سفر در سینما، عنصری آشنا و موضوعی است که بر بستر آن می توان قصه روایت کرد، تحول و تغییر شخصیت ها را نشان داد و زیبایی های بصری را به تصویر کشید.
فیلم های بسیاری در سینمای ایران و جهان از سفر به عنوان عنصر پیش برنده قصه استفاده کرده اند. نمونه های آشنا در میان فیلم های ایرانی و خارجی کم نیست از «پیش از طلوع» دوست داشتنی تا «میس سان شاین کوچولو» یا «بالا در آسمان» که مفرح و تماشایی است و «نیمه شب در پاریس» از سفر، به بهترین شکل برای روایت قصه استفاده شده و جا به جایی به عنصری موثر در تغییر زندگی شخصیت ها تبدیل شده است. بهروز شعیبی، در «بدون قرار قبلی» از این الگوی آشنا استفاده کرده است. یاسمن (پگاه آهنگرانی) پس از سال ها غربت به وطن برمی گردد و از تهران به مشهد می رود تا میراث عجیب پدر تازه درگذشته اش را تحویل بگیرد. از همان ابتدای فیلم، می توان حدس زد که حضور یاسمن و الکس، پسر خردسالش در این سفر اجباری و کوتاه، قرار است زمینه تحول و تغییر را در زندگی او به وجود بیاورد.
شعیبی از بضاعتی که «سفر» در اختیارش قرار داده، استفاده می کند. یاسمن با قطار به مشهد می رود و به زیبایی های کویر چشم می دوزد که در تقابل با مدرنیته سرد و بی روح آلمان و حتی تهران است. کمتر نشانه ای از فقر، زشتی یا پلشتی در فیلم وجود دارد. قاب ها زیبا و تصاویر چشم نوازند. خانه قدیمی مادرجون، منشا آرامش است. دور از هیاهوی شهرنشینی و معماری زشت این روزهای اغلب کلانشهرها.
سفر، یاسمن را به شناخت از پدر (وطن) و خود می رساند. تحولی که یاسمن تجربه می کند، آشکار نیست و فیلمساز روی آن تاکید ندارد اما بازگشت او به سمت علی (مصطفی زمانی) و دویدن الکس در حرم، نشانه ای روشن از رسیدن به عشق، آرامش و روشنی در پرتو این سفر و معجزه ای است که زیارت امام رضا(ع) برای او به ارمغان می آورد. «بدون قرار قبلی» در مضمون و رویکرد، به نوعی یادآور فیلم تحسین شده رضا میرکریمی است. میرکریمی در «خیلی دور، خیلی نزدیک» سفر دکتر عالم (مسعود رایگان) را بستری برای تحول او قرار داده است. دکتر عالم که غرق در مظاهر مادی زندگی است، به اجبار (شبیه یاسمن) به دل کویر می زند تا پسرش را پیدا کند. این سفر و مواجهه او با چند شخصیت (مثل دختر جوان و روحانی) زمینه تحول انتهای فیلم را فراهم می کند. تحولی که اگرچه فیلمساز با وضوح روی آن تاکید نمی کند، اما او را به باوری می رساند که از جنس معجزه است؛ معجزه ای که در انتهای «خیلی دور، خیلی نزدیک» اتفاق می افتد درست مثل آنچه برای یاسمن و پسرش در «بدون قرار قبلی» رخ می دهد بدون تظاهر و به شکلی باورپذیر است. دکتر عالم از مرگ نجات می یابد و زندگی پس از سفر به کویر، برای او همراه با شناخت و شوری تازه است. همان طور که یاسمن هم در صورت بازگشت به آلمان، حس و حالی تازه را با خود خواهد برد.
سفر، در فرهنگ و آیین های ما معنایی خاص دارد. جا به جایی و مهاجرت، تنها به نقل مکان فیزیکی محدود نمی شود. سفر، به خودشناسی و خداشناسی می انجامد. به کشف حقیقت و تولد. در «خیلی دور، خیلی نزدیک» این معنا پررنگ و در «بدون قرار قبلی» بدون تاکید دافعه برانگیز، دیده می شود.
