سیدمحمدعلی ابطحی در اعتماد نوشت :
میگویند در جنگهای قدیمی رسم مروت بر این بود که شمشیر را باید همان جایی فرود آورند که طرف مقابل سپر را گرفته است. وقتی جنگ مغلوبه میشد و فشار میآمد دشمن شمشیر را میزد به جایی که سپر نبود. بیسپر جان میداد ولی بیمروتی بود. تغییر وزیر ارشاد در همه دولتها یکی از این بیمروتیها بود. سپری نداشتند که بیدلیل شمشیر میخوردند. همیشه وقتی جنگ در حوزه هنر و فرهنگ مغلوبه میشد و جامعه به ارزشهای فرهنگی رسمی اعتنایی نمیکردند، شمشیر را به فرق وزیر و وزارت ارشاد میزدند. تنها جایی که در حوزه فرهنگ سپر نداشت و مهمتر اینکه سهم و امکانات بسیار اندکی از بودجه فرهنگی کشور در اختیار این وزارتخانه بود. بقیه که بودجه اصلی فرهنگی را داشتند، به جای آمار دادن از وضع خودشان، فریاد ای فرهنگ، ای فرهنگ سرمیدادند.
الان سه دهه است که بزرگان قوم از فرهنگ جاری در جامعه ابراز نگرانی میکنند و معمولا مخاطب همیشه وزارت ارشاد بوده است. اتفاقا وزارت ارشاد تنها جایی است که همه سلایق سیاسی و فرهنگی بعد انقلاب مدیریت آن را داشتهاند. شما به این لیست نگاه کنید: آقای خاتمی. آقای لاریجانی. آقای میرسلیم. آقای مهاجرانی. آقای مسجدجامعی. آقای صفارهرندی. آقای حسینی. آقای علی جنتی. این اسامی وزرای ارشاد این سه دهه هستند. از چپترین تا راستترین. از اصلاحطلبترین تا پایداری. از معتدل تا افراطی. همه جریانات سیاسی، یک دورهای وزیر ارشاد بودهاند و در این وزارتخانه با حضور نمایندهشان مدیریت فرهنگی کردهاند. فاصله عطاءالله مهاجرانی تا صفارهرندی کم فاصلهای نیست. اما با وجود همه این افراد همیشه وضعیت فرهنگ و وزیر ارشاد مورد گلایه عدهای از مسوولان و امامان جمعه و مراکز دینی بوده است. اصلیترین دلیلش این است که شمشیر را جایی میزنند که سپر در آنجا وجود ندارد.
خیلی از ارزشهای فرهنگی جوامع به دلیل گذر زمان در همه جای دنیا تغییر پیدا میکند. هیچ جای دنیا هم نتوانستهاند در برابر این تغییرات مقاومت کنند. مهمترین عامل این تغییر در دوران ما مساله ارتباطات به شکل فعلی است. با وجود اینترنت ذایقه فرهنگی همه جوانان دنیا از یک منبع میتواند شکل بگیرد. برای خواندن کتاب، برای شنیدن موسیقی، برای دیدن فیلم، برای پیدا کردن مد، برای خواندن مجله، برای یافتن شکل زندگی، برای تبلیغ یا پیدا کردن شبهات مذهبی در مورد همه ادیان، برای گرایشات سیاسی، برای برقراری ارتباطات فردی و جمعی، اینترنت وجود دارد و همه در همه جای دنیا به یک جور همهچیز را میبینند و میفهمند. این موارد البته الزاما منفی نیست، چه بسا مثبت هم باشد. اگر منطق قوی باشد ما هم میتوانیم برای انتقال نظراتمان به دنیا یا جامعه خودمان از این امکانات استفاده مثبت کنیم.
