نشست «پروانه ساخت؛ بودن یا نبودن» برگزار شد.
به گزارش سینماسینما، به نقل از روابط عمومی خانه هنرمندان ایران، در ادامه برنامههای «دوشنبههای سینما» که بهصورت زنده در صفحه اینستاگرام خانه هنرمندان ایران برگزار میشود، دوشنبه ۱۲ خرداد نشست «پروانه ساخت؛ بودن یا نبودن» برگزار شد. فریدون جیرانی و مازیار میری مهمانان این نشست بودند و کیوان کثیریان نیز مدیریت برنامه را بر عهده داشت.
شورای پروانه ساخت برای کنترل تولید شکل گرفت
جیرانی در ابتدای این نشست در پاسخ به سوال کثیریان درباره پیشینه شورای پروانه ساخت و زمان شکلگیری آن گفت: پروانه ساخت در دوران پیش از انقلاب نیز صادر میشد؛ از مکانیزم آن اطلاعی ندارم اما مدارکی دیدهام که نشان میدهد در آن زمان فیلمنامه ارسال میشد و افرادی آنرا مطالعه کرده و پس از آن پروانه ساخت صادر میکردند. البته در آن زمان یک شورای وام نیز وجود داشت که فیلمنامهها را میخواندند اما به مدارکی نیز برخوردهام که مثلا پارس فیلم برای ساخت یکی از فیلمهایش درخواست پروانه ساخت کرده بود. پیش از تاسیس وزارت فرهنگ و هنر در دوران پیش از انقلاب، سناریو فیلمها به شورایی در وزارت کشور آن زمان ارسال میشد که آنرا میخواندند و مجوز صادر میکردند. یکی از اولین فیلمنامههایی که مهر مجوز را پای آن دیدهام، فیلمنامه فیلم «غفلت» علی کسمایی است؛ مهر وزارت کشور آن زمان بود و زیرش نوشته بودند با حذف برخی صحنهها و پایان، بلامانع است. این شورا پنج عضو داشته و تا جایی که اطلاع دارم، معینی کرمانشاهی و یک سینمادار و نماینده شهربانی هم از اعضای آن در وزارت کشور بودند.
وی ادامه داد: در سال ۵۸ امور هنوز نظم چندانی نداشت و در دوره مدیریت نجفی فیلمها ساخته میشد؛ پس از آن با حضور کلهر نظمی به امور داده شد و زمانی که ارشاد به دست خاتمی افتاد، شورای پروانه ساخت کاملا برنامهریزی شد. تا پیش از سال ۷۶ تصویب فیلمنامه یا در صورت لزوم اصلاح آن، در شورایی جدا از شورای پروانه ساخت انجام میشد و در زمان بهشتی نیز به همین ترتیب بود؛ به این ترتیب که پس از تصویب فیلمنامه تاییده آنرا به شورای پروانه ساخت میبردید تا پروانه دریافت کنید. شورای پروانه ساخت در آن زمان نظارت میکرد که چه کسی تهیهکننده، کارگردان و بازیگر فیلم است و گاهی در انتخاب بازیگر هم دخالت میکردند و میگفتند فلان بازیگر مشکل دارد و او را عوض کنید. اما پس از سال ۷۶ همه این موارد و تصویب فیلمنامه کنار گذاشته شد و همین شورای فعلی با ترکیب صنف و دولت تشکیل شد. اینها هم سناریو را میخواندند و نظر میدادند اما لازم نبود پیش از آن از شورای دیگری تصویب فیلمنامه را دریافت کنیم.
