سینماسینما، امید جوانبخت
اکبر زنجانپور در آستانه ۷۷ سالگی از نسل هنرمندان پرتلاش و تاثیرگذاری است که همواره کار خود را به نحو احسن انجام داده و هیچگاه شهوتِ شهرت و دیده شدن نداشته و به همین دلیل غالبا در فضای پرگردوغبار (خصوصا سینما) آنچنانکه باید قدر ندیده است.
او که با تحصیل در اولین دورههای تئاتر در هنرهای زیبای دانشگاه تهران و تحت آموزههای اساتیدی چون «حمید سمندریان» و «داود رشیدی» به سرعت جذب و شیفته تئاتر شد و با جوهرهای که داشت مورد توجه گروههای تئاتری حرفهای قرار گرفت و پس از تجربیاتی چون تئاتر «ملاقات بانوی سالخورده/۵۱» و «نگاهی از پل /۴۸» به کارگردانی «سمندریان» با تئاترهای «چوب زیر بغل» و «صدای شکستن» هر دو کار «بهمن فرسی» و ایفای نقشهایی مهم در آنها که مورد توجه افرادی چون «جلال آلاحمد» و «احمد شاملو» قرار میگیرد مصممتر فعالیتهایش را ادامه میدهد و تجربه کارگردانی را نیز با نمایش «ریل» نوشته «محمود دولتآبادی» به تجربه بازیگری میافزاید.
وی پس از فارغالتحصیلی بازی در نمایش را در سه شاخه اجرای صحنهای، ضبط تلویزیونی و اجرای رادیویی پی میگیرد و آثار موفقی را در هر کدام بهجا میگذارد.
دستمایه او در این آثار نمایشنامههایی از نویسندگان برجسته جهانی همچون «یوجین اونیل»، «فردریش دورنمات»، «آرتور میلر» و «آنتوان چخوف» است. او حضور در فیلمهای «بیتا/هژیر داریوش/۵۱» و «شطرنج باد/اصلانی/۵۵» و دو سریال «آتش بدون دود/ابراهیمی/۵۴» و «طلاق/اسداللهی/۵۶» را نیز در کارنامه پیش از انقلابش تجربه کرد. پس از انقلاب که فعالیتهای تئاتری به دلیل تحولات فرهنگی متوقف و کند شد با حضور در فیلمهای «تاریخسازان/هادی صابر/۵۹» و «مرگ سفید/زندباف/۶۲» به سمت بازی در سینما متمایل شد.
هرچند او برخلاف هنرمندانی چون «هادی اسلامی»، «پرویز پرستویی»، «مهدی فتحی» و… هیچگاه با حضور در سینما از تئاتر فاصله نگرفت. تجربیات اولیهاش در سینما همچون «یک روز گرم/عسگری/۶۳»، «زائر خلف/نوعصری/۶۳»، «حادثه/تهرانی/۶۳» هرچند نقش اصلی را به عهده داشت اما آنچنان به چشم نیامد اما نقش جنگلبان پیر فیلم «ریشه در خون» سیروس الوند با گریمی متفاوت و بازی خوب «زنجانپور» بسیار تاثیرگذار بود و بده بستانهای حسی بازیاش با «قریبیان» (مبارزی زخمی که در جنگل به او پناه میآورد) خصوصا در صحنههای مچ انداختن و نیز در فرار پایانی یکی از بهترین تجربیات سینماییاش را رقم زد.
