متاسفانه تصور می کنم با وجود تاکید سیاستگذاران فرهنگی و اهالی سینما، تاکنون سینمای ایران به راهکاری جدید و مشخص برای عملی کردن این حمایت ها نرسیده است. فیلمساز اول، احتمالا بعد از چند سالی کار در فضای فیلم کوتاه یا پشت صحنه سینما، روند مشخصی را برای ورود به فضای سینمای بلند طی نمی کند و به نتیجه رسیدن تولید فیلمش بیشتر مدیون پیگیری و خستگی ناپذیری او، جذب سرمایه خصوصی یا روابطی است که خودش برای ایجاد آنها تلاش کرده است. من خوش شانس بودم که با تهیه کنندگانی همچون سعید سعدی و هومن سیدی آشنا شدم و آنها به من اطمینان کردند، اما تصور می کنم تهیه کنندگانی با رویکرد ایشان که اهمیت دادن به فیلمنامه و ریسک پذیری در ساختن فیلم اول ملاکشان باشد، کمیاب هستند و بیشتر تهیه کنندگان ترجیح می دهند فیلمنامه های جواب پس داده ای را تولید کنند که فیلمساز خلاق تر به سراغشان نمی رود.
از اتفاقات خوشحال کننده جشنواره فجر در دهه ۹۰ معرفی استعدادهای جدیدی است که با فیلم اولشان در جشنواره دیده شده اند. تصور می کنم این اتفاق استقبال بیشتری را برای کار با فیلمسازان اول ایجاد کرد، اما همزمان عده ای به جای تمرکز بر استعدادهای جدید، تلاش کردند از فیلم های موفق این دوره ها الگوبرداری کنند، یعنی از فیلمسازان اول در سال های بعد انتظار می رفت تا به جای داشتن خلاقیت و دادن پیشنهادات تازه ،همان الگوهای معمول فیلم های موفق را تکرار کنند و تناقض اینجاست که آن فیلم های موفق خودشان نتیجه پیشنهاداتی تازه بودند! در واقع به جای استفاده از پتانسیل حقیقی این روند، فضا به سمتی رفت که این موفقیت ها به نوعی آسیب دید و به هم شکل شدن فیلم های نسل جوان تر سینمای ایران تبدیل شد.
تصور می کنم معادله ای دوسویه چنین فضایی را در سینمای ایران ایجاد کرده است. از یک سو فضای سینمای ایران چندان ریسک پذیر نیست و هر الگوی موفقی سالیان سال در فیلم ها تکرار می شود و از سوی دیگر فیلمساز اول احتمالا بعد از چندین تجربه ناموفق در جلب تهیه کننده و سرمایه گذار به ناچار به سمت نوشتن یا انتخاب فیلمنامه در فضای آشناتر می رود. از این نقطه به بعد چون فیلمساز به جای پناه بردن به جهان شخصی و تجربه زیسته خودش برای خلق ایده، به ناچار و برای ورود به فضای فیلمسازی از فیلم های موفق و جهانی الگوبرداری می کند که متعلق به خودش نیست، مسلما مخاطب در اولین برخورد با فیلم متوجه چنین تعارضی می شود و امکان همراهی با فیلم را پیدا نمی کند. به نظرم یکی از رویکردها برای فیلمسازان نسل تازه تر در مقابل چنین جریانی می تواند این باشد، که به جای جبهه گیری در مقابل فضای معمول سینمای ایران، بویژه سینمای اجتماعی یا تن دادن کامل به تکرار الگوهای موفق، دیدگاه کلی تری به سینما، قصه و مخاطب را اصل قرار دهند. یعنی تجربه های تازه در فضایی شکل بگیرد که صرفا مناسب مخاطب خاص یا مختصات سینمای آرت هاوس نیست و اتفاقا اصل بر قصه و برقراری ارتباط با مخاطب است، اما الگوی فیلمنامه، ژانر یا حتی تم فیلم متفاوت با آثار معمول سینمای ایران است.
نمی توانم در مورد سایر هم نسلانم با اطمینان پاسخ دهم، اما دغدغه شخصی من در سینما ساختن فیلم هایی است که علاوه بر طراحی روایتی که بتواند مخاطب جدی تر را با فیلم همراه کند، همزمان لایه های عمیق تر مضمونی و سوالاتی را به همراه داشته باشد که مخاطب بعد از تماشای فیلم درگیر و کنجکاو برای پاسخ دادن به آنها شود.
به شخصه برای من بسیار خوشحال کننده و دلگرم کننده است که فیلمم در کنار فیلم های فیلمسازان مطرح و تثبیت شده سینمای ایران به نمایش در می آید. گمان می کنم حالا دیگر دوره ای که فیلم اول به معنی تجربه ناپخته تر فیلمساز بود، گذشته است و بسیاری از فیلم های خوب هر ساله در سینمای جهان فیلم های اول یا دوم فیلمسازانشان است. معتقدم که فیلم اول باید در رقابت با آثار حرفه ای فیلمسازان با تجربه قرار بگیرد و اینکه با دیده اغماض اشتباهات یا ناپختگی های فیلمساز اول را ببخشیم با روحیه زمانه ای که امکان نامحدود فیلمسازی در فیلم های کوتاه و فضای دیجیتال فراهم است، سازگار نیست.
نویسنده و کارگردان: آرین وزیردفتری
تهیه کننده ها: سعید سعدی و هومن سیدی
بازیگران: طناز طباطبایی، صابر ابر، شادی کرم رودی، فرانک کلانتر، مجتبی فلاحی، نهال دشتی، میلاد یزدانی، مهری آل آقا، شهریار فرد، نوا نعمتی، رضا داوود نژاد، مائده طهماسبی و تیام کرمانیان.