این فیلمساز اضافه کرد: شورای پروانه ساخت به همین ترتیب باقی ماند و ساختار آن به مدیریت هر دوره و نگاه آن نیز بستگی دارد. اگر مدیریت مانع زیادی ایجاد نکند طبعا فیلمنامهها زودتر تصویب میشود و اینطور نیست که بگوییم قاعده خاصی وجود دارد که شورا بر اساس آن حرکت میکند. شورای پروانه ساخت از هفت نفر تشکیل میشود که دو نفر آنها از صنف و پنج نفر نمایندگان دولت هستند. در شش ماهی که من در شورا بودهام بیشتر فیلمنامهها تصویب شده است چون مدیریت فعلی علاقهای به مانعتراشی ندارد. به هر حال اعضای شورا سلیقههای مختلف دارند و بعضی از اعضا این رسالت را برای خود قائلند که فیلمنامهها را اصلاح کنند.
جیرانی در پاسخ به این سوال که نیت اصلی تشکیل شورای پروانه ساخت از ابتدا چه بوده است، گفت: شورای پروانه ساخت برای کنترل تولید شکل گرفت. در دهه ۶۰ هم فارابی و هم وزارت ارشاد فیلمنامه را میخواندند و تصویب میکردند. مشکل آنها این بود که کدام کارگردان با کدام تهیهکننده کار میکند و صلاحیت کارگردان و تهیهکننده و بازیگر و دیگر عوامل فیلم را مدنظر داشتند. بنابراین همه چیز از فیلمنامه گرفته تا بقیه موارد کاملا کنترل میشدند تا در نهایت پروانه ساخت صادر شود.
کارگردان «قرمز» ادامه داد: شورای پروانه ساخت از دل یک نگرانی بیرون میآید؛ همین حالا میبینید در مورد فیلمنامههایی که تصویب میشوند عدهای معتقدند نظارت باید سختگیرانهتر باشد. دولت بنا را بر این گذاشته که زیاد سخت نگیرد اما این نگرانی همیشه همراه آنهاست که مبادا فیلمی بیرون بیاید که مشکلساز شود؛ در حالیکه شورای پروانه نمایش هم وجود دارد که میتواند جلوی فیلمها را بگیرد. فکر نمیکنم هیچ کجای دنیا شورایی با این شکل و شمایل شورای پروانه ساخت وجود داشته باشد، مگر جاییکه بخواهند از دولت کمک مالی دریافت کنند و دولت هم بابت پولی که پرداخت میکند سناریوی فیلم را هم میخواند، نه اینکه در پی صدور مجوز باشد. اما در اینجا شما میخواهید با پول خودتان فیلم بسازید و باید مصوبه آنرا هم از یک شورا بگیرید.
شورای پروانه ساخت بیشتر مشغول امور ممیزی است
عضو شورای پروانه ساخت افزود: شورای فعلی با این شکل و شمایل از نظر تاریخی زمانش به پایان رسیده است. اما به هر حال نگرانیهایی وجود دارد و تهیهکنندهها نیز میترسند. همانطور که در مورد کتاب هم میخواستند مجوز را بردارند و عدهای نگران شدند، در سینما هم اگر بخواهند مجوز را بردارند عدهای نگران میشوند چون معتقدند ما مجوز که داشته باشیم هم جلوی ما را میگیرند و اگر مجوز نداشته باشیم چه اتفاقی خواهد افتاد. فکر میکنم اگر مجوز حذف شود آدمها محافظهکارتر خواهند شد.
وی در مورد نحوه کار شورای پروانه ساخت گفت: در چند ماهی که در شورای پروانه ساخت حضور داشتهام بیشتر میبینم که به کار ممیزی پرداخته میشود تا مسائل فنی فیلم، و دوستان چندان وارد مسائل فنی نمیشوند. در مورد فیلمنامههای فیلمهای عامهپسند که قرار است برای عموم به نمایش در آید، دوستان حساسیتهایی نشان میدهند که مثلا آیا ممکن است فیلمنامه در زمان ساخت شکل خاصی پیدا کند؟ اما در مورد فیلمنامههای اجتماعی یا فیلمنامههایی که شکل درستتری دارند، این حساسیتها کمتر است. به هر حال اسم فیلمنامهنویس و فیلمساز نیز در نگاه جمع شورا موثر است. به هر حال نگاه به یک فیلمساز شاخص، متفاوت است و اگر فیلمسازی بخواهد فیلم اولش را بسازد حساسیت بیشتری وجود دارد.
