یازدهمین قسمت از فصل جدید برنامه تلویزیونی نقد سینما که جمعه شب ۲۱ شهریورماه همزمان با «روز ملی سینما» روی آنتن شبکه پنج رفت، میزبان هادی حجازیفر، بازیگر، فیلمنامهنویس و کارگردان سینما بود.
به گزارش سینماسینما به نقل از روابط عمومی برنامه هادی حجازیفر در ابتدای صحبتش ضمن اشاره به علاقه به بازیگری، اظهار کرد: «هدفم در سینما کارگردانی است. ابتدا خودم را کارگردان میدانم، بعد طراح صحنه، بعد فیلمنامهنویس و بعد از آن شاید کمی بازیگر باشم. به همین دلیل خیلی ترسی از نتیجه انتخابهایم ندارم و در مواردی حتی «خودزنی» هم کردهام! مثل آدمی که میداند بهدلیل ابتلا به یک بیماری لاعلاج در معرض مرگ است و با این اطمینان، در میدان جنگ شجاعت به خرج میدهد و تانک میترکاند! برای همین خیلی به رزومه و انتخاب نقشهایم وسواسی ندارم. و مانند فعالیتهایم در تئاتر بسیار آدم تجربه گرایی هستم. دوست دارم مدام در این حوزه یاد بگیرم و خدا این توفیق را داده است که با گروههای مختلف کار کنم و از همه آنها بیاموزم. کمااینکه پیشتر هم بارها گفتهام که هدفم در سینما کارگردانی است. بعد از «ایستاده در غبار» اساساً نمیخواستم بازیگری را ادامه دهم. فیلمهای مهمی هم در آن زمان پیشنهاد شد که رد کردم اما وقتی «ماجرای نیمروز» با همان گروه قبلی پیش آمد، مجددا به این عرصه وارد شدم و استقبال و تحسینی که شد، مزه داد و در این حوزه ماندم!»
در ادامه حجازیفر به مرور تجربیات خود در حوزه تئاتر پرداخت و درباره ورودش به سینما گفت: «در سال ۸۲ که در فیلم «مزرعه پدری» بازی کردم، فهمیدم کارگردان حاکم بلامنازع صحنه است. بعد از این تجربه برای فیلم «خداحافظ رفیق» آقای بهزادپور بسیار به من لطف داشتند و تا پای قرارداد بازی هم رفتم اما ناگهان پشیمان شدم و کنسل شد. دیگر کاری نبود تا زمان «ایستاده در غبار» که خیلی اتفاقی معرفی شدم و ناگهان همه چیز تغییر کرد.»
حجازیفر در بخش دیگر از صحبتهایش، درباره تأثیر شهرت پس از بازیگری بر زندگی شخصیاش گفت: «واقعیت این است که آنقدر همه چیز سریع اتفاق افتاد که فرصت هماهنگ شدن و همریتم شدن با این شهرت را بهدست نیاوردم. به همین دلیل حاشیههایی هم داشتم. مثلا صفحهام در اینستاگرام که بسته هم بود را برای عموم باز کردم و مطلبی در آن گذاشتم که اساساً انتظار آن اندازه واکنش به آن را نداشتم.»
این بازیگر ادامه داد: «یکی از بدیهای شهرت این است که تو را مجبور به تغییر و مصلحتسنجی میکند و من اصلاً آدم این مصلحتسنجی نیستم! در فضای مجازی که اخیراً به دلیل کرونا مجبور به فعالیت در آن شدهام، ابتذال آنقدر خزنده در وجودت اتفاق میافتد که گویی دیگران دارند بهجای تو تصمیم میگیرند!»
بازیگر نقش احمد متوسلیان در فیلم «ایستاده در غبار» درباره تفاوت شهرت تلویزیونی با شهرت سینمایی گفت: «یکی از دلایلی که من از تلویزیون گریزان بودم، همین فراگیری دامنه مخاطبان است. برخلاف کلیشههایی که خود من هم زمانی آن را به زبان میآوردم، واقعیت این است که تلویزیون در ایران بهشدت بیننده دارد. من جاهایی میروم برای کار در برخی روستاها، که همه با کارهای تلویزیونیام مرا میشناسند. واقعاً از این قضیه میترسیدم اما از جایی به بعد با آن کنار آمدم.»