«ستاره دنبالهدار/کاشانینژاد/۶۴» و «سامان/نیکآذر/۶۴» نیز آنچنان فیلمهای مهمی نشدند ولی حضور در نقش اصلی فیلم متفاوت «محمدعلی نجفی» «گزارش یک قتل/۶۵» یکی دیگر از بازیهای خوبش در سینما را رقم زد. نقش کوتاهی در «تشکیلات/مصیری/۶۵» و «طپش/فخیمزاده/۶۷» نیز تجربیات دیگر او در دهه شصت بودند که آنچنان دیده نشدند. پرونده آثار سینمایی «زنجانپور» متاسفانه به غیر از دو فیلم «ریشه در خون» و «گزارش یک قتل» به دلایل مختلفی چون نقش و فیلمنامههایی ضعیف و کارگردانانی کمتجربه نتوانست تلألویی همپای آثار تئاتری وی داشته باشد و به نوعی باعث شد تا از این عرصه فاصله بگیرد. چند سال پیش «مسعود کیمیایی» برای نقش اصلی یکی از فیلمنامههای خوب و پر و پیمانش «تبعید سایهها» که قرار بود در روسیه فیلمبرداری شود او را انتخاب کرده بود که متاسفانه شرایط تولیدش فراهم نشد و این را هم میتوان ادامه بدشانسیهای سینمایی «زنجانپور» دانست.
او در سالهای پایانی دهه شصت و اوایل هفتاد با حضور در دو سریال موفق «عطر گل یاس»و «آوای فاخته/۷۳» هر دو به کارگردانی «بهمن زرینپور» به همراه زندهیاد «داود رشیدی» بازی در سریالها را نیز به پروندهاش افزود. بازی درخشان او در سریال «ولایت عشق/فخیمزاده» که در نقش منفی «فضل ابن سهل» که نقش را از تیپی تکبعدی و تخت به شخصیتی دراماتیک ارتقا داد نیز در یادها مانده است. نقش عموی مختار در سریال عظیم «مختارنامه/میرباقری» هم دیگر نقش تاریخی برجسته او در سریالها به حساب میآید.
او پس از انقلاب بازیگری و کارگردانی تئاتر را نیز به موازات پی میگیرد که از مهمترین آنها میتوان به کارگردانی و بازی «گوریل پشمالو/یوجین اونیل»، «مروارید/۶۱»، «ارزش/میلر/۶۶»، «ساحره سوزان/میلر/۷۰»، «دشمن مردم/ایبسن/۸۵» و نمایشنامههای مهم «چخوف» همچون «مرغ دریایی»، «سه خواهر»، «ایوانف»، «باغ آلبالو» و نیز بازی در تئاترهای «ارتور و اوئی/برشت/مجید جعفری»، «فیزیکدانها/دورنمات/کرم رضایی»، «جان گابریل بورگمن/فتحی»، «ببر گراز دندان/مرزبان» اشاره کرد. حضور او روی صحنه چنان دیدنی و تسخیرکننده است که به جرات میتوان او را یکی از برترین هنرمندان تئاتر (خصوصا پس از انقلاب) دانست.
«زنجانپور» یکی از شریفترین هنرمندانی است که در هر شرایطی تلاش کرده که بهترین کار ممکن را انجام دهد حال گاه در عرصهای چون تئاتر همواره درخشان بوده و گاه همچون سینما اغلب بد شانس بوده و کمتر نقشی هم اندازه تواناییهایش به پُستش خورده، اما همواره حضورش، بیانش، نگاهش و دستانش چنان به نقشها جان میدهند که به یاد میماند. برای این هنرمند بزرگ آرزوی سلامت و حضوری کماکان پرتلاش و تحقق نقشهایی همشأن توانمندیهایش دارم.