جیرانی اضافه کرد: من و آقای شاهسواری بهعنوان نمایندگان صنف در شورای پروانه ساخت معمولا با اکثر فیلمنامهها موافقت میکنیم. ما در پی ممیزی نیستیم چون هم من و هم آقای شاهسواری معتقدیم که شورای پروانه ساخت بیخود است و نباید تشکیل شود. اما به یک قانون احترام گذاشتهایم و بهعنوان نمایندگان صنف در این شورا حاضر شدهایم و سعی میکنیم تا جای ممکن نظرات شورا را تعدیل کنیم و جوانان و فیلمنامههای خوب یا متوسط در این مسیر گیر نکنند. فکر میکنم در جاهایی هم من و هم دیگر دوستان که پیشتر حضور داشتهاند توانستهایم به این هدف برسیم. فراموش نکنید که مدیریت فعلی نیز حسن نیت دارد و در این موارد نقش افراد بسیار موثر است. یک فرد ممکن است در جمع بتواند تاثیرات خوبی بگذارد و مدیریت نیز کمک میکند و میتوانم بگویم که فیلمنامههای کمتری رد شدهاند.
نظر دادن درباره فیلمنامه باید حذف شود
کارگردان «پارک وی» ادامه داد: اگر شورای پروانه ساخت وجود نداشته باشد سینمای ایران شکل طبیعی خود را پیدا میکند. من معتقدم که این شورا مسیر را غیرطبیعی میکند. نگرانیهایی که برای برخی افراد وجود دارد نیز اصلا بهوجود نمیآید چون تهیهکنندگان بالغ و فیلمسازانی آگاه داریم. فیلمساز و تهیهکنندهای که ده بیست سال مشغول فیلمسازی بوده است به ممیزیها و خطقرمزها آگاه است. الان گاهی اوقات سلیقهها مانع میشود که منِ نوعی کارم را شروع کنم. اما در آنصورت من هم میتوانم کارم را انجام دهم و کار خوبی هم باشد و دچار موانع بیخود سلیقهها هم نخواهم شد.
وی افزود: در مورد فیلمسازانی که میخواهند فیلم اول خود را بسازند هم تهیهکننده میتواند مشکل را حل کند. ما مسائل را خیلی پیچیده میکنیم در حالیکه خیلی راحت میتوانیم بگوییم فیلماولیها با تهیهکنندگانی که از نظر ارشاد حرفهای و باسابقهاند کار کنند و این خودش فیلمساز را کنترل میکند و اجازه نمیدهد دچار اشتباه شود. یعنی میتوان پروانه ساخت صادر کرد اما نظارت پروانه را حذف کرد. میتوانیم جایی برای ثبت پروانه داشته باشیم که مدارک به آنجا تحویل داده شود تا آنرا با قوانین تطبیق دهند و بگویند کارتان را شروع کنید، اما دیگر نیازی به خواندن سناریو و نظر دادن در مورد آن نباشد. خواندن سناریو و نظر دادن درباره آن باید کمکم برداشته شود.
جیرانی توضیح داد: برخی نگرانند که اگر پروانه ساخت حذف شود فیلمهایی سخیف ساخته شوند؛ اما به نظر من، در صورت برداشتن پروانه ساخت، فیلمهای کمارزش خودشان ریشه همدیگر را میزنند. وقتی تماشاگر از این فیلمها استقبال نکند، ساخته هم نخواهند شد. تا الان هم دولت نتوانسته جلوی این فیلمها را بگیرد، بلکه خودِ فیلمها جلوی همدیگر را گرفتهاند. یعنی فیلمهایی شکست خوردهاند و فیلمسازان به سمت ساخت فیلمهای بهتر رفتهاند.
