پایگاه خبری تحلیلی سینماسینما

سینماسینما، مجید موثقی/ نویسنده و کارگردان: «روبن اوستلوند» فیلمساز سوئدی سه سال پیش با فیلم «فورست ماژور» سرو صدای زیادی در« جشنواره کن» به راه انداخت و برنده «جایزه نوعی نگاه» شد.امسال در«هفتادمین دوره جشنواره » درآخرین لحظه، فیلم جدید او«مربع» به لیست نهایی فیلم‌های مسابقه اضافه شد و درانتها « نخل طلا» را با همین فیلم به خانه برد.«مربع» از کارگردانی هوشمندانه و فضاسازی بسیارنویی برخوردار است و در زیر متن خود آزادی را تنها دلیل خوشبختی کسی نمی‌داند. بازی‌ها و میزانسن‌های فیلم فقط برای خنداندنِ مخاطب سازماندهی و طراحی نشده اند، بلکه کارگردان هدف بزرگتری را در سر داشته و آن شناخت بیشتر انسان هایی که امروز در برابر بی‌عدالتی سکوت کرده‌اند.«روبن اوستلوند» در این فیلم روابط توخالی« آدم‌های به اصلاح مستقل» را به چالش می‌کشاند که همین نقد« فردگرایی» یکی از« نشانه روی های» خوب او در اعتراض به «زندگی اروپایی نشینان» است.گروتسک (ظنز سیاه) حاصل از این فیلم همچون اثر قبلی فیلمساز از تاثیرگذاری خوبی برخوردار است. خنده‌های تماشاچیان در این فیلم« آیینه‌ای تمام قد» در برابرعادات و رفتارهای ناهنجارخود آنهاست و این پالایش روح و هشیارنگه داشتن مخاطب، دست آورد مهمی در شناساندن سینمایی است که علاوه بر سرگرم کردن از قدرت آگاهی رسانی نیز برخوردار است که از این منظر «روبن اوستلوند» را می‌توان در کنار فیلمساز هموطنش «روی اندرسون» قرار داد.

«آندره زویاگینتسف» روسی نیز با فیلم«بی عشق» برنده «جایزه ویژه هیات داوران» شد.آثار این فیلمساز از سیر صعودی خوبی تا به امروز برخوردار است و نگاه متفاوت او در سینمای روسیه زبانزد همگان است.او با«بی عشق» یکی ازعاشقانه‌های جشنواره را به نام خود رقم زد.فیلم در لایه بیرونی آن تخریب جهان کودکان توسط والدین را نشان می‌دهد، اما در لایه‌های زیرین، جامعه‌ای را نشان می‌دهد که غرق در فساد مالی، خود محوری و بی‌عشقی شده است.مشاهده کارگردان به این معضلات اجتماعی با موشکافی بسیار خوبی صورت گرفته است و سازماندهی و زنده کردن کردن این عناصر در این فیلم به سادگی صورت نگرفته است.«میشائیل هاناکه» اتریشی که دو بار با فیلم‌های «روبان سفید» و «عشق» به ترتیب در سال‌های ٢٠٠٩ و ٢٠١٢ برنده نخل طلا شده بود، امسال کمی طرفداران پر و پا قرص خود را با فیلم«پایان خوش» ناخوش کرد.او با این اثر جدید که در آن «ایزایل هوپر» و«ژان لویی ترنتینیان» نقش آفرینی کردند، عقب گردی به آثار پیشین خود داشت.

«هونگ سانگ سو» فیلمساز شهیر کره‌ای که گاه غریزی و بی‌فیلمنامه، کارهای خوبی می‌سازد، امسال با فیلم «روز بعد» برای هشتمین باربود که به جشنواره کن راه پیدا کرد و طرفداران خود را در کاخ جشنواره گردهم آورد. در این فیلم سیاه و سفید «کیم-مین هی» نقش آفرینی می‌کند که درکارهای اخیر این کارگردان حضور موثری داشته است.این هنرپیشه در آخرین دوره «جشنواره برلیناله» نیز برنده جایزه بهترین بازیگری زن شد.فیلمبرداری«روز بعد» چون فیلم قبلی این کارگردان «تنها در ساحل در شب» بسیار آماتورگونه به نظر می‌رسد و مشخص نیست که تصمیم کارگردان در این مورد آگاهانه بوده است یا نه! فیلم رابطه عجیب یک مدیر انتشارات با منشی‌های متفاوتی است که برای او کار می‌کنند.همسر این مدیر به مراودات اخیر شوهر در خارج از خانه مشکوک است وخواهان برملا کردن ملاقات‌های مخفیانه اوست و همین عامل محرکی برای بقیه ماجرا است.عده زیادی نسبت به این فیلم موضع بدی گرفتند و این کار را بیشتر یک نمایش رادیویی دیدند تا یک فیلم سینمایی!