![](/wp-content/themes/cinemacinema/img/tel.gif)
لینک کوتاه
مطالب مرتبط
- در نشست «بررسی سینمای اجتماعی» مطرح شد؛ سینمای اجتماعی زاییده تحولات اجتماعی و سیاسی جامعه است
- داوران بخش فیلمهای داستانی کوتاه جشنواره ملی فیلم اقوام ایرانی معرفی شدند
- بهروز شعیبی: قهرمان زن به قصه عمق میبخشد/ فیلمسازی برای توجه بهتر به روابط انسانی
- تضاد معنایی و ساختاری/ نگاهی به فیلم «آغوش باز»
- پر زرق و برق/ نگاهی به فیلم «آغوش باز»
- آنچه اصل است، عشق است/ نگاهی به فیلم «آغوش باز»
- اکران «بدون قرار قبلی» در بلاروس
- رییس سازمان سینمایی به خانمها تبریک نگفت/ پیام تبریک خزاعی در پی موفقیت سینماگران در ونیز و مسکو
- «بدون قرار قبلی» بهترین فیلم جشنواره مسکو شد
- هشت فیلم ایرانی به جشنواره مسکو راه یافتند
- «بدون قرار قبلی»؛ بیادا و بیآلایش
- کارگردان فیلم «بدون قرار قبلی»: سازمان سینمایی باید مسائل را حل کند نه اینکه خودش هم معترض باشد
- معرفی آثار ایرانی راه یافته به بخش بینالملل جشنواره فیلم شهر
- کارگردان و تهیهکننده «بدون قرار قبلی» مطرح کردند؛ سمپاشی علیه بازیگران/ برای وقوع معجزه در فیلم از ما تعهد گرفتند
- «بدون قرار قبلی» برای کادر درمان اکران میشود
نظر شما
پربازدیدترین ها
- یادداشت کیوان کثیریان؛ کلی آیهی یأس و یک آرزو/ درباره انتخاب وزیر ارشاد دولت چهاردهم
- گفتوگوی اختصاصی سینماسینما با نادر ساعیور به بهانه حضور فیلمش در بخش جنبی جشنواره ونیز/ انسان دشواری وظیفه است
- سعید راد درگذشت
- بلوغ طلاق/ به بهانه نمایش دو سریال «افعی تهران» و «در انتهای شب»
- پدر، عشق و پسر/ درباره علیرضا داوودنژاد و «در انتهای شب»
آخرین ها
- عشق از راه میرسد/ نگاهی به فیلم «چرا گریه نمیکنی؟»
- معرفی فیلمهای سارایوو ۲۰۲۴/ ۵۴ فیلم در ۴ بخش رقابت میکنند
- فیلم استیو مککویین پایانبخش جشنواره نیویورک ۲۰۲۴ شد
- دو جایزه جشنواره ایتالیایی به «سرنوشتِ» ایرانی رسید
- مراسم اکران خصوصی فیلم ساعت ۶ صبح / گزارش تصویری
- «درون بیرون ۲» پرفروشترین انیمیشن تاریخ شد/ عبور از «یخ زده ۲»
- گفتوگو با مدیر جشنواره ونیز؛ سینما همچنان مؤثرترین راه برای اندیشیدن به دنیای معاصر است
- بهترین مستندهای سال در فهرست نهایی جوایز مستند بریتانیا ۲۰۲۴
- مراسم تشییع زنده یاد سعید راد / گزارش تصویری
- ستارهای که عاشق وطنش بود؛ بدرقه سعید راد به خانه ابدی
- واکنش وزیر ارشاد به انتقادات سینماگران از یک مصوبه
- به مناسبت آغاز ششمین سال فعالیت سوینا منتشر میشود؛ نسخه ویژه نابینایان «راتاتویی» با صدای محسن بهرامی
- بلوغ طلاق/ به بهانه نمایش دو سریال «افعی تهران» و «در انتهای شب»
- پدر، عشق و پسر/ درباره علیرضا داوودنژاد و «در انتهای شب»
- اعلام فیلمهای جشنواره ونیز؛ «شاهدِ» ایرانی در بخش افقها
- «مرد نمکی» به مثابه یک جریان بوروکراتیک
- جشنواره درسدن به «پریسان» ۳ جایزه داد
- نمایش «پیانو» در جشنواره «بچههای مارانو»
- سینمای ایران تیرماه امسال ۱۲۰ میلیارد فروخت
- سه نمایش جدید روی صحنه عمارت نوفل لوشاتو
- انتشار قسمت دوم نسخه ویژه نابینایان «هزار دستان» با صدای بهروز رضوی
- گفتوگوی اختصاصی سینماسینما با نادر ساعیور به بهانه حضور فیلمش در بخش جنبی جشنواره ونیز/ انسان دشواری وظیفه است
- فیلمهای بخش هفته منتقدان ونیز معرفی شدند/ فیلم یک سینماگر ایرانی در لیست
- انیمیشن ایرانی نامزد «گل طلایی» چینی شد
- «۱-» در آمریکا رقابت میکند
- سعید راد / گزارش تصویری
- معرفی بازیگران نمایش «رگتیچ»/ آغاز بلیت فروشی
- نمایش و تحلیل فیلم «ساز دهنی» امیر نادری در بنیاد حریری
- سعید راد درگذشت
- انتشار عکس گریم متفاوت رضا عطاران/ «قیف» اکران میشود