نمیتوان جلوی تفکر جدید نسل جوان را گرفت
وی در پاسخ به این سوال کثیریان که آیا شورای پروانه ساخت مانعی بر سر راه سینمای مستقل از نظر اندیشه نیست، گفت: از نظر فکری و اندیشه، طبیعتا اگر پروانه ساخت حذف شود بسیاری از فیلمسازانی که شاید در حال حاضر مشکل داشته باشند، مسائلشان حل شود. اما در دنیا معمولا فیلمساز مستقل را با توجه به تامین سرمایه بهشکل شخصی مشخص میکنند. در ایران از نظر فکری هم از عنوان سینماگر مستقل استفاده میشود و از آنطرف همه فیلمسازان ما معتقدند که از نظر فکری مستقلاند. شاید استفاده از عنوان سینمای اندیشه بهتر از سینمای مستقل باشد. اگر پروانه ساخت حذف شود، پروانه نمایش میتواند کار خودش را بهصورت کامل و طبیعی انجام دهد که البته نباید سلیقهای عمل شود.
وی در مورد موضع کانون کارگردانان نسبت به ورود نیروهای جدید گفت: همه صنفها ناگزیرند که بهتدریج نیروهای جدید را بپذیرند. تفکر جدید میآید و هیچکس نمیتواند جلوی تفکر جدید نسل جوان را بگیرد. سینمای آینده در اختیار این نسل جدید قرار خواهد گرفت. جیرانی در پایان درباره فیلم «آشفتهگی» گفت: «آشفتهگی» تجربهای بود که دوست داشتم آنرا پشت سر بگذارم و تجربهها نیز گاهی موفقاند و گاهی ناموفق؛ هرچند برای سن و سال من تجربه سختی بود.
سینما میدان مین است
پس از آن مازیار میری در پاسخ به سوال کثیریان درباره کارکرد شورای صدور پروانه ساخت در دهه فعلی گفت: پس از حضور سیفالله داد و گفتگوهایی که با اهالی سینما داشت، تصویب فیلمنامه از میان برداشته شد. در آن زمان برای تصویب فیلمنامه شرایط حادی بهوجود آمده بود؛ به این ترتیب که فیلمسازانی که میخواستند فیلم بسازند و احساس میکردند فیلمنامه آنها تصویب نخواهد شد، مجوز یک فیلمنامه دیگر را میخریدند و با آن به شورای پروانه ساخت میرفتند و پروانه ساخت میگرفتند. درون آن نیز دخالتهایی بهوجود میآمد و شما باید همه عوامل را معرفی میکردید، عکس بازیگران و تست گریم آنها را ارائه میکردید. اگر تست گریم مهر نمیشد شما اصلا نمیتوانستید فیلم بسازید.
وی ادامه داد: در دوره سیفالله داد اقداماتی صورت گرفت تا بتوانند ساخت فیلم را سهل و آسان کنند. این روند ادامه پیدا کرد تا دوره شمقدری که کمی متوقف شد چون نماینده صنف دیگر نتوانست و به شورا نرفت و آنها خودشان عوامل را انتخاب کردند و چیدمان تغییر کرد. تغییری نیز در پروانه ساخت اتفاق افتاد؛ طبق قانونی که در هیات دولت تصویب شده، اعضای شورای پروانه ساخت پنج نفر هستند؛ سه نفر از دولت و دو نفر از صنف. در دوره شمقدری تعداد اعضا به هفت نفر رسید و پنج نفر نماینده دولت شدند و این کار بچههای صنف را سخت کرد. صدور پروانه ساخت هیچگاه قطع نشده است، فقط فیلمنامه بود که قطع شد.