حجازیفر در بخش دیگر این گفتگو درباره نقش متفاوتی که سال گذشته در فیلم «دوزیست» ایفا کرده بود، گفت: «قبول این نقش به اصرار برزو نیکنژاد اتفاق افتاد. شخصاً خیلی علاقهای به این جنس بازی ندارم. به این معنا که بخواهم یک نقش کاملاً متفاوت را از صفر تا صد بسازم. بازیگری مثل محسن تنابنده این توانایی را دارد که مدلهای مختلف را بهبهترین شکل ایفا کند اما من این توانایی را ندارم.»
وی با اشاره به تجربه حضور در «بهوقت شام» گفت: «یکی از مشکلات من با ابراهیم حاتمیکیا در این فیلم سر ژستها و گویشها و نوع ادای دیالوگها بود. من میگفتم نه اینکه نخواهم اینطور صحبت کنم، اساساً نمیتوانم و وقتی بازیگر از درون به چیزی باور نداشته باشد، اتفاقی که باید رخ نمیدهد. قطعاً کار کردن با ابراهیم حاتمیکیا یکی از آرزوهای بزرگ من بود و خاطرم هست بعد از قطع کردن تماسی که برای پیشنهاد این همکاری بهمن شد، واقعاً هیجانزده شدم، اما در کار پیرش کردم!»
حجازیفر هم در بخش دیگر از سخنانش گفت: «ضمن ابراز امیدواری برای بهتر شدن اوضاع اجازه دهید مقایسهای میان تئاتر و سینما داشته باشم. واقعیت این است که سینما با همه این مشکلات کماکان به کار خودش ادامه میدهد و تعداد فیلمنامههایی که برای ساخت پیشنهاد میشود هیچ تغییری نسبت به قبل نداشته است. سینما به دلیل جذابیتهایی که دارد، کماکان برای سرمایهگذاران بیخبر از شرایط سینما اهمیت دارد. اما تئاتر به معنای واقعی با کرونا ویران شد. مرکز هنرهای نمایشی چند سال قبل ۱۰ میلیارد تومان بودجه داشت که ۷ میلیارد آن مربوط به حقوق کارکنانش بود! این مراکز عریض و طویل باید از این بخشها حمایت کنند. مانند نقشی که فارابی میتواند در حمایت از گونهای خاص از فیلمهای سینمایی داشته باشد. بالاخره نیاز است جنسی از سینما حتی شده بهصورت گلخانهای به حیاتش ادامه دهد.»
هادی حجازیفر درباره بهترین بازیگر مقابل خود در سینما گفت: «این سوال سوال سختی است اما شخصاً با جواد عزتی بهویژه در دو فیلم «ماجرای نیمروز» و «آتابای» همکاری بسیار نزدیکی داشتیم.»
وی در پاسخ به اینکه بهترین کارگردانی که با او همکاری داشته کدام بوده است هم گفت: «کار با مهدویان بسیار خوش میگذرد و اساس کار با او آسان است. اما در همکاریهای دیگر هم چیزهایی یاد گرفتهام. از ابراهیم حاتمیکیا کارگردانی آموختم. از بروز نیکنژاد رهبری یک تیم پربازیگر را یاد گرفتم. از خانم کریمی کوتاه نیامدن و افق وسیع داشتن را یاد گرفتم.»
حجازیفر که در حال ساخت یک برنامه تلویزیونی است، درباره برنامهاش برای کارگردانی فیلم سینمایی گفت: «امسال میخواستم اولین فیلمم را بسازم که شرایط کرونا اجازه نداد. امیدوارم این کار تلویزیونیام به سرانجام برسد و مقدمهای برای ورود به کارگردانی سینما شود.»
وی درباره اینکه اولین فیلمش در سینما چه حال و هوایی خواهد داشت، بیان کرد: «خیلی جزییاتش مشخص نیست اما یک وسترن با حال و هوایی متفاوت است که شرایط تولید خیلی سخت دارد و تلاش دارم به قواعد سرمایهسالارانه سینما تن ندهم.»
