کارگاه «خلق ایده؛ ساخت فیلمنامه» با حضور علی اکبر قاضی نظام؛ فیلمنامه نویس، استاد دانشگاه و جابر قاسمعلی فیلمنامهنویس به صورت جداگانه در موزه سینمای ایران برگزار شد.
به گزارش سینماسینما، در کارگاه اول که در سالن تمدن موزه سینما برگزار شد، علی اکبر قاضی نظام گفت: کتابی به اسم «بنویس تا اتفاق بیافتد» نوشته شده است که پیشنهاد میکنم آنرا بخوانید زیرا من معتقدم تا ننویسید هیچ اتفافی نمیافتد. به عنوان مثال، اگر بگوییم خلق ایده، در همان لحظه باید بتوانیم درباره آن بنویسیم و شروع به خواندن کنیم و نقطه نظرات دیگران را بپرسیم تا متوجه شویم که آیا ایده مورد نظرمان برای ساخت فیلم سینمایی مناسب است یا نیست.
وی با بیان اینکه بهترین فیلمهای سینمایی دنیا اقتباسی بوده اند، افزود: شما که امروز در موزه سینما سر کلاس من حضور دارید درواقع همکار فیلمنامه نویس من هستید و رابطه استاد شاگردی بین ما وجود ندارد. باید سعی کنیم زیاد بخوانیم و به این نقطه برسیم که خواندههایمان اجازه میدهد وارد سینما شویم و یا میتوانند از روی ایده ما برداشت کنند و فیلمنامه بنویسند.
قاضی نظام با بیان اینکه باید توجه داشته باشیم که نگاهها و دیدگاهها در مواجهه با قصهها متفاوت است، بیان داشت: ممکن است قصهای از دید من خوب نباشد اما از دید شما مناسب باشد و بتوانید آن را تبدیل به فیلمنامه کنید. یادم میآید از زنده یاد کیومرث پوراحمد سوال کردند این همه «قصههای مجید» را کار کردی فکر نکردی که شاید بتوانی «مهمان مامان» داریوش مهرجویی را بسازی؟ و پوراحمد در پاسخ گفته بود اتفاقا آن را خواندم و فکر نمیکردم از آن فیلمنامه دربیاید اما وقتی مهرجویی آنرا ساخت متوجه شدم فیلمنامه محکمی از آن درآورده است. بنابراین تفاوت نگاه در اینجا مشخص میشود که مهرجویی میتواند «مهمان مامان» را بسازد که فیلم قشنگ و جذابی است که به ذهن پوراحمد نرسیده بود اما کارهای دیگر هوشنگ مرادی کرمانی را توانست به بهترین شکل بسازد.
این استاد دانشگاه تاکید کرد: با فیلمنامه نویسان دیگر دائم صحبت کنید تا تجربیاتشان را در اختیار شما قرار دهند. من هنوز هم اگر فرصت داشته باشم در کلاس فیلمنامه نویسان دیگر شرکت و از تجربیات آنها استفاده میکنم زیرا امکان دارد نکته جدیدی بگویند که برای من مفید باشد. یادم میآید در باشگاه فیلمنامه نویسان ماهی یکبار جلسه تشکیل میدادیم و فرید مصطفی که در دانشگاه استاد ما بود در آن جلسات حضور داشت. مصطفوی حرف قشنگی زد که من هیچ جا آنرا نشنیده بودم. میگفت مواردی که در کلاسهای مختلف فیلمنامه نویسی میخوانید همه درست است اما نکته مهم این است که آنها باید ملکه ذهن شود تا در فیلمنامهها از آنها استفاده کنید که حرف بسیار درست و منطقی بود.
وی بیان داشت: روزی استاد دانشگاهم احمد ضابطی جهرمی کلاس تدوین گذاشته است و من در کلاس او حضور پیدا کردم درحالیکه در همان زمان با او داور فیلمنامه بودیم و زمانیکه من را دید گفت اینجا چه میکنی که در پاسخ به او گفتم آمدهام تا یاد بگیرم زیرا برایم مهم است که بدانم از تدوین در فیلمنامه چه استفادههایی میشود تا وقتی فیلمنامه می نویسم به تدوین هم دقت داشته باشم.