کارگردان «سعادتآباد» اضافه کرد: تمام دوستانی که در گذشته و حال از طرف صنف در این شورا حاضر شدهاند، تلاش میکنند که بخش حرفهای سینما کار خودش را به نحو احسن انجام دهد. ما همه تلاش کردهایم که دوستان را مجاب یا آگاه یا آشنا کنیم که یک فیلمنامه چگونه و توسط چه کسانی ساخته میشود. در سه دوره اخیر تلاش کردهایم که فیلمسازان معتبر و دارای پیشینه، دیگر فیلمنامه کامل را ارائه نکنند. اصغر فرهادی با دو صفحه فیلمنامه پروانه ساخت گرفت یا کیانوش عیاری پروانه ساخت فیلم آخرش را با چهار صفحه فیلمنامه دریافت کرد. مدیریت جلسه شورای پروانه ساخت توسط معاون سازمان سینمایی صورت میگیرد و مدیریتی که جلسه را برگزار میکند مهم است. تمام تلاش اعضای صنف در این شورا اینست که سینمای حرفهای فیلم بسازد و از نسل جدیدی که وارد سینما میشود مراقبت و محافظت کند.
میری ادامه داد: در دوره چهار سال و نیمهای که در این شورا بودم، ما یک عهد کرده بودیم که مواظب باشیم سینمای مبتذل شرایط خیلی زیادی در چرخه اکران نگیرد. اما تمام تلاشمان را بکنیم که فیلمسازانی که علاقمندند فیلمشان را بسازند بدون مشکل این کار را انجام دهند. چیزی باب شد که هنوز هم ادامه دارد؛ اینکه اگر با فیلمی مساله دارند اجازه دهند که اعضای پروانه ساخت کمک کنند و با آنها گفتگو کنند و بهسرعت امضای رد نکنیم. این اتفاق زیاد افتاد و همه اعضای شورای پروانه ساخت مامور میشدیم و میرفتیم گفتگو میکردیم تا فیلم با کمترین تغییرات شکل خودش را بگیرد.
این فیلمساز افزود: من معتقدم سینما یک میدان مین و کار سختی است. باید اجازه دهیم بازار مشخص کند که من فیلمساز هستم یا نیستم. دوستان ما در وزارت ارشاد و خانه سینما و شورای عالی تهیهکنندگان باید به این باور برسند که در این سالها نسل جدید درجه یکی وارد رشتههای مختلف سینما شده است. اگر منکر حضور آنها باشیم و اجازه ندهیم بهراحتی فیلم خود را بسازند، سینمای ما محافظهکار و سطحی میشود. پروانه ساخت به شکل فعلی دیگر کارایی ندارد و نمیتواند داشته باشد. اول از همه باید اعتبار تهیهکننده را به او برگردانیم و تهیهکننده حرفهای و مسئولیتپذیر شود تا فیلمها درست ساخته شوند. پروانه ساخت باید تبدیل به یک دبیرخانه ثبت شود که ما برویم آنجا ثبت کنیم که من میخواهم این فیلم را بسازم و تمام؛ اینهم فقط به لحاظ سرمایهگذاری است که پروانه ساخت حافظ سرمایهگذاری شود. در واقع ثبت قانونی شبیه به دفترخانه در آنجا انجام شود تا سهم هر کسی مشخص باشد.
کارگردان «پاداش سکوت» ادامه داد: شیوه فیلمسازی تغییر کرده و مثل سابق نیست که افراد بخواهند فیلمنامه بدهند و نگاتیو بگیرند. بنابراین معنای فیلمساز فیلم اولی هم تغییر کرده و بسیاری از آنها را که به اسم فیلماولی معرفی میکنند در واقع فیلم اولشان نیست. فارابی باید مثل یک کمپانی عمل کند و بگوید من میخواهم به تو پول بدهم پس باید فیلمنامهات را بخوانم و این طبیعی است. در تمام جهان همینطور است و شرکتها و دولتها میگویند بروید فیلمتان بسازید ولی اگر کمک مالی میخواهید باید فیلمنامه را بخوانیم و تایید کنیم.