منبع: اعتماد

لینک کوتاه
مطالب مرتبط
- فیلمی متفاوت نه البته بینقص/ نگاهی به فیلم «گزارش یک قتل»
- یادداشت اکبر زنجانپور در رثای عباس جوانمرد/ راست قامت بزرگ تئاتر ایران
- نوید محمدزاده و اکبر زنجانپور در قاب یک تقدیر
- در شب بزرگداشتهای جشن خانه سینما چه گذشت؟/ شب «تنهاهای زیبا»
- رونمایی از تیزر جدید فیلم سینمایی “پل خواب”
- تعریف اکبر زنجانپور از کارگردانی پولاد کیمیایی/ باید از «پل خواب» حمایت کنیم
- انتقاد تند بازیگر زن از سونامی جراحی زیبایی بین اقشار مختلف جامعه
- گفتههای غمگین هنرمندان در مراسم تشییع جعفر والی/ مشایخی: من منتظر رفتنم
- «خصوصیسازی» در تئاتر در گفتوگو با اکبر زنجانپور / دیگر تئاتر مُرده است
نظر شما
پربازدیدترین ها
- مهسا قریشی: پیکر بیتا فرهی سهشنبه بدرقه میشود/ دوست داشت در خاک ایران آرام بگیرد
- جایزه اول جشنواره فرانسوی برای «آیههای زمینی»
- پیامهای تسلیتی که برای درگذشت بیتا فرهی منتشر شد
- پناهیان: مسئله حجاب با ساخت ۲ سریال قابل حل است / احدی در جمهوری اسلامی عرضه ساخت این سریال را ندارد
- مجمع منتقدین نیویورک بهترینها را برگزیدند/ «آناتومی یک سقوط» بهترین فیلم بینالمللی
آخرین ها
- مجمع منتقدین نیویورک بهترینها را برگزیدند/ «آناتومی یک سقوط» بهترین فیلم بینالمللی
- «پایان دنیا» در شیراز به صحنه رفت
- راهیابی مستند «تنها» به جشنواره گوانجو
- حسین مهری با «شیرجه» به جشنوارههای داخلی و خارجی میرود
- کامران شیردل؛ فیلمسازی به دنبال حقیقت
- بازخوانی یادداشت خواندنی کریم امامی در سال ۷۶ ، پس از دریافت جایزه نخل طلای کن توسط کیارستمی
- نشست تخصصی همراه اول با شرکتهای دانشبنیان برای حل مسائل فناورانه بخش رادیویی ۵G
- چگونه ورود فرزندتان به صنعت بازیسازی را آسان کنید
- ثبت نام ۱۷ فیلم فارابی برای رقابت در جشنواره فجر
- جایزه بهترین فیلم و بازیگر جشنواره هند برای «مرز بی پایان»
- اکران آنلاین آخرین ساخته کیومرث پوراحمد
- نقشی بر آب/ مروری بر کارنامه بازیگری بیتا فرهی
- رکوردزنی در شبکه نمایش خانگی
- «خالق» فراخوانی برای زندگی با هوش مصنوعی نیست!
- تولید «گلادیاتور ۲» از هفته آینده از سر گرفته میشود
- فصل دوم «بگو بخند» تولید میشود/ معرفی داوران
- در نمایش و تحلیل «دوربین فرانسوی» مطرح شد؛ کثیریان: یک مستند «راشومون»وار/ ضرابینسب: فیلمی بازیگوش و سرخوشانه
- بررسی مسائل مبرم سینما در نشست مشترک شورایعالی تهیهکنندگان و کانون کارگردانان
- عاید نباء در پنل «غزه» سینماحقیقت
- «نفس» بهترین فیلم جشنواره پالرمو شد
- بیتا فرهی به خانه ابدی بدرقه شد
- صدور ۳۶ پروانه ساخت غیرسینمایی
- گاتهام ۲۰۲۳ برندگانش را شناخت/ «زندگیهای گذشته» بهترین فیلم شد
- رونمایی از اولین عکس «آنیتا، گمشده در اخبار»/ مستند-انیمیشن ایرانی به هند رفت
- نمایش «مشق امشب» در سینماتک موزه هنرهای معاصر تهران
- «اعترافها و دروغها» از نیمه آذر روی صحنه میرود/ رونمایی از پوستر
- پیامهای تسلیتی که برای درگذشت پروانه معصومی منتشر شد
- افتتاح رویداد «فناوری آینده» عمان با حضور همراه اول
- جایزه اول جشنواره فرانسوی برای «آیههای زمینی»
- پروانه معصومی درگذشت