اما مهم این است که عوامل فرهنگساز دست کسی نیست. نه دیگر خانواده نقش محوری دارد و نه مراجع اجتماعی و دینی. این یک واقعیت است. تلخ یا شیرین. خواهناخواه در مسائل فرهنگی باید توقعات بر اساس این دنیا تعریف شود تا حداقلی از فرهنگ و ارزشهای دیرین باقی بماند. آخوند و اینترنت یک زمانی بیشترین فاصله را داشتند. من آن زمان که اینترنت آمده بود و آخوند بودم و در آن وبلاگ مینوشتم و خیلی سنگین بود این کار، رایجترین فحش زمانه که از آن جماعت میشنیدم، معاون وبلاگباز رییسجمهور بود. یکبار با آقای خاتمی در زمان ریاستجمهوریاش رفته بودیم جلسه جامعه مدرسین در قم. رییسجمهور کمی از خطر فراگیر شدن ماهواره و نه اینترنت صحبت کرد. اینترنت هنوز خیلی وسیع نبود. یکی از بزرگان آن جماعت آقای خاتمی را متهم کرد که به جای جلوگیری از فساد، در مورد ماهواره بزرگنمایی میکند. سال ۱۳۷۷. اما ماهواره آمد. دوران پساماهواره هم با فراگیر شدن اینترنت آمد.
این روزها که مدیران حوزههای علمیه خدمت رهبر معظم انقلاب رسیده بودند، با زمانشناسی کمنظیری فرمودند که مسوولان حوزهها تلاش کنند که روحانیت و مبلغان دینی علاوه بر نویسندگی و سخنوری، آشنایان به فضای مجازی هم تربیت کنند. اگر در این دوران زمانشناسی فراموش شود و همچنان خواستههای قبل از این دورانها مطالبه میشود، مبلغان فضای مجازی موفق نخواهند شد. آن خواستههای ارزشی دیرین بد نبود و نیست. اما وقتی قابل اجرا نیست، هر وزیر ارشادی بیاید نمیتواند عملا تغییری در روند فرهنگی جامعه ایجاد کند، همچنانکه همه نحلههای فکری که وزیر شدند، نتوانستند.
مشکل، وزرای ارشاد نیستند، مشکل واقعیتهایی است که نمیخواهیم بپذیریم. همان که گفتم، شمشیر را بردهاند جایی میزنند که سپر نیست. وزیر پشت وزیر است که ساقط میشود. اگر دکتر روحانی، امام جمعه پر نام و آوازه مشهد را هم وزیر ارشاد کند تا وقتی برنامهریزیها بر اساس بیتوجهی به واقعیت جامعه ارتباطات و نیازهای این جامعه باشد و توقعات تصحیح نشود، فرقی در سیر فرهنگی جامعه نمیکند. جامعه و جوانان راه خود را میپیمایند و فاصله خطابههای جمعه و جوانان بیشتر میشود. تغییر وزیر ارشاد زدن شمشیر به جایی است که سپر ندارد. ما مردم قدر ناشناسی نیستیم. از آقای جنتی و کارهایش تقدیر میکنیم. ایشان با سوابق خانوادگیاش میتوانست جور دیگری رفتار کند و زیر فشار نباشد و باز هم وزیر بماند. اما یکتنه در دولت کم رمق موجود به دفاع از حریم فرهنگ و هنر کمر همت بست.

لینک کوتاه
مطالب مرتبط
- برنامههای دینی صداوسیما متولی ندارد
- واکنش رضا ناجی به شباهت نقش او در فیلم مارموز با علی جنتی وزیر اسبق ارشاد
- روایت محمد علی ابطحی ازسالگرد مرگ مشکوک عباس کیارستمی
- بهترین فیلم ایرانی و خارجی از نگاه محمد علی ابطحی
- نامه اعتراضی ابطحی به وزیر ارشاد در اعتراض به حذف مستندی درباره فائزه هاشمی از جشنواره سینماحقیقت
- نظر علی جنتی درباره وزیر پیشنهادی ارشاد
- پیشنهاد ابطحی برای حل مشکل ربنا: روحانی با رییس صدا وسیما مذاکره کند
- منظور وزیر ارشاد از هنرمندان چه کسانی بود؟
- بحث داغ رد اتهام سیاهنمایی در سینما / ابطحی: کاش همیشه قبل از انتخابات بود
- علی جنتی، مسعودکیمیایی، اصغرفرهادی، جمشیدمشایخی، پوریاپورسرخ و …در مراسم ختم علی معلم/تصاویر