مسئولیت کار باید به تهیهکنندگان سپرده شود
میری اضافه کرد: تقاضا برای پروانه ساخت فیلمهای اجتماعی درجه یک به مرور کمتر شده است. چون سرمایهگذاران سراغ آن نیامدند و سینماداران اکران نکردند و تهیهکنندگان دیگر به این فیلمها علاقه نداشتند و تقاضایی برای ساخت این فیلمها داده نمیشد. فیلمسازان سراغ فیلمهایی رفتند که بتوانند آنرا اکران کنند. این مساله باید با اکران و سینما حل شود و ربطی به پروانه ساخت ندارد. ضمن اینکه میبینیم در مورد بعضی فیلمهای خوب اجتماعی صدای اعتراض از جاهایی بلند میشود ولی در مورد فیلمهای کمدی که جملات هجو و مسالهدار دارد کسی نمیپرسد چرا. پس این اشکال دیگری است که به جاهای دیگری وارد است.
عضو سابق شورای صدور پروانه ساخت گفت: من معتقدم باید پروانه ساخت برداشته شود و تهیهکنندگان را درجهبندی کنیم و مسئولیت تهیهکننده را بالا ببریم و تشخیص ساخت فیلم را به او بسپاریم و به فیلمسازی که فیلمهای موفقی دارد هم بگوییم برو فیلمت را بساز. در اینصورت اگر تهیهکننده با یک کارگردان فیلماولی کار کرد که موفق نبود و شرایط اکران نداشت و به فستیوالی راه نیافت، درجهبندی او را تغییر دهیم و بگوییم طرح را بیاورد بخوانیم. هم صنف و هم وزارت ارشاد باید جرات پیدا کند و مسئولیتپذیر باشد. اما مهم است که جلوی ورود نیروهای جوان را نگیریم، همانطور که الان میبینیم برخی از همین جوانان در کار تهیهکنندگی خیلی موفق عمل میکنند.
وی در پاسخ به سوال کثیریان درباره موضع خانه سینما نسبت به کارگردانان جوان، شیوه تعیین کارگردانان فیلماولی و تفکیک ویدیویی غیرویدیویی توضیح داد: این قانون غلطی است که وجود دارد. البته بعضی از دوستان خیلی وقتها خودشان میخواهند مجوز ویدیویی بگیرند شاید چون احساس میکنند گرفتن آن راحتتر است. خیلی از دوستان خودشان پول ساخت فیلم را جور کردهاند و علاقمند نیستند تهیهکنندهای در کار باشد و با موفقیت هم فیلمشان را تهیه میکنند. یعنی برای اینکه با تهیهکنندهای وارد مذاکره نشوند و سراغ پروانه ساخت نیایند، در بخش ویدیویی کار میکنند. اما اینکه بگوییم نمایندگان خانه سینما در شورای پروانه ساخت جلوی جوانان را میگیرند، بیاخلاقی است. خروجی این سالها نشان میدهد که نمایندگان خانه سینما تلاش کردهاند که جوانان راحتتر مجوز بگیرند و فیلمهای ساختهشده هم موید آن است. ما در شورای پروانه ساخت تلاش کردهایم کسانی که با عوامل جوانتر کار میکنند بتوانند کارهای بهتری بکنند. دوستان در صنوف مختلف مذاکره کردهاند تا راه برای افراد باز شود. مثلا در مورد فیلمبردار مذاکره صورت گرفت که اگر کسی دوست دارد با فیلمبرداری کار کند که برای اولینبار میخواهد این کار را انجام دهد، به خودش مربوط میشود و نباید جلوی او را گرفت. به شخصه اعتقاد دارم که یک نسل جوان درجه یک دارد وارد سینمای ایران میشود.
