سینماسینما، عزیزالله حاجی مشهدی
در جریان ساخت برخی از مستندها، فیلمساز فرصت مناسبی پیدا میکند تا با استفاده از مهمترین روشهای پژوهش، به حوزه مطالعات مردمشناسی وارد شود و از دریچه یک فیلم مستند پرکشش، مخاطب خود را با جاذبههای قومی و اقلیمی گوشههایی از این مرز و بوم آشنا کند. اگر مستندی بتواند با چنین رویکردی به مطالعه و بررسی یک پدیده فرهنگی بپردازد، از آنجایی که این بررسیها در بستر پژوهشی مردمنگارانه شکل میگیرد، در عمل به ساخت مستندی مردمنگار دست زده است.
رها فریدی، کارگردان فیلم مستند «چیچکا» (قصه شب)، در قالب یک مستند ۹۰ دقیقهای مردمنگار که به دلیل موضوع محوری خود، فضایی موسیقایی دارد، به روایت گوشههایی از زندگی پرفرازونشیب شاعر، نوازنده و خنیاگری بندرعباسی به نام ابراهیم منصفی معروف به ابرام پرداخته است که با وفاداری به اصلیترین ویژگیهای یک مستند مردمنگار، بهخوبی توانسته است از زاویه متفاوتی به چگونگی حضور و نقش تاثیرگذاری این هنرمند بومی بندرعباس که با اندکی مبالغه گاه از او به نام «نیمای هرمزگان» هم یاد کردهاند، بپردازد.
سازنده فیلم مستند «چیچکا»، اگرچه در هدفگذاری اولیه خود، قصد معرفی شخصیت و آثار موسیقایی و شعرها و ترانههای ابراهیم منصفی را در سر داشته است، با این همه، فراتر از یک مستند چهرهنگار کوشیده است تصویری از فضای فرهنگی، آداب و رسوم و نقش پررنگ موسیقی در زندگی آدمهای این بندر دیرساله نیز ارائه دهد. جایی که اگرچه در درازای تاریخ محل تلاقی فرهنگها و اقوام مختلفی از ایران و سایر مناطق جهان بوده، با این همه، هویت فرهنگی اجتماعی خود را بهخوبی حفظ کرده است.
«چیچکا» به عنوان اثری بهراستی مستقل و تجربی که شاید مناسبترین جای نمایش و رونمایی و معرفی آن نیز گروه هنر و تجربه باشد، با رویکرد مردمنگاری، به معرفی چهرهای پرداخته است که ممکن است حتی برای بسیاری از شنوندگان یا خوانندگان شعرها و ترانههای این هنرمند نیز ناآشنا باشد. فریدی در این مستند میکوشد ضمن معرفی چنین چهره پرتلاشی، به موضوع تاثیرپذیری بسیاری از هنرمندان فعال در موسیقی امروز بندرعباس از این خنیاگر بندری نیز بهدرستی اشاره کند. ساخته شدن مستندهایی از این دست، چه در زمان زندگی یک هنرمند و چه پس از مرگ او، میتواند نوعی پاسداشت و قدردانی از کار و تلاش یک چهره فرهنگی هنری باشد. بهویژه که میزان تاثیرگذاری کارهایی که در قالب دیداری شنیداری فیلم مستند یا سینمایی شکل میگیرد، برای مخاطبان جوان، بهمراتب بیشتر از کارهای نوشتاری و مکتوب خواهد بود. همچنین با توجه به تغییرات پرشتابی که به دلیل استفاده از بسیاری وسایل ارتباط جمعی جدید و رشد و رونق فضاهای مجازی، در سبک زندگی و سنتهای کهن مردمان این دیار رخ میدهد، اهمیت ساخته شدن چنین مستندهایی بیش از پیش برای ما آشکار میشود.
مستند «چیچکا» با همه امتیازهای مثبتی که دارد، در ترکیب نهایی اثر، بهویژه در استفاده از تصاویر کمی قدیمیتر (برگرفته از بایگانیهای تصویری) اثری چندان پروپیمان و غنی به نظر نمیرسد.
