سینماسینما، انسیه نجفینشلی
روایت عشق در لایه زیرین قصه جنگ و بمباران، در سرزمینی افسانهای که همواره عاشقانهها، تصویری جداییناپذیر از افکار و تصورات مردمش دارد، همانا بیان حماسی عشقهای شکلگرفته در پناهگاههای جنگی و شبهای تاریک هشت سال درد و دود و آژیر سفید و قرمز، در فیلم «بمب؛ یک عاشقانه» است. در روی زمین داد و قال و جنگ و کشتار و خاک و خون ادامه دارد و جاری است و در خانه نیمهتاریک و مخروبه و پناهگاه مردم ترسیده شهر، عاشقان با لبخند و نگاههای دزدکی و شرمگین، رمز و راز گویان، کلیت دعواهای بیرون از قلب و روح لطیفشان را به سخره میگیرند.
روایت فیلم دو لایه دارد، دو بافت موازی که در دو جاده نامتجانس و رودرروی هم به پیش میروند. بافت حماسی با رویکرد جنگ و دفاع مقدس و نزاع بر سر تمامیت ارضی و خاک و وطن و اعتقاد، در لایه بیرونی قصه روایت میگردد و بافت زیرین در رثای خلسههای عاشقانه دو کودک به عنوان نمایندگان نسل پیشرو زمان، و همچنین دعواهای شیرین و ناز و نوازشهای جنگجویانه زوج مشکلدار داستان شکل میگیرد.
در کنار این دو بافت روایی که به موازات یکدیگر از اول تا پایان فیلم به پیش میروند، قصههای کوچک و بزرگ دیگری با رویکرد اجتماعی، سیاسی، آموزشی و تربیتی، دایرههای روایت را تکمیل میکند و رشتههای ازهمگسیخته این دوایر با مرکزیت دو عنصر جنگ و عشق، در زیر ساختمان لایهلایه روایت، با درایتی محکم و روایتی لطیف و نرم، به هم میرسند و پیوندی آرمانی با یکدیگر برقرار میکنند.
بنمایه طنزی لطیف و شیرین در بافت تلخ و رنجنامه بمبهای شبانه و لرزشهای دهشتناک پرواز خفاشهای جنگی دشمن، تلخی و سنگینی روایت حماسی را به آرامشی خلسهوار و عاشقانه متصل میکند. در کنار شیطنتهای کودکانه و نصایح و تنبیهات آموزگاران و تلخندهای اجتماعی و سیاسی و حماسی روایت قصه، در تاریک و روشن خانه دل زوج فیلم، دلخوریها و بحثهای زندگی مشترک و مشکلات ایشان که بازتاب درددل نسلی خاص است، منعکس میگردد. در دل روایتی حماسی عاشقانه، آسیبشناسی رابطهای شکننده و رو به نابودی، شاکله خانهای نمادین و کوچک و خاکگرفته در قلب شهری جنگزده را به رخ میکشد. به عبارتی، در هیاهوی شهری بزرگ و رقص بمب و موشک و آژیر و شکستن دیوار صوتی با هواپیماهای دشمن، قلبهایی شکسته در خانهای کوچک، به ترمیم چینیهای بندزده عشق میپردازند و نگاههایی معصوم در پناهگاه به هم گره میخورند و جنگ را سبب پیدایش و زایش غنچه لطیف عشق خود میدانند.
نگاه شاعرانه فیلم به جنگ با کنایه و موشکافی به وضعیت سیستم آموزشی و تقابل بینش و دیدگاه نسل مورد بررسی و مدارس آن برهه با فضای آموزشی و نسلهای بعدی میپردازد و میتوان ردپای اجتماع امروز را در فضای قصه دید. فیلم علاوه بر روایت اتمسفر خاص و تلخ اجتماعی آن دوران، به رونمایی نسلی میپردازد که دیوارهای پر از شعار را پیش چشم دارد و روش جایگزینی برای ابلاغ ماهیت دیوارنوشتهها برای آموزش و اعتلای بینشها وجود ندارد.
روایت فضای تلخ، فیلم را به قصهای ضد جنگ تبدیل نمیکند، بلکه با ایجاد حس نوستالژی برای نسل سوخته کنونی که دوران جنگ را دردمندانه لمس کردند، پیشنهاد میدهد که نسل جدید میتواند امیدوارانه به جلو حرکت کند و پسربچه عاشق نماینده نمادین آن نسل رو به جلوست. روایت و بافت و ساختار قدرتمند و حسابشده با تصاویری که از دکوپاژ و میزانسن مناسب به هم میرسند، از طریق مونتاژی همگن و موسیقی مناسب شکل نهایی اثر را انسجام میبخشد و بازیهای خوب این یکپارچگی را قوام میدهد.
