محمدرضا دلپاک صدابردار و صداگذار باسابقه در کارگاه آموزشی بخش دارالفنون درباره همکاری با عباس کیارستمی و اصغر فرهادی و اهمیت صدا در سینما سخن گفت.
به گزارش سینماسینما، در جریان نشست‌های بخش دارالفنون سی و پنجمین جشنواره جهانی فیلم فجر٬ کارگاه صدابرداری با حضور محمدرضا دلپاک صدابردار و صداگذار سینمای ایران برگزار شد.
مازیار میری مدیر بخش دارالفنون جشنواره در معرفی محمدرضا دلپاک گفت: امروز کلاس‌هایمان را با یکی از بهترین کارشناسان صدا شروع می کنیم. او جدا از اینکه یکی از متخصص‌ترین افراد در زمینه صدای فیلم است، یکی از بهترین معلم‌ها و یکی از بهترین آدم‌های دلپاک سینمای ایران است.
میری با اشاره به کارگردانان سرشناسی چون عباس کیارستمی٬ اصغر فرهادی و مجید مجیدی که صدای فیلم‌هایشان را به دلپاک سپرده‌اند٬ گفت: حضور محمدرضا دلپاک افتخار بزرگی برای دارالفنون است و از او متشکریم که این وقت را به ما داد.
در ادامه محمدرضا دلپاک با همراهی استاد گدازگر ( مهندس صدا) روی سن آمد. او گفت: وقتی در لحظه زندگی می کنیم، این را به حساب گذر عمرمان نمی‌گذارند و زمانی که می خندیم به آسمان نزدیک‌تر می شویم.
دلپاک با اشاره به اینکه صدای یک فیلم روح آن است٬ گفت: ما آدم‌ها سه نوع بدن داریم، بدن جسمانی که بدن حرکتی ما است، بدن روانی که بدن عاطفی ما است و بدن روحی که بدن معرفتی و شناختی ما است. فیلم‌ها هم همین سه بدن را دارند و صدای فیلم به مثابه روح فیلم است که می تواند جسمش را جان بخشد و به آن معنا بدهد.
دلپاک با نقل جمله‌ای از عباس کیارستمی گفت: ما در دانشگاه‌ها و کلاس‌ها تلاش می‌کنیم قواعد را یاد بگیریم ولی به گفته کیارستمی نباید به آنها وفادار باشیم چرا که در همه دانشگاه‌ها با آموزش تئوری‌ها به ما می گویند یک بعلاوه یک، دو می شود٬ ولی ما برای ورود به سینما باید به عدد سه و سینمایی برسیم که دارای مفهوم است و فراتر از واقعیت حرکت می‌کند.
در بخشی از این کارگاه برای تمرین درک صدا بخشی از فیلمی ساخته تارکوفسکی پخش شد. این فیلم به صورت بدون صدا و با صدا نمایش داده شد و در ادامه دلپاک درباره اهمیت صدا گفت: چشم ۱۸۰ درجه می‌بیند اما گوش ۳۶۰ درجه می‌شنود و زمانی ما به طور درست وارد قصه می شویم که به دایره کامل ۳۶۰ درجه صدا اشراف پیدا کنیم.
این صدابردار که با کیارستمی در فیلم‌های «آ. ب. ث آفریقا» و «طعم گیلاس» و با اصغر فرهادی در فیلم «جدایی نادر از سیمین»٬ «درباره الی» و «فروشنده» همکاری داشته درباره اهمیت صداهای خارج از صحنه گفت: شنیدن صدای پلان‌هایی که فیلمبرداری نمی‌شوند٬ اما در خارج از قاب دوربین در حال اتفاق افتادن هستند کارکرد دراماتیک دارند و این موضوعی است که کارگردان ها باید به آن دقت داشته باشند و تنها به دکوپاژ تصویری یک فیلم فکر نکنند و حتما به فیلمنامه صوتی آن هم دقت کنند .
دلپاک تمام فیلمنامه‌های جهان را دارای صدا دانست و گفت: افراد بزرگی چون تارکوفکسی و کیارستمی آنقدر به صدا اهمیت می‌دادند که می‌توان گفت تصویر را برای صدا می‌گرفتند نه اینکه صدا را برای تصویر.
او صدا را یکی از اولین و مهمترین حس‌هایی دانست که پیش از هر حس دیگری در وجود انسان فعال می‌شود.
دلپاک با بیان اینکه برخی از فیلم‌ها به دلیل نبود شناخت نسبت به موضوع صدا در آنها بیشتر «سر و صدا» دارند نه صداگذاری، گفت: بافت صوتی فیلم شامل دیالوگ، صداهای زمینه و موسیقی است و هر کدام از این موارد باید با اندیشه و هدفی قبلی وارد فضای فیلم بشوند و نقشی را که دارند ایفا کنند.
او درباره موسیقی فیلم گفت: موسیقی جزو صدای فیلم است که می‌تواند جغرافیا را مشخص کند و همچنین دارای تاثیر روانی است و می‌تواند معنا و مفهومی را به بیننده منتقل کند.
او با طرح این موضوع که وقتی می‌خواهید موسیقی برای فیلم‌تان بگذارید باید از خود بپرسید موسیقی پر کننده می‌خواهید یا موسیقی که مفهوم ایجاد کند،گفت: تصویر یک ضلع از فیلم است٬ اما صدا می‌تواند چند ضلعی باشد و باید به عنوان کسی که می خواهد فیلم بسازد حتما به صداهای اطرافتان دقت داشته باشید.
دلپاک درباره نحوه کار عباس کیارستمی و اهمیتی که به صدا در پیشبرد داستان می‌داد گفت: کیارستمی همیشه قبل از ساخت فیلم‌هایش به صدای آن فیلم و نحوه اجرایش فکر می‌کرد، به طور مثال در فیلم «طعم گیلاس» قبل از اینکه تصویر را ببینید صدای افراد و محیط را می شنوید که به این واسطه در شما احساس انتظار ایجاد می‌شود.
آدرس سایت رسمی جشنواره جهانی Fajriff.com و پست الکترونیکی جشنواره Film@Fajriff.com است.
سی و پنجمین جشنواره جهانی فیلم فجر، ۸-۱ اردیبهشت ۱۳۹۶(۲۱ تا ۲۸ آوریل ۲۰۱۷) به دبیری رضا میرکریمی در تهران برگزار می شود.