فیلم بی رویا داستان مواجهه زنی به نام رویا (طناز طباطبایی) با دختری بی نام و نشان است، مواجهه ای که زندگی رویا و همسرش بابک (صابر ابر) را تغییر می دهد. آنها پس از آشنایی با دختر بی نام و نشان، اتفاقاتی عجیب را از سر می گذرانند.
![](/wp-content/themes/cinemacinema/img/tel.gif)
لینک کوتاه
مطالب مرتبط
- در جستجوی رویا/ نگاهی به فیلم «بیرویا»
- گفتوگوی ورایتی با آرین وزیردفتری کارگردان «بیرؤیا» / هیچکاک، دی پالما و کمی رئالیسم اجتماعی سینمای ایران
- اعلام برنامه نمایش فیلمهای ایرانی در جشنواره ونیز
- رسیدن به درکِ درست از نقش/ نگاهی به بازی طناز طباطبایی در فیلم «بی رویا»
- نگاهی به فیلم «بی رویا» به کارگردانی آرین وزیردفتری
- بنبست/ نگاهی به فیلم «بی رویا»
- سینماکپشن/ نگاهی به فیلم «بی رویا»
- جابجایی، هویت و چند داستان دیگر/ نگاهی به فیلم «بی رویا»
- پراکندگی و عدم یکپارچگی در روایت/ نگاهی به فیلم «بی رویا»
- بیداری حقیقی/ نگاهی به فیلم «بی رویا»
- «بی رویا»؛ کابوسی بی سر و ته
- بلبلانه نعره زن در روی گل، تا کنی مشغولشان از بوی گل/ نگاهی به فیلم «بی رویا»
- تعلیق دروغین/ نگاهی به فیلم «بی رویا»
- در نشست رسانهای «بیرویا» عنوان شد؛ فیلم درباره جابهجایی هویت است/ متن پایانی در جریان پروانه نمایش به فیلم اضافه شد
- پروانه ساخت سه فیلم صادر شد
نظر شما
پربازدیدترین ها
- یادداشت کیوان کثیریان؛ کلی آیهی یأس و یک آرزو/ درباره انتخاب وزیر ارشاد دولت چهاردهم
- گفتوگوی اختصاصی سینماسینما با نادر ساعیور به بهانه حضور فیلمش در بخش جنبی جشنواره ونیز/ انسان دشواری وظیفه است
- سعید راد درگذشت
- بلوغ طلاق/ به بهانه نمایش دو سریال «افعی تهران» و «در انتهای شب»
- پدر، عشق و پسر/ درباره علیرضا داوودنژاد و «در انتهای شب»
آخرین ها
- عشق از راه میرسد/ نگاهی به فیلم «چرا گریه نمیکنی؟»
- معرفی فیلمهای سارایوو ۲۰۲۴/ ۵۴ فیلم در ۴ بخش رقابت میکنند
- فیلم استیو مککویین پایانبخش جشنواره نیویورک ۲۰۲۴ شد
- دو جایزه جشنواره ایتالیایی به «سرنوشتِ» ایرانی رسید
- مراسم اکران خصوصی فیلم ساعت ۶ صبح / گزارش تصویری
- «درون بیرون ۲» پرفروشترین انیمیشن تاریخ شد/ عبور از «یخ زده ۲»
- گفتوگو با مدیر جشنواره ونیز؛ سینما همچنان مؤثرترین راه برای اندیشیدن به دنیای معاصر است
- بهترین مستندهای سال در فهرست نهایی جوایز مستند بریتانیا ۲۰۲۴
- مراسم تشییع زنده یاد سعید راد / گزارش تصویری
- ستارهای که عاشق وطنش بود؛ بدرقه سعید راد به خانه ابدی
- واکنش وزیر ارشاد به انتقادات سینماگران از یک مصوبه
- به مناسبت آغاز ششمین سال فعالیت سوینا منتشر میشود؛ نسخه ویژه نابینایان «راتاتویی» با صدای محسن بهرامی
- بلوغ طلاق/ به بهانه نمایش دو سریال «افعی تهران» و «در انتهای شب»
- پدر، عشق و پسر/ درباره علیرضا داوودنژاد و «در انتهای شب»
- اعلام فیلمهای جشنواره ونیز؛ «شاهدِ» ایرانی در بخش افقها
- «مرد نمکی» به مثابه یک جریان بوروکراتیک
- جشنواره درسدن به «پریسان» ۳ جایزه داد
- نمایش «پیانو» در جشنواره «بچههای مارانو»
- سینمای ایران تیرماه امسال ۱۲۰ میلیارد فروخت
- سه نمایش جدید روی صحنه عمارت نوفل لوشاتو
- انتشار قسمت دوم نسخه ویژه نابینایان «هزار دستان» با صدای بهروز رضوی
- گفتوگوی اختصاصی سینماسینما با نادر ساعیور به بهانه حضور فیلمش در بخش جنبی جشنواره ونیز/ انسان دشواری وظیفه است
- فیلمهای بخش هفته منتقدان ونیز معرفی شدند/ فیلم یک سینماگر ایرانی در لیست
- انیمیشن ایرانی نامزد «گل طلایی» چینی شد
- «۱-» در آمریکا رقابت میکند
- سعید راد / گزارش تصویری
- معرفی بازیگران نمایش «رگتیچ»/ آغاز بلیت فروشی
- نمایش و تحلیل فیلم «ساز دهنی» امیر نادری در بنیاد حریری
- سعید راد درگذشت
- انتشار عکس گریم متفاوت رضا عطاران/ «قیف» اکران میشود