همانقدر که چهل سال بی حاشیه و به دور ازهر جنجالی کار کرد، به همان اندازه هم بی سر و صدا رفت، هر چند که شاید بتوان بخشی از این خاموش رفتنش را در کم لطفی اهالی رسانه دانست. صدرالدین شجره رفت. مردی که اهالی هنر و رادیو او را یکی از ستون های اصلی رادیو در بخش نمایش رادیویی و حتی گویندگی، طی دهه های اخیر می دانند.
اصغر همت، بازیگر سینما و تئاتر از جمله هنرمندانی است که سابقه دوستی اش با شجره به بیش از سه دهه قبل باز می گردد. او درباره این دوست و همکار قدیمی اش به «ایران» گفت: «سی و چهار سال قبل خیلی اتفاقی با او آشنا شدم، شجره دنبال بازیگر جوانی برای ایفای نقش در نمایشی با عنوان «شهید فخ» در رادیو می گشت، دوستی من را پیشنهاد داده بود، تلفنی صحبت کردیم و جالب است که همان پای تلفن به توافق رسیدیم.» او ادامه داد:«در خاطرم هست وقتی برای ایفای نقش در این نمایش به رادیو رفتم هیجان زده از دیدن افرادی بودم که در تمام سال های نوجوانی ام صدای آنان را از برنامه هایی همچون قصه شب می شنیدم. بعد ازاین نمایش یک همکاری دیگر هم در ارتباط با یکی از نمایشنامه های اکبر رادی داشتم، با این حال متاسفم که بگویم دیگر فرصتی برای فعالیت در رادیو پیدا نکردم اما دوستی مان از همان زمان آغاز شد و تا آخرین روزهای زندگی اش ادامه پیدا کرد.» همت، متانت و تواضع را یکی از مهم ترین ویژگی های اخلاقی این استاد درگذشته می داند. نه تنها به گفته همت، بلکه به عقیده اغلب افرادی که او را می شناختند، شجره تسلط بسیاری به ادبیات داشت؛ آنقدر که حتی در نحوه ادای کلمات هم حساسیت و دقت بسیاری به خرج می داد. این بازیگر تئاتر و سینما افزود: «او نه تنها در بازیگری و کارگردانی نمایشنامه های رادیویی، بلکه حتی در بازیگری تلویزیون هم خوش درخشید. بازی او در مجموعه تلویزیونی «مدار صفر درجه» را می توان یکی از نقش های شاخص شجره دانست. حدود بیست سال قبل به دعوت یکی از تهیه کنندگان رادیو قرار شد برنامه ای مشترک برای افزایش دانش گویندگان تلویزیون به همراه زنده یادان سمندریان و شجره بنویسیم. هر چند که بنابه مسائلی این کار سرانجامی پیدا نکرد با این حال من هنوز جزوه شجره را از آن دوران در دست دارم.» او در سخنانش تاکید کرد که حتی حالا که به آن جزوه نگاه می کند متوجه می شود که شجره از چه دانش بالایی در ارتباط با مسائل تکنیکی و بیانی گویندگی برخوردار بوده است. با این حال همت هم معتقد است که یکی از مهم ترین وجوه کاری شجره را می توان در فعالیت های نمایشی او در رادیو و تسلطش به گویندگی یافت. زنده یاد شجره در زمان حیاتش معتقد بود که جایگاه نمایش رادیویی جایگاهی مشابه نمایش صحنه ای دارد، همت در این رابطه نیز گفت:«فعالان هر یک از این دو عرصه تئاتر به کار خود تعصب دارند و هر یک حوزه ای که در آن کار می کنند را مهم تر می پندارند، با این حال معتقدم که نمایش رادیویی و صحنه ای هر یک جایگاه و مشکلات خاص خود را دارد.» او درباره میزان اثرگذاری زنده یاد شجره بر نسل های بعدی رادیو گفت:«بی شک استادانی همچون او تاثیر بسزایی بر نسل های بعد خود برجای گذاشته اند و بواسطه جایگاهی که شجره طی این سال ها از آن خود ساخت معتقدم که او تاثیر بسزایی در آموزش نسل های بعد خود داشته است. معتقدم دیگر براحتی کسی جای او را نخواهد گرفت.»
چهره
استادی بی همتا در تئاتر و گویندگی
صبح دیروزمراسم تشییع صدرالدین شجره با حضور جمعی از اهالی تئاتر و همچنین قدیمی های رادیو از مقابل «رادیو ارگ» واقع در میدان پانزده خرداد برگزار شد و سرانجام در آغوش خاک آرام گرفت. میکائیل شهرستانی از جمله سخنرانان این مراسم بود که ترجیح داد به جای فعالیت های حرفه ای شجره از ویژگی های اخلاقی او بگوید. شهرستانی از این استاد گویندگی به عنوان بخشی از نماد رادیو یاد کرد؛ آنچنان که گفت:«حس می کنم قطعه ای از رادیو محو شده است و جای او کسی نخواهد آمد، البته هنوز هم هستند کسانی که رادیو را زنده نگه داشته اند.» جواد پیشگر کارگردان و گوینده رادیو هم یکی دیگر از حاضران در این مراسم بود که از شجره به عنوان معلمی یاد کرد که بیش از ۳۵ سال از آموزه هایش بهره گرفته است. او هم تاکید کرد که شجره در تئاترو صدا بی نظیر بود. پیشگر از شجره به عنوان فردی یاد کرد که با تکیه بر آموخته هایش با ذاتی تحلیلگر سخن می گفت. اکبر زنجانپور، نویسنده و کارگردان تئاتر آخرین سخنران این مراسم بود، او ابتدا از تنها زیستن به عنوان یکی از ویژگی های زندگی هنرمندان واقعی یاد کرد و حتی از چخوف به عنوان یکی از نمونه های گفته هاش یاد کرد. در نهایت هم گفت که شجره را می توان هنرمندی دانست که هم تنها بود و هم در سکوت نور می افشاند.