نقطه آغاز هر فیلمی با فیلمنامه نویس است
در کارگاه دوم که توسط جابر قاسمعلی برگزار شد، وی گفت: در سینما با حرفههای مختلفی مواجه هستیم که وقتی میخواهند کار کنند همیشه یک چیزی در اختیار دارند. به عنوان مثال، تهیه کننده فیلمنامه دارند که بر اساس آن عوامل را انتخاب میکند، کارگردان برای شروع کار فیلمنامه دارد، بازیگرها برای نقش خود متنی دارند که بر اساس آن نقش خود را تحلیل میکنند و … تنها کسی که برای شروع هیچ چیزی ندارد فیلمنامهنویس است درحالیکه نقطه آغاز هر فیلمی با فیلمنامهنویس است. فیلمنامه نویس از ایده شروع میکند و ایدههایی که فیلمنامهنویس برای شروع یک کار انتخاب میکند معمولا از راههای مختلفی استخراج می شوند.
وی خاطرنشان کرد: یکی از راههای یافتن ایده، تجربههای شخصی خود آدم است و در این میان خوابها خیلی مهم هستند به همین دلیل پیشنهاد میکنم خوابهایتان را بنویسید خیلی وقتها از خوابهای شما قصههای عجیبی درمیآید. اینگمار برگمان فیلم «ساعت گرگ و میش» را بر اساس خوابی که دیده بود ساخت.
قاسمعلی در بخش دیگری از صحبتهای خود با اشاره به اینکه تیترها معمولا عنوان ثابتی دارند، گفت: به عنوان مثال، اعتیاد یک تیتر است که درباره آن فیلمهای زیادی ساخته شده است که هیچ ربطی هم به هم ندارند. گوزنهای مسعود کیمیایی تیتر آن اعتیاد است، خونبازی رخشان بنی اعتماد هم درباره اعتیاد است اما قصههای آنها هیچ ربطی بهم ندارند موضوعاتی مانند طلاق، ازدواج، تولد و … تیترهایی هستند که بر مبنای آنها فیلمهای ایرانی و خارجی زیادی ساخته شده است که عمدتا هیچ ربطی بهم ندارند. باید توجه داشت وقتی چند نفر یک تیتر را دستمایه ساخت فیلم قرار میدهند بدین معنا نیست که همگی به یک نتیجه مشترک میرسند زیرا نتایج بر اساس دیدگاهها، شخصیتها، سلایق، پیشینه و … متفاوت خواهد بود.
فیلم«نیاز» برای یک عمر تاریخ سینمای ما کافی است
وی با بیان اینکه کیانوش عیاری در اوایل دهه ۷۰ فیلمی بنام «آبادانیها» را ساخته است، گفت: عیاری درباره ایده اولیه ساخت این فیلم گفته بود یکی از دوستانش ماشین پیکان داشت که با آن مسافرکشی میکرد و تنها وسیله گذران زندگی او بود، ماشین او را میدزدند که البته بعد از مدتی پیدا میشود. عیاری میگفت به فکرش رسیده بود که اگر این آدم در چهار ماهی که ماشین نداشت برای ارت گذران زندگی ماشین دیگری را میدزدید چه اتفاقی میافتاد؟ این همان بحثی است که میگویم جایی که واقعیت تمام میشود داستان شروع میشود.
قاسمعلی با اشاره به حضور علی اکبر قاضی نظام که در کارگاه وی در موزه سینما حضور داشت، گفت: بارها گفتهام قاضی نظام یک فیلم بنام «نیاز» دارد که برای یک عمر تاریخ سینمای ما کافی است زیرا فیلم بسیار خوبی است. در این فیلم دعوا بین دو پسر است که میخواهند یک شغل را حفظ کنند و هردو به آن شغل نیاز دارند. تبدیل غیرممکن به ممکن در فیلم این است که علی که به کار بسیار نیاز دارد مانند ریک در فیلم کازابلانکا عمل میکند وقتی زندگی رضا کارگر آذری را میبیند متوجه میشود او به کار نیازمندتر است و خودش را کنار میکشد. شخصیت، ماجرا، حرکت سه مولفهای هستند که در این فیلم به خوبی دیده میشود.
شایان ذکر است، جلسه دوم کارگاه جابر قاسمعلی روز دوشنبه ۲۵ اردیبهشت ساعت ۱۴ و علی اکبر قاضی نظام روز چهارشنبه ۲۷ اردیبهشت ساعت ۱۴ در موزه سینما برگزار میشود.

