از دیروز چهارشنبه پنجم آذر ماه، اخباری مبنی بر لغو سیونهمین جشنواره فیلم فجر منتشر شد که واکنش رئیس سازمان سینمایی را در پی داشت محمدمهدی طباطبایینژاد، دبیر جشنواره نیز آن را تکذیب کرد.
به گزارش سینماسینما، شبکه یک سیما در بخش اخبار کوتاه خود، خبری را منتشر ساخت مبنی بر این که به گفته یک مقام آگاه امسال جشنواره فیلم فجر برگزار نمیشود و به بهار سال آینده موکول میشود. در این خبر کوتاه، دلیل عدم برگزاری جشنواره، تولید ناکافی فیلم به دلیل شیوع ویروس کرونا عنوان شد.
حسین انتظامی، رئیس سازمان سینمایی با انتشار ویدئوی خبر مذکور از سردبیران خبری صداوسیما خواست به گفتههای مقامات رسمی استناد کنند. او نوشت: «ایکاش سردبیران خبری صداوسیما به گفتههای مقامات رسمی استناد کنند، نه «مقام آگاه» که معمولا حاضر نیست مسئولیت حرفهایش را بپذیرد و به درد شایعهافکنی میخورد.»
همچنین خبرگزاری مهر ضمن گفتگویی کوتاه با دبیر جشنواره نوشت: «سیدمحمدمهدی طباطبایینژاد دبیر سی و نهمین جشنواره فیلم فجر درباره انتشار این خبر تاکید کرد: بهعنوان دبیر این رویداد سینمایی میگویم هنوز تصمیمی درباره زمان برگزاری سی و نهمین جشنواره فیلم فجر گرفته نشده است و خبر اعلام شده صحت ندارد.
از چندی قبل لغو برگزاری جشنواره فیلم فجر در بهمنماه امسال و موکول شدن برگزاری آن به بهار ۱۴۰۰ بهعنوان یکی از گزینههای پیشروی سیاستگذاران این رویداد در مواجهه با شرایط کرونایی و تعطیلی پروژههای سینمایی مطرح شده است. گزینهای که با توجه به تقویم انتشار فراخوان جشنواره فجر و زمانبندی پذیرش آثار در این رویداد طی سالهای قبل، احتمال صحت این گمانه در محافل رسانهای و سینمایی بیش از پیش تقویت شده است.
اما بنابر اعلام دبیر جشنواره فیلم فجر هنوز تصمیم نهایی در این زمینه اتخاذ نشده و باید منتظر اعلام رسمی وضعیت برگزاری مهمترین رویداد سینمایی امسال در سایه تهدیدها و ملاحظات کرونایی باشیم.»
همزمان با انتشار این خبر توجه خبرگزاریهای رسمی به موضوع جشنواره فیلم فجر جلب شد. فارس با انتشار گزارشی سعی کرد به این سوال پاسخ گوید که «اگرامسال با توجه به شیوع کرونا، امکان برپایی جشنواره فیلم فجر با رعایت نکات بهداشتی و فاصلهگذاری اجتماعی مهیا باشد، آیا تعداد تولیدات سینمایی امسال برای برپایی یک جشنواره باکیفیت به حدنصاب میرسد؟» این خبرگزاری در این خصوص نوشت: «اگر چه هنوز هم عدهای خوشبینانه نمیخواهند به تعویق افتادن جشنواره را باور کنند اما حتی اگر تعداد مبتلایان و جانباختگان کرونا را هم در نظر نگیریم، تعداد فیلمهایی که امسال مقابل دوربین رفته و به مرحله تدوین رسیده، به اندازه سالهای قبل نیست. بنابراین فرضاً اگر جشنوارهای هم با رعایت همه دستورالعملهای بهداشتی در کار باشد، کیفیت سالهای قبل را نخواهد داشت، چون به گفته سیمون سیمونیان مدیر دبیرخانه جشنواره فجر در ادوار گذشته، «سالهای قبل معمولاً ۸۰ تا ۱۲۰ فیلم متقاضی حضور در جشنواره بودند و از بین آنها حدود ۲۰ فیلم برای بخش سودای سیمرغ انتخاب میشد» اما اکنون تعداد فیلمهایی که به جشنواره میرسند در خوشبینانهترین حالت حدود ۶۰ فیلم است.
پس با فرض امکان برپایی جشنواره با رعایت نکات بهداشتی و فاصلهگذاری اجتماعی، تعداد تولیدات سینمایی نسبت به سالهای گذشته افت محسوسی دارد و این موضوع روی تصمیمگیری هیأت انتخاب فیلمها اثرگذار است. البته خود محمدمهدی طباطبایینژاد دبیر جشنواره فیلم فجر هم این موضوع را قبول دارد و تایید میکند: «ممکن است تعداد فیلمهای متقاضی حضور در جشنواره حدود یکسوم پارسال باشد.» هر چند او این موضوع را عامل نگرانی نمیداند و تنها دغدغهاش کروناست. بنابراین تعویق سی و هشتمین جشنواره فیلم فجر و موکول شدن آن از بهمنماه امسال به بهار سال آینده یا حتی تابستان محتمل است.
