بیشتر ما از حضور معدن در زندگی روزمره خود غافل هستیم. این در حالی است که با نگاهی به اطراف خود متوجه خواهیم شد معدن با زندگی ما در هم تنیده شده است. به همین دلیل صمت در نظر دارد در سلسله گزارش‌های «سبک زندگی» به مقوله معدن و زندگی روزمره بپردازد.

به گزارش سینماسینما، استفاده از سنگ‌های قیمتی و نیمه قیمتی در فرهنگ ما چندان جا نیفتاده است، در واقع پایه دانش و هنر صنعت گوهرشناسی روز به روز قهوه‌خانه‌ای‌تر می‌شود. این در حالی است که صنعت استفاده از سنگ‌های قیمتی و نیمه قیمتی می‌تواند به کمک صنعت مد و همچنین سینما و تئاتر در بین مردم فرهنگسازی شود. ترویج مد برای رونق و استقبال از سنگ‌های طبیعی میان مردم منجر به توسعه این صنعت و افزایش درآمد و اشتغالزایی می‌شود.

فرهنگسازی از طریق صداوسیما برای استفاده از گوهرهای ایرانی
اینکه چهره‌ای جذاب داشته باشید یا لباسی فاخر بر تن یا اینکه ظاهری ساده و به دور از هر گونه مد، دلایل مختلفی دارد. نخست اینکه اگر شخصیت شما، متاثر از شخصیت‌های مشهور جامعه باشد شما گزینه نخست را انتخاب خواهید کرد در غیر این صورت، بر اساس علاقه و نگرش خود نسبت به جامعه از انواع زیورآلات و البسه استفاده خواهید کرد. در این میان، یکی از مواردی که باعث جلب توجه اطرافیان به شما می‌شود، شاید نگین انگشتری شما باشد یا نوع گل‌سینه یا گردن‌آویزی که استفاده کرده‌اید. این موضوع در فیلم‌ها و سریال‌هایی تلویزیونی یا سینمای خانگی دیده می‌شود و بسته به محبوبیت شخصیت‌های فیلم، استفاده از آن سنگ زینتی در میان جامعه رواج پیدا می‌کند. به عنوان مثال مرغ آمین که در سریال شهرزاد استفاده می‌شد بسیار فراگیر شد و بعدی از مدتی در بازار می‌توانستیم این گردن‌آویز را به شکل‌های مختلف پیدا کنیم. چه بهتر که از این ظرفیت به سود بخش معدن به ویژه حوزه سنگ‌های قیمتی و نیمه قیمتی استفاده کنیم تا هم بازار فروشش بیشتر شود و هم افراد بیشتری را برای ورود به بازار کار و آموختن هنر سنگ‌تراشی ترغیب کند. این امر می‌تواند از طریق ساخت فیلم مستند از تمامی مراحل تولید یک گوهر باشد(از معدن تا کارگاه و ورود به بازار) یا اینکه هنرپیشگان ما خود به سمت استفاده از گوهرهای موجود در سرزمین پرگوهرمان حرکت کنند و به جای استفاده از مصنوعات خارجی و مارکدار، فیروزه، عقیق، زمرد، کهربا و… داشته باشند. از طرفی می‌توان ارزآوری قابل قبول سنگ‌های قیمتی و نیمه‌قیمتی در بازار جهانی را تصویر کرده و آن را برای مردم منطقه‌ای که این ذخایر را در اختیار دارند به نمایش بگذاریم تا آنها نیز دست از فروش سنگ‌ها به شکل خام بردارند و در نهایت به فکر راه انداختن کارگاهی برای تولید محصولات با کیفیت و با ارزش افزوده بسیار بالاتر باشند. البته برای کمک به فرهنگسازی برای استفاده از سنگ‌های زیبا باید خود تولیدکنندگان نیز دست به کار شوند و محصولات تولید شده خود را در این رسانه ملی تبلیغ کنند. هرچند ممکن است هزینه تبلیغات در ابتدای کار برای آنها سنگین باشد اما تجربه نشان داده است که مردم ما تبلیغات تلویزیونی را بهتر از بقیه روش‌ها می‌دانند و برای خریدن آن سرعت عمل بالاتری دارند؛ حال می‌خواهد تبلیغ یک خوراکی باشد یا یک انگشتر فیروزه نشان! بنابراین تلاش همه جانبه از سوی تمام فعالان در حوزه صنعت سنگ و همیاری رسانه ملی که تاثیر بسیاری بر انتخاب عموم جامعه دارد، موضوعی است که باید مورد توجه قرار گرفته و باعث کم شدن خام‌فروشی سنگ‌های قیمتی و چه بسا قاچاق این گوهرهای با ارزش از کشور شود.

صنعت سنگ به سراغ سینما برود
اگر بخواهیم تعریفی از مد داشته باشیم باید گفت که مد، به تغییر سلیقه ناگهانی و مکرر همه یا برخی از افراد یک جامعه اطلاق می‌شود و منجر به گرایش به رفتاری ویژه، مصرف کالای به‌خصوصی یا در پیش گرفتن سبکی ویژه در زندگی می‌شود اما در این میان حوزه‌های مختلفی در ترویج مد تاثیرگذار هستند و در نهایت این مد است که چرخ بسیاری از صنایع را می‌چرخاند. تئاتر و سینما را باید جزو مهم‌ترین حوزه‌هایی دانست که در زمینه ترویج مد نقش‌آفرینی کرده و می‌توانند بازار خوبی برای برخی صنایع ایجاد کنند. حوزه سنگ‌های قیمتی و نیمه‌قیمتی که یکی از بخش‌های معدن را در ایران به خود اختصاص داده است می‌تواند با کمک سینما و ترویج استفاده از آنها در میان مردم، رونقی بیش از گذشته را تجربه کند.