منبع: ماهنامه هنروتجربه
لینک کوتاه
مطالب مرتبط
- هدیه نوروزی سوینا؛ انتشار نسخه ویژه نابینایان «پدرخوانده» با صدای پیمان معادی
- پیمان معادی با «افعی تهران» خوش درخشید
- جزئیات سریال «افعی تهران» اعلام شد
- ساخت نسخه ویتنامی فیلمی با بازی پیمان معادی و نگار جواهریا
- «بی سر و صدا» ساخته شد/ رونمایی از نخستین تصویر پیمان معادی با گریم متفاوت
- ابد و صد روز/ نگاهی به فیلم «برادران لیلا»
- اسامی فیلمهای بخش پانورامای برلین اعلام شد/ پیمان معادی در نقش یک کشتیگیر پناهنده
- دلیل غیبت فرهاد اصلانی در جشنواره کن به روایت پیمان معادی
- عذرخواهی پیمان معادی برای واکنش دیرهنگام به حادثه متروپل: ما جا ماندیم
- پیمان معادی پاسخ میدهد؛ واکنشها به اتهام دو بازیگر زن به سعید پورصمیمی چه بود؟
- واکنش پیمان معادی به حاشیههای مربوط به نوید محمدزاده در جشنواره کن
- پیمان معادی: پیش از جشنواره کن فرصت برای اعمال همه ممیزیها نبود/ مشکل «برادران لیلا» با تعامل حل میشود
- آغاز فیلمبرداری سریال «بلیط یک طرفه» از اکتبر/ پیمان معادی با ارکان پتککایا همبازی میشود
- وراثت و جنسیت/ یادداشت منتقد اسکرین دیلی بر فیلم «برادران لیلا»
- پروانه ساخت برای پیمان معادی و دو تهیهکننده دیگر صادر شد
نظر شما
پربازدیدترین ها
- یادداشت محمد حقیقت؛ چه کسی به نخل طلا نزدیک میشود؟/ درباره فیلم اول کارگردان زن فرانسوی
- فیلمهای ۱۵ روز سینماگران کن معرفی شدند/ جای خالی سینمای ایران در این بخش
- صدور پروانه ساخت سینمایی برای پنج فیلمنامه
- محمد یغمایی با «شورش ذهن» به عمارت نوفل لوشاتو میآید
- احیای ناپلئون در کن/ نخستین نمایش جهانی نسخه ترمیمشده «ناپلئون به روایت ابل گانس» در جشنواره
آخرین ها
- احیای ناپلئون در کن/ نخستین نمایش جهانی نسخه ترمیمشده «ناپلئون به روایت ابل گانس» در جشنواره
- میراث نفرینشده/ نگاهی به فیلم «پنجه آهنین»
- «استودیو جیبلی ژاپن» برنده دومین نخل طلای افتخاری جشنواره کن
- در برنامه «خط فرضی» مطرح شد؛ هنرمند اگر جهانبینی داشته باشد خفه نخواهد شد
- معرفی داوران دو بخش مستند و نماهنگ جشنواره ملی فیلم اقوام ایرانی
- صدور پروانه ساخت سینمایی برای پنج فیلمنامه
- اکران آنلاین غیرمنصفانه و ناعادلانه است/ چرا «کاپیتان» قربانی شد؟
- محمد یغمایی با «شورش ذهن» به عمارت نوفل لوشاتو میآید
- محصول ۵۲ میلیون دلاری سینمای کره؛ ورنر هرتسوگ صداپیشه انیمیشن بونگ جونهو میشود
- قهرمانی مقتدرانه تیم ملی کشتی فرنگی در رقابتهای آسیایی با حمایت همراه اول
- «مجنون آن لیلی» هفته آینده روی صحنه میرود
- اولین حضور بینالمللی «چوپان» در یک جشنواره آلمانی
- بزرگداشت اصغر فرهادی در جشنواره کلمبیایی
- فیلمهای ۱۵ روز سینماگران کن معرفی شدند/ جای خالی سینمای ایران در این بخش
- داوران بخش فیلمهای داستانی کوتاه جشنواره ملی فیلم اقوام ایرانی معرفی شدند
- «آنیتا، گمشده در اخبار» بهترین انیمیشن کوتاه کلیولند شد/ واجد شرایط رقابت در اسکار
- در چهل و دومین دوره؛ «انگشت طلا» ۶ جایزه از جوایز فیلم هنگکنگ را برد
- مرور آثار داریوش مهرجویی در مسکو
- «تمساح خونی» ۴۰ روزه ۱۰۰ میلیاردی شد
- نگاهی به مینی سریال رژیم
- چرا فیلمهای نوستالژی دهه شصتی همچنان محبوب هستند؟
- نیکی مظفری و بهنام شرفی همبازی شدند/ رونمایی از پوستر نمایش «مرگ با طعم نسکافه»
- راهیابی«پیچ تاریخی» به جشنواره بینالمللی فیلم مسکو
- ساخت مستند فرمانده لوطی ها آغاز شد
- اکران «قویدل» در هنر و تجربه
- «نگین سیاه» محمدعلی سجادی بهترین انیمیشن جشنواره سنتمونیکا شد
- والتر هیل با یک فیلم نوآر برمیگردد/ ادامه بزن بزن در ۸۴ سالگی
- سینمای ایران مسافر کره جنوبی شد
- استخدام ۳ قهرمان کشتی کشور در همراه اول
- «بعد از رفتن» و «روایت ناتمام سیما» مسافر مسکو شدند