یکی از فیلم‌های جنجال برانگیز جشنواره که نظرات گوناگونی را به خود جلب کرد فیلمی به نام«کشتن گوزن مقدس»ساخته فیلمساز یونانی «لارگوس لانتیموس» با بازی «نیکول کیدمن» و«کالین فارل» بود که طرفداران و مخالفان خود را پیدا کرد.این کارگردان فیلم«خرچنگ» را با بازی همین دو بازیگر در سال ۲۰۱۵ ساخته است.فیلم «کشتن گوزن مقدس» کپی ناقصی از آثار «دیوید لینچ» و«استنلی کوبریک» است. فیلمنامه از قوام خوبی برخوردار نیست و برخورد عناصر سینمایی با توجه به کارگردانی و فضاسازی خوب، شبیه به اقتباسی از یک نمایشنامه« ابزورد-عبث نما» شده است که بیشتر اسیر یک فرم اجرایی است تا یک روایت منطقی! نکته شگفت‌انگیز در این است که فیلم برنده «جایزه بهترین فیلمنامه» نیز شده است. البته بازیگرنوجوان این فیلم«بَری کئوگان» بازی قابل قبولی از خود ارائه داده است که از این لحاظ در جذابیت اولیه فیلم نقش موثری داشته است.

«محوشدگی» از« فاتح آکین» نیز یکی از آثار قابل تامل در این دوره از جشنواره بود که از فیلمنامه خوبی برخوردار است، “فاتح آکین” شاید یکی از جنجالی‌ترین فیلم‌های سال ۲۰۱۷را به نام خود رقم زده باشد. قهرمان فیلم زنی است که خواهان بازپس گیری حق خورده شده‌اش است.شوهر این زن مسلمان است و توسط نژادپرستان آلمانی در یک بمبگداری به قتل می‌رسد، فرزند آنها نیز در این حمله به هلاکت می‌رسد.مسلمان بودن این مقتول، قاضی و دادستان را نسبت به پیشینه او مشکوک کرده است و زمانی که همه منتظر صدور حکم مجازات هستند، دادگاه قاتلین را تبرئه می‌کند.این زن دچار جنونی عجیبی می‌شود واین تبعیض و قضاوت ناعادلانه او را مجاب به گرفتن انتقام از آنها و تسویه حسابی مشابه می‌کند.«دیانه کروگر» بازیگر آلمانی از کشف جوهره نقش و ابلاغ آن به تماشاگرسربلند بیرون آمد و به درستی «جایزه بازیگری زن»به او تعلق گرفت. فیلم« فریب خورده» آخرین ساخته « سوفیا کاپولا» نیز برنده «جایزه بهترین کارگردانی»می شود که اما اگرهای زیادی با خود همراه داشت.شاید فیلم«موحش» ساخته «میشل آزاناویسوس» که زندگی پر فراز و نشیب« ژان لوک گدار» فیلمساز موج نوی فرانسه را نشان می‌داد، شایستگی بیشری برای گرفتن این جایزه داشت.

«یک موجود آرام» اثر«سرگئی لازنیتسا» فیلمساز اکراینی مقیم آلمان نیز از فیلم‌های قابل تعمق این دوره از جشنواره بود که شایسته گرفتن جایزه کارگردانی بود.قهرمان این فیلم در جست‌وجوی شوهر خویش است که نمی‌داند در کجا زندانی شده است.آخرین سرنخ او زندانی متروک و دور افتاده در روسیه است.اما فساد اقتصادی و نظام دیوانسالاری مانع دسترسی او به شوهر می‌شود.اما این زن دست بردار نیست و به هشدار‌ها و تهدیدها توجهی ندارد و سرانجام به خاطر سوال‌ها و پیگیری‌های زیاد، خود نیز دچارسرنوشتی نامعلوم می‌شود و نام او از صفحه سوالات عذاب آور سیاسی، برای همیشه پاک می‌شود.

فیلم« صد و بیست تپش در دقیقه» ساخته «روبین کامپیلو» از نطر کارگردانی کاری قابل تاملی بود که ساختاری مستند گونه داشت. بازی‌های درخشان فیلم و فضا‌سازی خوب، امتیازی بالایی را به این فیلم می‌دهد.«خواکین فینیکس» نیزچون همیشه درخشان ظاهر شد و در فیلم «توهیچ فیلم اینجا نبودی» به کارگردانی«لین رمزی» که از زیر متن «سادومازوخیستی» برخوردار است، بازی قابل قبولی ارائه داد و برنده”جایزه بهترین بازیگری” شد.در انتها «پدرو آلمادوار» اسپانیایی به همراه تیم داوری «مارن آده »کارگردان بی‌نظیر آلمانی، «پائولو سورنتینو» سازنده فیلم «جوانی» به همراه «پارک چان-ووک» و «ویل اسمیت» هسته ی«هفتادمین خرما» را بر روی یکی از اضلاع فیلم مربع قراردادند.