- محمدعلی ابطحی: کاش جایزه فرهادی سیاسی باشد
- گزارش تصویری روز دهم جشنواره/ حواشی کاخ جشنواره
- محمد علی ابطحی: حمایت از «شهرزاد» که صدای مردم شد، یک ضرورت فرهنگی است
- واکنش رییس سازمان سینمایی به شایعهسازی درباره علی جنتی
- حوزه فرهنگ اولویت دولت نبود!/ گفتگوی رادیویی با کیوان کثیریان درباره استعفای علی جنتی
نظر شما
پربازدیدترین ها
- آتش و باد کمکم میگسترد/ نگاهی به سریال «آتش و باد»
- به بهانه نمایش فیلم سپیده فارسی در کن؛ نامه سرگشاده کن لوچ و پل لاورتی خطاب به جامعهی بینالملل سینماگران در حمایت از صلح/ دیگر نمیتوان ادعا کرد که ما نمیدانستیم
- در آستانه جشنواره کن/ فشارها بر سازندگان فیلم «یک تصادف ساده» شدت گرفت
- تاریخچه سریالهای ماه رمضان از ابتدا تاکنون/ در دهه هشتاد ۴۰ سریال روی آنتن رفت
- پروانه ساخت سینمایی برای چهار اثر صادر شد
آخرین ها
- برای هشتمین دوره پیاپی؛ محمدمهدی عسگرپور نایبرئیس فیاپف شد
- کریستن استوارت: تأثیر ترامپ بر صنعت فیلم وحشتناک است
- «مهمانی شام» در تماشاخانه هامون
- «دشت میخواند» جایزه ویژه جشنواره آلمانی را گرفت
- مسافر آستانه: جشنواره «ستاره ناهید» با رویکرد پیوند ادبیات فارسی و نمایشنامه برگزار میشود
- در پی حادثه پیست اتومبیلرانی ورزشگاه آزادی؛ حمیدرضا درجاتی، عکاس ورزشی درگذشت
- کمدی شریف بسازید/نگاهی به فیلم صد دام
- «پل صراط»، روی ریل نخل طلا
- تازهترین آمار فروش فیلمهای روی پرده؛ ۴۰۹ میلیارد، سهم گیشه سینماها از ابتدای ۱۴۰۴
- طبقه فرودست، اخلاق و مسالهی انتخاب
- هستی محمایی برترین بازیگر فستیوال فیلم زنان اسوان شد
- به بهانه نمایش فیلم سپیده فارسی در کن؛ نامه سرگشاده کن لوچ و پل لاورتی خطاب به جامعهی بینالملل سینماگران در حمایت از صلح/ دیگر نمیتوان ادعا کرد که ما نمیدانستیم
- آغاز تولید فیلم سینمایی «در میان ما» به کارگردانی سیامک ابراهیمی در ایران و ترکیه
- آغاز دومین کنگره بینالمللی هوش مصنوعی در علوم پزشکی با حمایت همراه اول
- اظهارات تازه وکیل تتلو؛ ازدواج موقت موکل بنده با نیت خالصانه برای توبه بوده است
- واکنش مونا مهرجویی به حکم پرونده قتل والدینش؛ ما درخواست اعدام نداریم
- نسخه ویژه نابینایان «گربههای اشرافی» با صدای نازنین مهیمنی منتشر میشود
- تعشق صدا و تصویر
- آغاز رقابت برای دریافت نخل طلا/ جشنواره کن با سخنرانی آتشین دنیرو و آغازی تارانتینویی شروع شد
- رییس کل دادگستری استان البرز اعلام کرد: تایید حکم قصاص برای قاتل مهرجویی و محمدیفر
- رابرت بنتون درگذشت
- «زندگی با خبر» منتشر شد
- نمایش نسخهٔ ترمیم شدهٔ «جویندگان طلا، ۱۹۲۵، چارلی چاپلین» پیش از افتتاحیهٔ جشنوارهٔ کن
- فرشتگان آلوده صورت
- معرفی برگزیدگان سومین دوره جایزه رسالههای برتر مهندسی برق و فناوری اطلاعات
- قوانین جدید برای جشنواره کن؛ برهنگی روی فرش قرمز ممنوع است
- پروانه ساخت سینمایی برای چهار اثر صادر شد
- بهمن فرمان آرا شاهکار بزرگ علوی را میسازد
- «بامداد خمار» و «مو به مو» در راه نمایش خانگی
- نظر رضا علامهزاده درباره حضور دو فیلم ایرانی در کن؛ حضور فیلمهای پناهی و روستایی را افتخارآمیز میدانم نه اعتراض برانگیز