اعضای صنف باید در شورای پروانه نمایش باشند
میری درباره احتمال شکلگیری رانت با وجود شورای پروانه ساخت گفت: من معتقدم نیازی به پروانه ساخت نیست و این صرفا باید یک دبیرخانه باشد که نشان بدهد چند فیلم در حال ساخت است. در مورد وام و کمک مالی هم فکر میکنم فارابی باید به یک کمپانی تبدیل شود. مسئولیتپذیری کارگردان و تهیهکننده و همینطور بازار تعیین خواهد کرد که راه آنها ادامه خواهد داشت یا نه. البته باید تلاش کنیم که شرایط اکران هم حل شود و رانتهای موجود از بین برود. باید به تهیهکننده اطمینان کنیم و او تشخیص بدهد که یک نفر کارگردان است یا نیست. در نهایت محصول کار نشان خواهد داد که تهیهکننده درست عمل کرده است یا نه.
این فیلمساز در مورد صدور پروانه ساخت و سپس توقیف برخی فیلمها در مرحله نمایش گفت: پایین پروانه ساخت نوشته شده است دریافت پروانه ساخت لازمه دریافت پروانه نمایش نیست. پس هیچ تضمینی ندارد و شما چه پروانه ساخت بگیرید چه نگیرید، میتوانند فیلم شما را توقیف کنند یا نکنند. در مورد پروانه نمایش معتقدم حضور صنف که در الان در شورای پروانه ساخت الزامی است، باید در پروانه نمایش الزامی باشد. در حالیکه در حال حاضر الزامی نیست و رییس سازمان سینمایی اختیار دارد که از صنف انتخاب کند یا نکند. نمایندگان صنف در شورای نمایش باشند و مذاکرات را آنجا انجام دهند چون در آنجا با یک فیلم تمامشده طرف هستند. در شورای پروانه ساخت هر چقدر هم بخوانیم نمیتوانیم فکر کنیم که دقیقا چه اتفاقی میافتد. ضمن اینکه با این کار استقلال کارگردان را هم سلب میکنیم و میگوییم باید عین متن را بسازی. در حالیکه ممکن است کارگردان بخواهد سر صحنه چیزی را تغییر دهد.
میری اضافه کرد: پس باید شورای پروانه ساخت حذف شود، همانطور که تصویب فیلمنامه حذف شد. باید یک دبیرخانه تاسیس شود و تلاش کنیم اعضای صنف در شورای پروانه نمایش حضور داشته باشند و قانونی شود و در آنجا برای نمایش فیلم مذاکره کنیم. البته بعضی از مخالفتها از درون خود صنف میآید و بعضی از دوستان تهیهکننده و کارگردان علاقمند به چنین کاری نیستند و بهدلیل نگرانیهایی که دارند ترجیح میدهند پروانه ساخت بگیرند. من معتقدم تهیهکنندگان و کارگردانهای باشعوری داریم که بازار و زمانه خود را میشناسند و در کارشان اعتبار دارند. باید اجازه دهیم با اندیشه خودشان فیلم بسازند و از سوی دیگر نمایش بازار را اصلاح کنیم و سبد درستی بچینیم، و اینگونه نباشد که هفت فیلم کمدی همزمان به نمایش در بیایند و فیلمهای اجتماعی ما له شوند.
وی در پایان گفت: قانون اساسی ما میگوید ساخت یک کار تصویری احتیاجی به مجوز ندارد و انتشار آن است که مجوز میخواهد اما الان از بدو کار به این ترتیب شده است. پیشینه کار را که مطالعه کنیم میبینیم در گذشته حتی باید اعلام میکردید بازیگر شما کیست و در شورای پروانه ساخت به شما میگفتند فلان بازیگر پررو شده است و با او کار نکنید. به هر حال ما مرحله مرحله جلو میرویم و امیدواریم مسائل حل شوند. الان هر فیلمنامه را باید سه عضو شورای پروانه ساخت بخوانند و راجع به آن نظر دهند.
منبع: سایت خانه هنرمندان