چرخه ورود بازیگران جدید به سینما مبحث دیگری بود. حجازیفر در این باره گفت: «این یک واقعیت است کمااینکه خود من در «بهوقت شام» نقشی را ایفا کردم که ۲۰ سال از خودم بزرگتر بود. بابک حمیدیان که در فیلم پسر من است، در واقع فکر کنم یک ماه از من بزرگتر است! خاطرم هست برای انتخاب بازیگر به پروژهای مشورت دادم تا یک بازیگر تئاتری را انتخاب کنند که مطمئن بودم سیمرغ میگیرد، ولی بحث سرمایه و تهیهکننده را پیش کشیدند، همانطور که در برخی جشنهای سینمایی به دلیل وجود اسپانسر ناگزیر از تن دادن به برخی چیزها میشوند.»
وی افزود: «سینمای ما سینمای ترسویی شده است. برای من شخصا این اتفاق افتاد و وارد این حوزه شدم، ولی هنوز هم نمیدانم چه شد که وارد بازیگری شدم، اما باور کنید من در میان همنسلان خودم در دانشگاه کماستعدادترین بودم. بچههای درخشانی داریم که امروز بهرغم استعدادی که دارند مشغول مسافرکشی هستند. من اگر جای تهیهکنندهها بودم این استعدادها را کشف میکردم و قرارداد سه ساله با آنها میبستم تا هم آنها را کشف کرده و در ادامه از سرمایهگذاری که برای آن بازیگر کردهام، سود هم ببرم؛ نه اینکه ستارهای کشف شود و سودش را کس دیگری ببرد.»
بهروز افخمی: تولید فیلم هیچگاه به شرایط قبل از کرونا باز نمیگردد
«آموزش سینما»، بخش دیگری از برنامه نقد سینماست که بهروز افخمی، کارگردان، مباحثی در خصوص سینما و ساخت فیلم سینمایی صحبت میکند.
افخمی این هفته درباره «سازماندهی تولید در سینمای بعد از کرونا» تأکید کرد: «کرونا تأثیری روی فرآیند تولید فیلم گذاشته است که هیچگاه دیگر به شرایط قبل از کرونا بازنخواهد گشت. در واقع، آنچه در بهصورت آرامآرام در حال اتفاق بود، با کرونا سرعت گرفت؛ بازار اینترنت ناگهان گسترده شد و بازار سینما کوچک. الان هر کسی فیلم میسازد، حتی اگر برای پرده میسازد، باید آمادگی آن را داشته باشد که فیلمش در مانیتورهای کوچک و حتی تلفنهای همراه دیده شود. شاید حتی بیشتر در این بخش مخاطب داشته باشد. بنابراین با توجه به این تغییرات، استراتژی تصویری و صوتی فیلمسازان بهکل باید تغییر کند.»
افخمی در بخش دیگری از سخنانش، درباره واکنش به درخواست مکرر برخی علاقمندان جوان فیلمسازی برای ورود فوری به گروههای بزرگ فیلمسازی حتی بهعنوان دستیار، گفت: «بیش از حضور در گروههای فیلمسازی حرفهای تماشای فیلم میتواند به فیلمساز شدن شما کمک کند. کمااینکه من در دوران جوانی فکر نمیکردم بودن سر صحنه فیلمهای مسعود کیمیایی به من فیلمسازی یاد میدهد، بلکه میدانستم دیدن فیلمهای او بیشتر به کارم میآید.»
این کارگردان سینما در ادامه به حذف «منشی صحنه» در سازماندهی تولید فیلمهای سینمایی در دوران جدید اشاره کرد و درباره دیگر بخشهایی در معرض حذف از فرآیند فیلمسازی گفت: «از بین طراح صحنه و فیلمبردار در آینده یکی باید بماند. بین این دو همواره در سینمای حرفهای اختلافنظر وجود داشته و همواره دعوای میان این دو به نفع یکی ختم میشده است. ضمن اینکه دوربینهای جدید حتی توان فیلمبرداری بدون نورپردازی حرفهای را هم پیدا کردهاند و دیگر حتی نیاز به قاببندی دقیق هم نیست و تنها کافی است دوربین در زاویه درست قرار بگیرد.»
برنامه «نقد سینما» به تهیهکنندگی یوسف بچاری و با اجرای امیررضا مافی و آرش خوشخو، منتقد ثابت برنامه جمعه شبها ساعت ۲۲ از شبکه پنج سیما پخش میشود.