سینماسینما ـ علی نعیمی، فرصت ۱۰ روزه اکران فیلمها در جشنواره فیلم فجر برای آثاری که برای نخستین بار در این رویداد مهم سینمایی رونمایی میشوند، میتواند یک ویژگی مهم برای سینمای ایران به شمار آید.
در این میان فرصت دیده شدن در یک اتمسفر منحصر به فرد برای آثاری که فکر میکنند جشنواره فجر میتواند آنها را به افقهای بهتری رهسپار کند نیز یک اتفاق خوب به شمار میآید.
اما آیا فروش آثار در گیشه جشنواره فیلم فجر میتواند منفعت مالی برای تهیهکنندگان داشته باشد؟ تا چه میزان میتوان به فروش فیلمها بهعنوان یک دستاورد اقتصادی مطلوب امیدوار بود؟ سهم تهیهکنندگان سینمای ایران و صاحبان آثار حاضر در جشنواره از فروش فیلمها در این رویداد سینمایی چقدر است؟
هر ساله پیش از برگزاری جشنواره فیلم فجر اتحادیه تهیهکنندگان جلساتی را برای هماهنگی و حضور در جشنواره فجر برگزار میکنند. صاحبان آثار پس از دیدار با دبیر جشنواره فیلم فجر و توافقاتی که با مسئولان جشنواره میکنند نحوه چگونگی آمادهسازی فیلمها، مواد تبلیغاتی فیلم از جمله عکس و پوستر و تیزر و آماده کردن نسخههای نمایش فیلمها را بررسی کرده و خود را برای حضور در رقابت ۱۰ روزه جشنواره فجر آماده میکنند.
در این میان سازوکار فروش آثار در گیشه جشنواره از دو منظر قابل بررسی است؛ اول آنکه میتوان به چگونگی سپردن فیلمها به ستاد جشنواره فیلم فجر و دبیرخانه آثار پرداخت و دوم امتیازی که تهیهکنندگان در اختیار جشنواره فجر میگذارند را بررسی کرد.
هر جشنوارهای که در هر کجای دنیا برگزار میشود اعتبار اولیه خود را از آثاری که درون آن به نمایش در میآید بهدست میآورد. شاید برای همین دبیر جشنواره فیلم فجر تا دقیقههای پایانی منتظر نامهای معتبر و فیلمهای مهم در جشنواره میماند تا رویدادی مهم و تاثیرگذار را برگزار کند.
به گزارش سینماسینما با توجه به فروش بلیتهای جشنواره فیلم فجر به طور میانگین و به ارزش ۱۰هزار تومان میتوان گفت سهم تهیهکنندگان سینما از فروش فیلمها در جشنواره درصدی از همین مبلغ است. این رقم هر سال تغییر میکند اما در حالت کلی ۴۰درصد از سهم فروش به صاحبان اثر و ۳۵درصد به سینماداران تعلق دارد و ۲۵درصد آن سهم جشنواره فیلم فجر میشود.
سیدجمال ساداتیان، تهیهکننده سینما درباره سهم تهیهکنندگان از فروش آثارشان در گیشه جشنواره میگوید: این توافقی است که هر ساله با توجه به شرایط و امکانات جشنواره تغییر میکند و همواره تابع عدد ثابتی نیست.
وی با اشاره به اینکه توافق تهیهکنندگان با دبیر جشنواره به شکل جداگانه انجام میشود گفت: در این میان ممکن است فیلمی بهدلیل اهمیت ویژهاش برای دریافت رقم بیشتری نسبت به دیگر فیلمها با دبیرخانه جشنواره به توافق برسد. این امری است طبیعی که یک فیلم اولی با یک فیلمساز کهنهکار که طرفداران زیادی دارد نباید از این محل یکسان منتفع شوند.
ساداتیان تاثیر تامین بودجه جشنواره در نحوه برخورد با آثار را موثر میداند و میگوید: در چند سال اخیر به دلیل آنکه دولت برای تامین بودجه جشنواره با مشکلاتی روبهرو بود و این موضوع باعث شده بود نتواند نسبت به گذشته شرایط بهتری فراهم کند این تهیهکنندگان بودند که سعی کردند به جشنواره ملی و مهم فجر کمک کرده و در نحوه برخورد با آن بیشتر مدارا کنند.
وی در ادامه گفت: متاسفانه بهدلیل نبود ثبات در مدیریت جشنواره و تغییر هر ساله دبیر جشنواره، این فرصت از دبیر جشنواره برای برنامهریزی دقیق گرفته میشود. دبیر جشنواره تا سعی میکند به فضای مدیریتی جدید عادت کند و نقصها و معایب کار را پیدا کند سریع عوض میشود و این باعث میشود فرد جدید که میآید تلاش کند چرخ را دوباره از نو اختراع کند. امیدوارم آقای حیدری برای چند سال پیاپی دبیر جشنواره باقی بمانند تا نقشه راه مناسبی را برای جشنواره ترسیم کنند.
ثبات مدیریت در عرصه سینمایی کشور موضوعی است که میتواند بر آینده سینمای ایران تاثیر مهمی بگذارد؛ امر مهمی که رییس سازمان سینمایی نیز به آن واقف است و میداند لازمه یک سینمای مستقل، ثبات در مدیریت فرهنگی است.
رییس سازمان سینمایی در اینباره پیشتر مطرح کرده بود: در مدیریت فرهنگی معتقد به ثبات مدیر هستم و اگر مدیران در یک جایگاه ثابت باشند بهطور قطع به فرهنگ کشور کمک شایانی خواهد شد اما برخی اوقات بنا به اتفاقاتی که رخ میدهد مجبور به ایجاد تغییرات هستیم.
عملکرد سالانه جشنواره فیلم میتواند به نوعی نمایانگر نگاه دولت به سینما باشد؛ نگاهی که با فاصله گرفتن از حمایتهای تولید در عرصه سینما میتواند استقلال مالی و اجرایی را در عرصه اکران به دنبال داشته باشد.