لینک کوتاه
مطالب مرتبط
- اولین نشان سپاس موزه سینما به بیژن محتشم اهدا شد
- مجوز ساخت سینمایی برای ۸ فیلمنامه صادر شد
- آیا فیلمی که پرفروش است میتواند ضد فرهنگ باشد؟ + ویدئو
- اولین دوره جشنواره آسمان در ایستگاه پایانی
- موزه سینما میزبان «محمود کلاری» میشود
- شبهای مستند با «جام حسنلو» در موزه سینما آغاز میشود
- نمایش فیلمی مرمت شده از «داریوش مهرجویی» در موزه سینما/ نمایش تصاویر پشت صحنه
- نگاهی تحلیلی به سینمای رسول ملاقلیپور در موزه سینما
- از سجاده آتش تا کارو با احمد مرادپور در موزه سینما
- در آستانه روز ملی سینما؛ نمایشگاه ۳۰ نما از سینماهای قدیمی در موزه سینما
- در آستانه روز ملی سینما؛ برگزاری سه رویداد ویژه توسط موزه سینما برگزار میشود
- در نکوداشت زنده یاد «خسرو سینایی» مطرح شد: سینایی در سینما شرافتمندانه زیست/ سینایی بنیانگذار مستند پرتره بود
- دیدار با علی نصیریان در موزه سینما
- نکوداشت زنده یاد خسرو سینایی در موزه سینما
- مسعود جعفریجوزانی: سینما بیش از هر هنر دیگری نیاز به بسترسازی دارد/ هر کدام از ما مانند اثر انگشت متفاوت هستیم
پربازدیدترین ها
- «سودابه»؛ فیلمی برخلاف ذائقهسازی مرسوم سینمای ایران
- «سودابه»؛ باورها و ترسها در اجتماع خشمگین
- حضور «مردهشور» در بخش مسابقه جشنواره ادینبورگ
- خروج کانون کارگردانان سینما از شورای صنفی نمایش/ برای رائد فریدزاده متاسفیم
- مهدی نادری در اینستاگرامش خبر داد؛ پیگیری سرقت یک فیلمنامه/ چگونه «دندان گرگ» به «پوست شیر» تبدیل شد
آخرین ها
- هایده صفییاری برگزیده جشنواره ترابیکا شد
- نمایش فیلم سینماگر ایرانی در ادینبورگ/ جشنواره بلغارستانی به «زیر سایه بلوط» جایزه داد
- نوجوانان و جوانان اوتیسم در نمایش «سجاد افشاریان»
- با حکم رئیس سازمان سینمایی؛ محمد حمیدیمقدم دبیر جشنواره نوزدهم «سینماحقیقت» شد
- با موافقت شورای پروانه فیلمسازی؛ مجوز ساخت چهار فیلم غیر سینمایی و سه فیلم سینمایی صادر شد
- جشنواره دانانگ به «بازی را بکش» جایزه داد
- نسخهای ناتمام از «فورد در برابر فراری»؛ چرا همکاری برد پیت و تام کروز منتفی شد؟
- آیا دنزل واشینگتن بازمیگردد؟/ دنباله «جزر و مد سرخ» ساخته میشود
- به بهانهی اکران «تنگه» در سینمای ایران/ اثری سرگرمکننده و سطحی
- «بالرین»؛ جهانی سراسر خشونت
- مهدی نادری در اینستاگرامش خبر داد؛ پیگیری سرقت یک فیلمنامه/ چگونه «دندان گرگ» به «پوست شیر» تبدیل شد
- فیلم افتتاحیه جشنواره ونیز مشخص شد
- بازیگران سریال «از یاد رفته» معرفی شدند
- «تابستانی که برف آمد» به اسپانیا میرود
- فوت بازیگر فیلمهای تارانتینو؛ مایکل مدسن درگذشت
- برای فعالیتهای هنری و اجتماعی؛ کیت بلانشت، یک جایزه تاریخی مهم میگیرد
- حضور «مردهشور» در بخش مسابقه جشنواره ادینبورگ
- اپوزیسیونسازی هدفمند؛ خطای راهبردی یا پروژه نفوذ؟
- ۶۰ میلیون تماشاگر در سه روز؛ «بازی مرکب ۳» رکورد تماشای نتفلیکس را شکست
- اکران «زن و بچه» به تعویق افتاد
- ادای احترام «پیر پسر» به داستایوفسکی، کارامازوف و پسرانش
- آیا «اودیسه»ی نولان موفقیت «اوپنهایمر» را تکرار خواهد کرد؟
- خروج کانون کارگردانان سینما از شورای صنفی نمایش/ برای رائد فریدزاده متاسفیم
- فیلمهایی که از نبود بازیگر لطمه میخورند/ ویترین شکسته
- رضا مردانی مدیرکل هنرهای نمایشی شد
- گزارش گیشه سینماها؛ «پیرپسر» صدر جدول فروش هفتگی/ فیلمهای خارجی دوباره اکران میشوند؟
- با حضور مریل استریپ؛ ساخت «شیطان پرادا میپوشد۲» آغاز شد
- «محاکمه گلدمن»؛ بخش بسیار کوچکی از واقعیت این روزها
- «سودابه» آنلاین اکران میشود
- «پیرپسر»؛ جلوهی صوتیِ تأویلپذیر