تابناک نوشت :پس از آنکه برخی تولید سریالهای اینترنتی را آغاز کردند، اکنون شاهد افزایش تولید چنین سریالهایی هستیم و برخی حرفهایها نیز به این عرصه گرایش نشان دادهاند؛ مدل تازهای از تولید که عمدتاً با محوریت اینستاگرام پیاده سازی میشود و سبک تازهای را ارائه کرده که ظاهراً بازدهی تجاری نیز داشته و به همین دلیل گروههای تازهای با تجهیزات حرفهای به تولید چنین مجموعههایی گرایش پیدا کردهاند.
پس از ظهور اینستاگرام، تولید و پخش کلیپهای اینستاگرامی در ابتدا با اهداف سرگرمی و جذب فالوئر و در ادامه با اهداف تبلیغاتی شدت گرفت. در این میان بهرهبرداری تازهای از این بستر آغاز شده و مدتهاست برخی از این کلیپهای کمدی با فرم سریال عرضه میشود و دقیقاً همچون یک مجموعه کارکرد دارد. در هر چند قسمت این مجموعهها، یک کاراکتر معرفی میشود و داستانهای کوتاه با یک پیوستگی کلی به نمایش درمیآید.
این سریالهایِ متشکل از ویدیوهای یک دقیقهای، بازدهی تجاری نیز برای برخی سازندگانش داشته و در جریان کلیپهای مختلف در قالبهای متفاوت نظیر نمایش لوکیشن کلیپ یا نمایش یک محصول به عنوان بخشی از داستان مورد توجه قرار گرفته است. با توجه به بازدید برخی از این سریالهای اینستاگرامی که از چند ده هزار تا چندصدهزار در تناوب است، درآمد حاصل آمده از تولید چنین مجموعههایی بسیار قابل توجه است و به همین دلیل، تولید این سریالها رو به فزونی گذاشته است.
اکنون تصاویری از تولید سریالهای اینستاگرامی توسط عناصر حرفهای تر منتشر شده که نشان میدهد آهسته آهسته این فضا جدی تر میشود و دور از انتظار نیست که در آینده نه چندان دور، شاهد حضور سینماگران حرفهای ایران در چنین بسترهایی و تولید آثار باکیفیت بسیار بالا و عرضه در این شبکه اجتماعی باشیم. اینستاگرام نیز در این زمینه تحرکاتی را از دو سال پیش آغاز کرده که میتواند به فراگیر شدن چنین تولیداتی سرعت ببخشد.
سریالهای اینستاگرامی حرفهای میشوند؟
پخش اولین سریال اینستاگرام که Shield 5 نام داشت از نیمه بهمن ماه ۱۳۹۴ آغاز شد. ماجراهای این مجموعه چند قسمتی پیرامون یک مامور امنیتی به نام «جان سویفت / John Swift» بود که به جرم دست داشتن در یک دزدی الماس دستگیر شده است. او که خودش را بیگناه میداند از دست پلیس و افرادی که میخواهند او را بکشند فرار میکند. ماجراهای سریال براساس همین تعقیب و گریزها خواهد بود و قصد دارند به این صورت بینندگان را جذب خودشان کنند.
در آن زمان، اینستاگرام قابلیت انتشار ویدیوهایی ۱۵ ثانیهای را داشت و این موضوع باعث شه که مجموعهی Shield 5 در ۲۸ قسمت و در طول یک ماه منتشر شود اما اینستاگرام در راستای توسعه امکان بهره برداری کارآمد از ویدیو، زمان آن را به یک دقیقه افزایش داد و اکنون برخی پیش بینی میکنند در آیندهای نه چندان دور، اینستاگرام مدت زمان ویدیو در هر پست اینستاگرامی را مجدداً افزایش دهد.
پیش از اینستاگرام، در سایر بسترها نظیر یوتیوب و ویمئو، فیلمهای کوتاه و سریالهای فراوانی عرضه شده بود که برخی حتی به فروش میرسد و برای سازندگانش درآمد قابل توجهی نیز داشت. اکنون اینستاگرام قصد دارد مدت زمان استفاده روزانه کاربران را افزایش دهد و افزایش زمان تماشای ویدیو، کارآمدترین روش ممکن است. مزایای تبلیغاتی که میتواند چنین تولیداتی را به سوددهی برساند، نیز بستر لازم را برای توسعه این تولیدات فراهم ساخته است.
در این میان آنچه بسیار مشهود به نظر میرسد، بر هم خوردن نظم مدیریتی سینما با تکنولوژی است. در واقع اساساً سازوکارهای پیشین برای صدور پروانه تولید و نمایش به شیوه سنتی با ساختارهای کنونی دیجیتال که از تولید تا نمایش را در بر گرفته، در هم پیچیده شده و تولید آنچنان وسعت یافته که اساساً روشهای گذشته کارکرد خود را از دست داده است؛ هرچند هنوز نشانههای اصرار بر مدیریت منسوخ شده ی گذشته برای اداره وضعیت موجود، مشهود است.
به نظر میرسد با توجه به این تغییرات بنیادین، مسئولان وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی میبایست سازوکارهای کنونیِ باقی مانده از گذشته که تولید فرهنگی و به خصوص تولید سینمایی را به شدت پیچیده و دشوار میسازد را برچید و کوشید تولید را به شیوه دیگری پیگیری کرد؛ چرا که با ایجاد بسترهای فراگیر اینترنتی که کنترلش از توان دولتها نیز تا حدودی زیادی خارج است، اساساً نمیتوان انتظار وضع بهتری را داشت.