینهسپیا به دیوید لینچ
- انتقاد عباس یاری از تبلیغات مخرب شهرداری تهران
- از انیمیشن به عنوان یک رسانه هنری برای جذب گردشگر استفاده کنیم
- «زن و بچه» سعید روستایی به کن دعوت شد
- تعطیلی موقت پردیس تئاتر باغ کتاب تهران