سینماسینما، سعیده خدابخش
با روحیه بد عمومی و وضعیت بدتر سینمای امروز، اکران آنلاین هم تا اینجای کار نتوانسته سینمای رنجور امروز را التیام ببخشد. من هم مانند بسیاری دیگر از دوستان که شیفته سینما هستند، انگار از سر تکلیف فیلمهایی را رصد میکنم که این روزها آنلاین اکران میشوند؛ اما به جرأت تا امروز و تا قبل از دیدن «سراسر شب» مؤتمن از تیتراژ اول فیلم منتظر بودم که تمام شود و بعد از خودم میپرسم؟ خب؟ که چه؟ چه اتفاقی افتاد، این اثر هنری-شما بخوانید این فیلم دمدستی- قرار بود چه بگوید؟ می خواست مخاطب را به چه فکری وا دارد.
از نظر نگارنده مخاطبان سینما دو نوع هستند کسانی که عاشق فیلم و سینما و تحلیل هستند و سینما جزئی از زندگیشان است و نوع دوم صرفاً فیلم را میبینند که سرگرم شوند، تقسیمبندی مخاطب جدی و عام را قبول ندارم. به نظرم هر دو نوع مخاطب جدی هستند و هیچکدام شوخی ندارند یکی میرود که به عشقش برسد، یکی میرود که سرگرم بشود. وقتی بتوانی با عناصری که در فیلم کنار هم میچینی در این روزگار سراسر تلخی کام هر دو نوع مخاطب را شیرین کنی اگر شاهکار نکرده باشی، کارستان کردی، فرزاد مؤتمن بعد از فیلم سینمایی «شبهای روشن» باز هم کارستان کرد، بعد از مدتها، منتظر نبودم تیتراژ پایانی را ببینم، فیلم آخر مؤتمن به اعتقاد برخی از منتقدان ادای دینی است به کارگردانان و فیلمهایی که مورد علاقه فیلمساز است، البته اگر این نظریه هم درست باشد اشکالی متوجه کلیت اثر نیست، اما «سراسر شب» امضای فرزاد مؤتمن را دارد. سکانسها، شکل فیلمبرداری، علاقه به شب، خلوت و بازی گرفتن از بازیگرانی که به لحاظ حرفهای حالا خودشان به تنهایی میتوانند یک فیلم را بدون نظر کارگردان جلو ببرند و کنترل و آرام کردن آنها کاری است که فرزاد مؤتمن در تمام فیلمهایش چه دوستشان بداریم یا نه انجام میدهد، پس نمیتوان گفت فیلم کپی از یک فیلمساز دیگر است، حالا اگر در کلیت اثر ردپایی از علاقه فیلمساز به گدار، بیلی وایلدر و … میبینیم نمی توانیم بگوییم این فیلم کپی است.
«سراسر شب» فیلمی است پیچیده و ساده نیز هم، همانطور که در ابتدای یادداشت هم گفتم میتواند به واسطه کولاژ و نوع روایت نظر مخاطب عاشق را همانقدر جلب کند که به خاطر حضور بازیگران مطرح نظر مخاطبی که می خواهد با سینما تفریح کند.
مؤتمن به ژانر وفادار نیست، شاید یکی از ویژگیهایی که او را از سایر فیلمسازان متمایز میکند همین است، هرگز در هیچکدام از آثارش، خودش را محدود به معنای واقعی ژانر نمی کند و فقط در راستای یک ژانر تمام فیلم را جلو نمیبرد.
«سراسر شب» تماشاچی را آزاد میگذارد که تصمیم بگیرد فیلم چگونه به پایان برسد، یک شب چگونه صبح بشود با چند کاراکتر پیچیده و شلوغش نمیکند شما به عنوان تماشاگر مابین فیلم اجازه نفس کشیدن دارید، نه ریتم نفس را بند می آورد و نه حوصله را سر میبرد نه نوآر است نه یک عاشقانه آرام اما اگر بخواهید تصمیم بگیرید در هر دو ژانر میتوانید «سراسر شب» را بگنجانید.
ویژگی بارز آخرین اثر مؤتمن این است که به تماشاگر احترام میگذارد، پایان فیلم از این دست نیست که مدت زمانی است مد شده و نامش را پایان باز میگذارند؛ اما تصمصم نهایی را توی صورت مخاطب هم نمی کوبد، برای مخاطب ارزش و احترام قائل میشود و چقدر مخاطب امروز سینما نیازمند این احترام است تا بار دیگر به سینما و فیلمساز اعتماد کند.
دوست دارم برای کسانی که این مطلب را میخوانند بگویم که کنترل کردن و بازی گرفتن از بازیگران حرفهای کاری به مراتب سختتر از کار کردن با آماتورهاست؛ در «سراسر شب» مؤتمن حواسش پرت الناز شاکردوست و امیر جعفری نمیشود، بازیگران بیکم و کاست در چهارچوبی که به خوبی پیداست، فیلمساز آن را مشخص کرده حرکت میکنند و تو دیگر مجذوب چهرهها نمیشوی و گوشت را تیز دیالوگها میکنی.
مؤتمن در تمام آثارش نشان داده که با سلوک و نوع فیلمبرداری هم میتواند حرفش را بزند اما برای امثال من که به قول ما سینماییها «دیالوگ باز» هستیم، «سراسر شب» میتواند جذاب باشد درست مانند «شبهای روشن» فیلمساز و دوستداران این نوع از سینما میتوانند معمای شب را در نام و جان این فیلمها تنفس کنند.