منبع: ماهنامه هنروتجربه

لینک کوتاه
مطالب مرتبط
- ۳ فیلم به اکران آنلاین «هنروتجربه» اضافه شد
- همان همیشگی/ نگاهی به فیلم «آنا»
- فیلمی متفاوت نه البته بینقص/ نگاهی به فیلم «گزارش یک قتل»
- گروتسک، مرزها، محدودهها و همپوشانیها/ معرفی کتاب گروتسک فیلیپ تامسن
- واقعا چه کسی این فیلم را ساخت؟/ «مرد سوم» از هر منظری فیلمی متفاوت است
- گوتیک آمریکایی/ نگاهی به فیلم «مادر» ساخته دارن آرنوفسکی
- من اقیانوسی را دوست دارم که تو را آفرید/ نگاهی به فیلم «سولاریس»
- خوشه های خشم/ نگاهی به فیلم «تاریخ خشونت»
- اسلحه ایستوود در دستان فلینی!
- مواجه شدن با خود در برابر اتاق آرزوها/ درباره «استاکر» ساخته آندری تارکوفسکی
- عاشقی کردن در آرامش/ نگاهی به فیلم «رضا»
- امی، رام نشد/ نگاهی به مستند «چیچکا»
- باش که صد صبح دمد زین شب امید مرا/ نگاهی به فیلم «رضا»
- فوبیاهای یک مرد تنها/ نگاهی به فیلم «تعارض»
- نانهای بیات/ نگاهی به فیلم «حوا، مریم، عایشه»
نظر شما
پربازدیدترین ها
آخرین ها
- تولیدات سینمایی در شهرهای قرمز متوقف شد
- انتشار پوستر جوایز آکادمی فیلم کوتاه ایران
- شهید آوینی را از عمق اندیشه به سطح ظواهر کشاندهاند!
- از اشتباه حمایت نکنیم
- درخواست کارگردان «اَنگل» از فیلمسازان
- روایتی از جامعهای که روی اعصاب است
- بفرمایید افطاری در رادیو
- تغییر زمان برگزاری اختتامیه «جایزه پژوهش سال سینمایی»
- زلاتان ابراهیموویچ در لایواکشن «استریکس و اوبلیکس» بازی میکند
- مجید موثقی عضو هیات داروران جشنوارهای سوئیسی شد
- محمد حمیدیمقدم: جشنواره سینما حقیقت پوستاندازی میکند
- بلژیک و کرهجنوبی میزبان «جنایت بیدقت» میشوند
- فیلم کوتاه «شکستن» مقابل دوربین رفت
- سکانس طلایی/ اُردت
- جشنواره شیرهای کن ۲۰۲۱ بهصورت مجازی برگزار میشود
- آیا جهان دوباره زنده خواهد شد؟
- چرا مستند «آقا مرتضی»، جنجالی و پرحاشیه شد؟
- «قطار آن شب» در بلژیک به نمایش درمیآید
- مردی که بسیار دوستش میداشتم
- «آسمان نیمه شب» برنده جوایز انجمن جلوههای بصری شد
- سم مندس بازیگر فیلم جدیدش را انتخاب کرد/ همکاری با اولیویا کولمن
- «خرچنگ» در فرانسه نمایش داده میشود
- فیلمبرداری فیلم سینمایی «کوزوو» با بازی فرهاد آئیش آغاز شد
- فیلمی با بازی شاهد احمدلو و بابک نوری فیلمبرداری «مهاجران چالهها» به پایان رسید
- سلامت معنوی کودکان در ماه رمضان در رادیو
- استقبال از «شنای پروانه» ادامه دارد/ رونمایی از پوستر جدید فیلم
- جایزه بهترین «فیلمساز نوظهور» جشنواره آمریکایی به افسانه سالاری رسید
- راهیابی مستند «میدان سابق جوانان» به بخش مسابقه جشنواره نوستالژیای میلان ایتالیا
- عبور از باتلاق/ نگاهی به فیلم «شنای پروانه»
- «یه وا» بهترین فیلم از نگاه تماشاگران در جشنواره ایتالیایی شد