در این زمینه امیر اثباتی طراح صحنه و لباس سینمای ایران درباره تاثیر سینما در ترویج مد میان مردم، اظهار کرد: به طورمعمول مد از طریق افراد مشهور وارد یک جریان اجتماعی می‌شود و مورد الگوبرداری قرار می‌گیرد. یکی از حوزه‌های افراد مشهور را ستاره‌های سینما تشکیل می‌دهند. پوشش بازیگران چه در فیلم‌ها و چه در زندگی شخصی خود در رواج یک مد جدید بسیار موثر است.

اثباتی در ادامه با اشاره به استفاده از زیورآلات و سنگ‌های قیمتی و نیمه‌قیمتی در سینما و تئاتر و الگوبرداری مردم از آن مانند گسترش مرغ آمین در میان مردم پس از پخش سریال شهرزاد و همچنین استفاده از این سنگ‌ها در طراحی فیلم‌ها، بیان کرد: به طور کلی فیلمنامه یا شخصیت پیش‌بینی شده در فیلمنامه تعیین‌کننده آن است که از چه پوشش و زیورآلاتی در فیلم استفاده شود. در واقع این مسیر در مقابل طراح قرار می‌گیرد اما هر طراحی اگر دقت و حساسیتی داشته باشد و در کنار آن شناخت و دانشی درباره اجزای مختلف عناصری که برای طراحی در اختیار دارد، قرار گیرد می‌تواند آگاهانه از این موقعیت استفاده کند و در فرهنگسازی تاثیرگذار باشد.

وی افزود: البته من به عنوان یک طراح، با دقت بالایی به موضوع استفاده از سنگ‌های قیمتی فکر نکرده یا با آن برخوردی نداشته‌ام. همانطور که گفتم فیلمنامه این امکان را در اختیار ما قرار می‌دهد. البته ممکن است در ابعاد اقتصادی کاری که در سینما انجام می‌شود، مانند معرفی یک برند(نشان) جدید یا تبلیغ غیرمستقیم، سفارش یک محصول به طراح داده شود که از یک ماده یا محصول ویژه در طراحی خود استفاده کند. این موضوع در سینمای جهان نیز اتفاق می‌افتد. وی همچنین افزود: من در طراحی‌های خود این موضوع را در نظر دارم که هر آنچه در فیلم استفاده می‌شود نباید برای فرهنگ اجتماعی مضر باشد. برای نمونه سعی من بر آن است که کتاب را به عنوان وسیله‌ای برای کسب دانش طوری در لوکیشن‌های مقابل دوربین قرار دهم اما درباره استفاده از زیورآلات و سنگ‌های قیمتی و نیمه قیمتی چندان برخوردی در پروژه‌هایم نداشته‌ام هرچند که می‌دانم سینما می‌تواند در زمینه معرفی این سنگ‌ها کارکرد خوبی داشته باشد. اثباتی در پاسخ به این پرسش که آیا در فیلم‌هایی که تا به امروز کار کرده‌اید نگاهی به معدن یا محصولات تولیدی آن داشته‌اید و آیا از این بخش یا محصولات آن برای طراحی یا لوکیشن‌ها استفاده کرده‌اید، اظهار کرد: متاسفانه این اتفاق چندان در سینمای ایران رخ نداده است و فکر می‌کنم غفلتی است که از سوی بخش‌های مختلف شده که برای رسیدن به اهداف مشخص شده در معرفی گوهرهای معدنی، از سینما استفاده کنند.

وی تصریح کرد: درواقع باید از سینماگران خواسته شود به مضامینی بپردازند یا قصه‌هایی روایت شود که در آن مسئله معدن که یکی از ثروت‌های موجود در کشور است، مطرح شده و بخش زیادی از مردم را با معدن و محصولات تولیدی آن آشنا کند. متاسفانه نه سینماگران به فکر تعریف قصه‌ای بودند که با محیط معدن در ارتباط باشد و نه مسئولان و متولیان بخش معدن به دنبال این موضوع بوده‌اند. البته در سینمای دنیا به موضوع معدن پرداخته شده است.

این طراح صحنه و دکور سینمای ایران با اشاره به وجود سنگ فیروزه ایرانی و استفاده از آن در طراحی صحنه و دکور سینما، افزود: می‌توان با استفاده از سینما ظرفیت‌های موجود در بخش معدن از جمله فیروزه ایران که سنگ بسیار مشهوری است را به دنیا معرفی کرد. تولیدکنندگان محصولاتی که با استفاده از فیروزه ایرانی ساخته می‌شوند و صادرکنندگان آن که گردش مالی خوبی دارند، می‌توانند برای تبلیغ محصول خود به سراغ سینما بروند یعنی می‌توانند این پدیده را در یک فیلم سینمایی یا در نقش اصلی فیلم در نظر بگیرند. به اعتقاد من اگر متوجه چنین فرصتی باشند باید با سینماگران ارتباط برقرار کنند تا منجر به تولید فیلم‌هایی با محوریت معادن و سنگ‌های زینتی شود. شاید بهتر باشد درباره این موضوع جلسات هم‌اندیشی ۳ طرفه که در یک ضلع آن تئاتر و سینما، در ضلع دیگر صنعت مد و در ضلع سوم مسئولان بخش معدن قرار دارد تشکیل شود. ساخت یک فیلم یا سریال می‌تواند تاثیر چند برابری نسبت به تبلیغ یک محصول داشته باشد.

صمت