این روزها با حمایت از فیلمهای آنلاین می توانیم اندکی به سینما کمک کنیم. «سراسر شب» یک از آنهاست.

لینک کوتاه
مطالب مرتبط
- طریقهی ابلق شدن/ نگاهی به فیلم «ابلق»
- «ابلق» اکران آنلاین میشود
- «قهوه ترک» از سوم خرداد به فیلمنت میآید/ معرفی بازیگران سریال
- ادای دین «هوک» به سیستان و بلوچستان/ اولین تصویر از فیلم حسین ریگی منتشر شد
- نخستین تصویر و اطلاعات از فیلم پر بازیگر جشنواره فجر/ «یادگار جنوب» آماده نمایش شد
- نگاهی به «تیتی» ساخته آیدا پناهنده/ زنی سرخوش و شکننده
- زامپانو وارد میشود/ نگاهی به فیلم «تیتی»
- تقارن و توازن/ نگاهی به فیلم «تیتی»
- معرفی برگزیدگان چهاردهمین جشن منتقدان/ جوایز اصلی به «آتابای» رسید
- فیلمبرداری «خاطرات بندباز» به پایان رسید
- اکران «آینده» از ۲۳ بهمن قطعی شد
- «شبگرد» آماده نمایش شد + عکس
- اکران «تیتی» به تعویق افتاد
- نمایش «شبی که ماه کامل شد» در یک جشنواره سوئدی
- الناز شاکردوست و هوتن شکیبا در «پرنده آبی» بازی میکنند
نظرات شما
پربازدیدترین ها
آخرین ها
- مراسم اختتامیه هفتادوششمین جشنواره کن برگزار شد/ نخل طلا به «آناتومی یک سقوط» رسید
- معرفی برندگان بخشهای جنبی جشنواره کن
- «خیال»؛ گنج هفتادوششمین جشنواره فیلم کن
- گفتگوی اختصاصی سینماسینما با بابک کریمی/ همانهایی که امروز سنتی هستند در جوانی سنتشکن بودند
- پلمب مجموعه سینمایی گلشن مشهد به دلیل بیحجابی
- هشدار سهرابی به سینماگران؛ به سمت عواملی که بر مدار قانون رسمی حرکت نمیکنند، نروید
- برندگان بخش نوعی نگاه جشنواره کن معرفی شدند/ «چگونه رابطه داشته باشیم»، برنده جایزه اصلی
- «بلوط پیر» کن لوچ پرونده بخش رقابتی کن ۲۰۲۳ را بست
- مهرداد فرید : مسئولان آستان قدس می گفتند که چرا ازخواهر گلشیفته استفاده کرده اید؟
- صدور پروانه ساخت سینمایی برای دو فیلمنامه
- «برادران سوپر ماریو»، سومین انیمیشن پرفروش تاریخ شد
- معرفی برندگان ۲ بخش جشنواره کن
- «نگاه سکوت» در سینماتک خانه هنرمندان ایران
- اختصاصی سینماسینما/ بخش دولتی سینمای ایران چطور کن را دور زد؟/ چتر عجیب و غریب سینمای ایران
- «آیههای زمینی» برای جایزه چقدر شانس دارد؟/ جدول ستاره منتقدان فرانسوی
- تیم کشتی آلیش بانوان ایران با حمایت همراه اول قهرمان آسیا شد
- طریقهی ابلق شدن/ نگاهی به فیلم «ابلق»
- کدام فیلمها به جشنواره ونیز میروند؟
- وزیر ارشاد: ممنوعیت فعالیت خوانندگان «خبرسازی» است
- همزمان با سالروز آزادسازی خرمشهر؛ تندیس شهید «دریاقلی سورانی» به موزه سینمای ایران اهدا شد
- نخستین نمایش عمومی «رویای بنفشهها» در مستندات یکشنبه خانه هنرمندان ایران
- نسخه ویژه نابینایان «آدم برفی» با صدای پدرام شریفی منتشر میشود
- هدایای ویژه همراه اول برای خوزستانیها بهمناسبت روزهای خرمشهر و دزفول
- محسن امیریوسفی، مجددا رئیس کانون کارگردانان سینمای ایران شد
- دو نمایش تازه به نوفللوشاتو میآید/ اجرای «رومئو و ژولیت» تا ۱۲ خرداد
- «درب» در سینماهای فرانسه اکران میشود
- نمایش دو فیلم کوتاه ایرانی در نیومکزیکو
- در سینماتک خانه هنرمندان ایران مطرح شد: «عمل کشتن»؛ روایتی از کشتار کمونیستها توسط گنگسترهای اندونزی
- حسن فتحی: هنوز سریال جدیدم را انتخاب نکردهام
- «واشکافی یک سقوط» در صدر جدول منتقدان فرانسوی
ملغمه اى بود از اغتشاشات ذهنى صاحب اثر و ترجمه وار . گفتگوها، موقعیتها، روابط … همه ترجمه وار.
اگر بودجه عمومى صرف ساخت چنین اثرى شده واقعن متاسفم.
انتخاب امیر جعفرى براى این نقش غلط بود