ضمن اینکه به دلیل لورفتن نسخههای آنلاین فیلمها، امکان برگزاری جشنواره به صورت مجازی وجود ندارد. لااقل میتوان چنین گفت که برای مخاطب عام وجود ندارد، جشنواره هم اگر مخاطب عام نداشته باشد و فقط برای تعداد محدودی – هیأت انتخاب و داوران – اکران داشته باشد که شور و اشتیاقی هم ندارد و برگزار شدن یا نشدنش تفاوتی برای سینماگران و سینمادوستان و چرخه صنعت سینمای ایران ندارد.»
این خبرگزاری در ادامه به معرفی تولیدات امسال و فیلمهایی که از سال گذشته از جشنواره بازماندند پرداخت: یدو (مهدی جعفری)، گشت۳ (سعید سهیلی)، حکم تجدید نظر(محمدامین کریمپور)، چپ، راست(حامد محمدی)، راند چهارم(علیرضا امینی)، قهرمان(اصغر فرهادی)، شب، داخلی، دیوار(وحید جلیلوند)، ابلق(نرگس آبیار)، بدون همه چیز(محسن قرائی)، تک تیرانداز، طلاخون(ابراهیم شیبانی)، باباسیبیلو(ادوین خاچیکیان) و جوجه تیغی(مستانه مهاجر) فیلمهایی بودند که به عنوان تولیدات امسال در گزارش این خبرگزاری آمد. فارس از فیلم های لاله، قاتل و وحشی، لامینور، مست عشق، سگ بند، کارو و آفتاب نیمه شب به عنوان فیلمهای تولیدات سال گذشتهکه امکان شرکت در جشنواره را دارند، یاد کرد.
همچنین خبرگزاری صبا با انتشار گزارشی نبود فیلم کافی برای برگزاری جشنواره و فضای مناسب برای برگزاری فیزیکی جشنواره با توجه به پروتکلهای بهداشتی را از موانع برگزاری جشنواره فیلم فجر دانست. در گزارش این خبرگزاری آمده است: «با نزدیک تر شدن به زمان برگزاری جشنواره ملی فیلم فجر در بهمن ماه و همچنین اعلام نشدن فراخوان این رویداد سینمایی و دیگر اخبار مربوط به آن، کم کم دیگر احتمال برگزار نشدن این رویداد سینمایی در سال ۹۹ جدی تر می شود.
جشنواره ملی فیلم فجر که مهم ترین رویداد سینمایی در حوزه سینمای بلند داستانی در ایران محسوب می شود به شدت وابسته به تعداد و کیفیت فیلم هایی است که برای شرکت در آن ثبت نام می کند و اعتبار خود را بیشتر از اسامی فیلمسازان و فیلم هایشان می گیرد و با توجه به اینکه امسال به دلیل شرایط کرونا روند تولید فیلم های سینمایی به ویژه از سوی فیلمسازان بزرگ و صاحب نام دچار مشکل شده است به نظر می رسد یکی از مهم ترین بحران های جشنواره ملی فیلم فجر نداشتن فیلم هایی است که تنور این رقابت را داغ کنند.
همچنین بحرانی که سال هاست دامن این رویداد را گرفته است و بارها و بارها اهالی رسانه و سینما آن را فریاد زدند امسال جدی تر پیش روی جشنواره ملی فیلم فجر است و آن هم نداشتن مکانی بزرگ، مجهز و اختصاصی برای برپایی است که به اصطلاح آن را «کاخ جشنواره» می نامند. در حالی که بحران کرونا وجود نداشت این جشنواره که مسئولان سینمایی آن را به عنوان مهم ترین فعالیت خود در طول سال رقم می زنند، جای مناسبی برای برپایی به ویژه در بخش میزبانی از فیلمسازان، اهالی رسانه و منتقدان نداشت و حالا که بحران کرونا اضافه شده است قطعا در صورت برگزاری مساله فاصله گذاری اجتماعی و ظرفیت ۵۰ درصدی نیاز به مکانی بزرگ تر را بیشتر می کند.
هم اکنون با بالا گرفتن موج ابتلا و مرگ و میر بر اثر کرونا جامعه را با بحران جدی روبه رو کرده و کسب و کارهای زیادی ورشکست شده یا رو به ورشکستگی هستند که فعالیت های هنری اعم از تولید فیلم و سینماداری هم در همین دسته هستند و نیاز به رسیدگی جدی دولت دارند و همچنین برگزاری جشنواره ها که محل تجمع افراد هستند جان افراد را به خطر می اندازد پس به نظر می رسد برگزاری فیزیکی جشنواره ملی فیلم فجر اگر هم به تمهیداتی میسر باشد ولی حتما تصمیم درستی نیست.»
جشنوارههای زیادی در دنیا لغو شدند یا به تعویق افتادند و یا با فراهم آمدن شرایط مناسب برگزار شدند. سرنوشت سی و نهمین جشنواره فیلم فجر چه میشود؟ سوالی که پاسخش در بطن زمان است.